توسعه و اعتباریابی چارچوبی برای شناسایی چالش های توسعه دانشگاه اسلامی

محورهای موضوعی : آموزش و پرورش

جعفر ترک زاده ¹ , سید جواد هاشمی اردکانی ²

1 - دانشیار بخش مدیریت و برنامه ریزی آموزشی. دانشگاه شیراز
2 - عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور سپیدان.

تاریخ دریافت : 1397/11/30 تاریخ پذیرش : 1399/04/01 تاریخ انتشار : 1399/04/01

کلید واژه: دانشگاه, دانشگاه اسلامی, توسعه دانشگاه اسلامی,

چکیده مقاله :

این پژوهش در پی توسعه و اعتباریابی چارچوبی بومی برای توسعه دانشگاه اسلامی بوده است. روش پژوهش، ترکیبی و از نوع اکتشافی وشامل دو بخش کیفی و کمی بوده است. در بخش کیفی و برای تدوین چارچوب مفهومی توسعه دانشگاه اسلامی، از روش مطالعه موردی و از تکنیک همسوسازی داده‌ها استفاده شده است. جامعه آماری در این بخش شامل مشارکت­کنندگان بالقوه (مدیران و اعضای هیات علمی خبره و صاحب نظر، با تجربه و با گرایش عقیدتی/ ذهنی در رابطه با موضوع اسلامی شدن دانشگاه) بودند که با استفاده از روش نمونه­گیری هدفمند از نوع معیار(تخصص و توسعه) و با در نظر گرفتن بحث اشباع نظری انتخاب شدند. ابزار جمع­آوری داده­های کیفی شامل مصاحبه نیمه ساختمند با آگاهی­دهندگان کلیدی در حوزه موضوع پژوهش(20 نفر) بودند. در مرحله کمی جامعه­ی آماری پژوهش، شامل کلیه­ی مدیران (173 نفر) و اعضای هیات علمی (2021 نفر ) دانشگاه‌های استان فارس بودند که با استفاده از نمونه گیری تصادفی طبقه ای به انتخاب نمونه پرداخته شد. نمونه با استفاده از فرمول کوکران شامل تعداد 118 نفر از مدیران و 325 نفر از اعضای هیات علمی بودند. در این بخش به منظور جمع آوری داده‌ها از پرسشنامه محقق ساخته استفاده شد. در این پژوهش چارچوبی مشتمل بر سه بعد نهادی، اجرایی و فنی و 16مؤلفه‌ی به شرح ذیل تدوین گردید: سطح نهادی شامل مؤلفه های(تفکر سیستمی، نگرش راهبردی و رویکرد توسعه ای، مفهومی، ساختاری و عملکردی، رهبری راهبردی) ؛ سطح اجرایی شامل مؤلفه های (جهت گیری، رویکردهای اصلی، اقدامات توسعه ای و تاکیدات ویژه ) و سطح فنی شامل مؤلفه های ( تشخیص- جهت گیری، طرح ریزی، اقدام، ارزشیابی و یادگیری) می‌باشد. در مرحله کمی، روایی و پایایی چارچوب توسعه یافته، بررسی و تایید شد. نتایج حاکی از آن است که این چارچوب می‌تواند زمینه را برای شناسایی و تعیین چالش‌های توسعه دانشگاه اسلامی فراهم آورده و به تولید دانش بومی کمک کند.

چکیده انگلیسی:

Aim of this study was developing and accreditation A framework for identifying the challenges of Islamic University development. This study was a mixed researched typically sequential exploratory type which in was formulated and accreditated primary theorietical fromwork using triangulation method (aligning multiple deta approach) holding three dimensions a) collecting literature reviews, underlying principles related to the research variable b) the studies done in the scope of learning and teaching, c) key informants’ views. Then at the quantitative stage, the reliability and validity of the formulated framework was scrutinized and confirmed using confirmatory factor analysis and Cronbach’s Alpha. Findings: In this research, the framework includes three institutional, executive and technical dimensions and 16 components as follows: institutional level including components (system thinking, strategic attitude and development approach, conceptual, structural and functional approach, strategic leadership ); The executive level includes orientation components, main approaches, developmental actions, and special emphasis. The technical level includes the components (diagnosis-orientation, planning, action, evaluation, and learning). This framework can provide grounds for identifying and identifying the challenges of the development of Islamic universities and helping to generate indigenous knowledge.
Keywords: university, Islamic university, Islamic university development.

منابع و مأخذ:

References

 

• Abbaspour; Abbas & Aghazadeh; Ahmad,  bagheri kerachi, Amin (2013). Planning The Organizational Agility Model at Universities. Journal of Management Studies  in development  and evolution. , Vol 19, Issue 69, pp 171-217.


• Alam al-Hoda, Ahmed (2004). Islamicization of universities. Islamic University. Vol 1. Pp 21-29.


• Arasteh, Hamid Reza; Fazeli Masouleh, Tahereh (2011). Rankings and features of the world's top universities. Iran Engineering Education. 13, No. 52, pp. 87 - 101.


• Crossan, Mary., Vera, Dusya., & Nanjad, Len. (2008). Transcendent leadership: Strategic leadership in dynamic environments. The leadership quarterly, 19(5),pp 569-581.


• Fazlollahi, Seifollah and Heydarzadeh , Maryam (2015). Islamic University; Learner's University (Essentials and Challenges). Journal  of  Islam and Management Research - vol 4, No 2 .pp 111-134.


• Feyz, Davood and Sharifi , Navid (2009). Designing a conceptual model of Islamic University evaluation using a balanced scorecard model. Culture in the Islamic University, Vol 13. No 2.


• Ghanbari, ciroos and Manafi, Kazem (2016). The Strategic Missions of the Islamic University in the Revolution of Exploitative Culture from Imam Khomeini’s Perspective. A quarterly Scientific-Research journal On Islamic Revolution . Vol 6. No. 19, pp 143-169.


• Ghorbani Zadeh Vajhollah, Amini, Mohammad (2015). Idealism and Islamic University Movement.Idealism and Islamic University Movement. Knowledge in Islamic University. Volume 18, Issue 59, Pp 173-194.


• Imani, Mehdi and Shariati, Sadr al-Din (2011). The role of the Islamic-Iranian university in the production of religious science. Knowledge in Islamic University. Vol  15 ,No. 49. pp. 88-100.


• jafare Haftkhani, nader (2018). Islamic Management in the Leading Islamic University; An Introduction to Organizational Leadership of Ayatollah Mahdavi Kani. Sterategic Management Thought. Vol 22- pp 5-48.


• Jooste, Candice. & Fourie, Bernard. (2009). The role of strategic leadership in effective strategy implementation: Perceptions of South African strategic leaders. South African Business Review, 13(3), pp 51-68.


• Keshtkar, Mehran , Khalil ,Norouzi(2015). Conceptual Model of Islamic University. Basij Strategic Studies, vol 19, No. 73. Pp5-16.


• Madani , javad ,Hoseinpour , , davod, Yari, masoumeh (2016). Cultural Model of Holly Struggle Based on Religious and Islamic Revolution Principles in Islamic University (Case Study: Tehran AllamehTabatabaee University). Management in tte Islamic university. , Volume 5, Issue 11, Pp 49-70.


• Mahdi, Reza (2014 ). Future Research in Supreme Education of Islamic University, Adjustable University with Environment. Journal of the knowledge Studies in the  Islamic University,  Volume 17, Issue 57 pp. 697- 710.


• Mirzamohammadi, Mohammad Hassan and sohbat loo, Ali (2007). The goals of the Islamic University. Cognitive Studies at Islamic University. No. 33 , Pp 4-19.


• Mohseni Zonouzi, Hashem; Keshavarz, Mohsen(2010). The role of Islamic University in developing students' creative thinking. 13th vol - No 1.PP 82-96.


• Movahedi, Reza; Asgari, Nadia; Chizari, Mohammad (2011). Investigating factors influencing teaching quality and research performance of faculty members. Sciences for the Promotion and Education of Agriculture in Iran, Volume 7, Issue 2, pp. 63


• Rahmati, Mohammad Hossein and Fatemeh Najafi (2012). News Acquisition Resources Among Iran Universities: (A National Survey).  " Management in the  Islamic University , , Volume 1, Issue 4, Winter and Spring 2013, Pp 619-632


• Torkzadeh and Moini Shahraki, Hajar (2015). A conceptual framework proposition for Islamic university development (Disciplinary science University case study. Organizational Development of Police, vol  12, Issue 2. ), Volume 12, Pp 113-134


• Torkzadeh, Jafar (2010). Identify and Analyze the Challenges of Islamic Management Development as a System Model. Yas strategy. No. 19, pp. 131-146.


•  Yaghobi; Noormohammad &  ahmadnia Chanijani , Akram (2014).  Studying the relationship between the strategic approach of human resource retaining system and employees' organizational commitment. managment, economic and accounting public organization management , Volume 2, Issue 3, Pp 49-6


• Zarei Matin, Hassan and Toureh, Nasser (2007).university &  Student Identity, Journal of  Islamic University, vol 11, No. 3.