اثر میانجی فرهنگ سازمانی بر رابطه بین ساختار سازمانی و خلاقیت کارکنان صنایع فلزی شهر صنعتی کاوه

محورهای موضوعی : مدیریت آموزشی

تاریخ دریافت : 1395/02/07 تاریخ پذیرش : 1395/02/07 تاریخ انتشار : 1394/06/01

کلید واژه: فرهنگ سازمانی, خلاقیت, ساختار سازمانی, صنایع فلزی,

چکیده مقاله :

این پژوهش با هدف بررسی تأثیر ساختار سازمانی بر خلاقیت کارکنان با توجه به نقش میانجی فرهنگ سازمانی در سال 1391 در صنایع فلزی شهرصنعتی کاوه انجام گرفت. جامعه آماری تحقیق شامل 4700 نفر از کارکنان شاغل در صنایع فلزی شهرصنعتی کاوه بود که از این میان با استفاده از فرمول کوکران و روش نمونه گیری تصادفی طبقه ای نسبی 355 نفر بعنوان حجم نمونه درنظر گرفته شد. روش جمع آوری داده ها بر اساس پرسشنامه انجام گرفت. ویژگی های فنی پرسشنامه شامل پایایی و روایی با استفاده از معیارهای مختلف بررسی شد؛ بطور نمونه روش آلفای کرونباخ بعنوان یکی از روش های ارزیابی پایایی برای این پژوهش استفاده شد که ضریب پایایی در مورد پرسشنامه های استاندارد فرهنگ سازمانی دنیسون 80/0، خلاقیت تورنس 84/0 و ساختار سازمانی رابینز 78/0 بدست آمد و همینطور از روایی محتوا و روایی سازه نیز بمنظور آزمون روایی پرسشنامه استفاده شد. تجزیه و تحلیل اطلاعات بدست آمده از اجرای پرسشنامه ها از طریق نرم افزار SPSS، Smart PLS و LISREL در دو بخش توصیفی (فراوانی، فراوانی درصدی، میانگین، انحراف استاندارد و دامنه تغییرات) و استنباطی (ضریب همبستگی پیرسون، آزمون شاپیرو–ویلکز، تحلیل عاملی اکتشافی، تحلیل عاملی تأییدی، رگرسیون خطی ساده و چندگانه و تکنیک مدل معادلات ساختاری) انجام پذیرفت. نتایج تحقیق نشان داد که ارتباط معناداری میان ساختار سازمانی و ابعاد آن با خلاقیت کارکنان وجود دارد؛ ارتباط معناداری میان ساختار سازمانی و ابعاد آن با فرهنگ سازمانی وجود دارد؛ ارتباط معناداری میان فرهنگ سازمانی و ابعاد آن با خلاقیت کارکنان وجود دارد. همچنین در ارتباط میان ساختار سازمانی و خلاقیت کارکنان، متغیر فرهنگ سازمانی نقش میانجی گری ایفا می کنند.

چکیده انگلیسی:

This research was conducted with the aim of studying the mediating impact of organizational structure on employees' creativity in Metal Industries of Kaveh Industrial Town at 2012. The pollution of research included 4700 employees involved in metal industries of Kaveh Industrial Town among whom, 355 people were considered as the research sample by using Cochran formula and sampling method of rational random classification. Data collection was carried out through questionnaires. Technical characteristics of questionnaire including reliability index was obtained by Chronbach’s Alpha. The reliability coefficients obtained for standard questionnaires were as follows: Denisson organizational Culture 0.80, Torrance creativity 0.84 and Robbins organizational structure 0.78. Also to test the validity of questionnaires used Content validity and construct validity. Data analysis was carried out through SPSS, Smart PLS and Lisrel softwares in two aspects of descriptive (frequency, frequency percentage, mean, Standard deviation) and inferential (Structural Equation Modeling, Shapiro-Wilk Test, Pearson correlation coefficient, Exploratory factor analysis, Confirmatory Factor Analysis, Simple and multi-variable linear regression). The results showed that there was a significant relationship between organizational structure and its dimensions with employee creativity; there was a significant relationship between organizational structure and its dimensions with organizational culture; there was a significant relationship between organizational culture and its dimensions with employees’ creativity. Also, organizational culture variable played the role of mediator in relationship between organizational structure and creativity.

منابع و مأخذ:

• احمدی، سید علی اکبر؛ مبارکی، حسین؛ دارائی، محمد رضا و سلام­زاده، یاشار. (1390). تجزیه و تحلیل بین فرهنگ سازمانی و خلاقیت کارکنان وزارتخانه بهداشت، درمان و آموزش پزشکی. مجله دانشگاه علوم پزشکی شهر کرد، 13 (4)، صص28-34.


• ثموری مهاجر، مریم. (1379). بررسی رابطه بین ساختار سازمانی با فرهنگ سازمانی در مؤسسات دولتی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه آزاد اسلامی، کرمان.


• رابینز، استیفن. (1390). رفتار سازمانی (مفاهیم، نظریه‌ها و کاربردها)، (ترجمه: علی پارساییان و سید محمد اعرابی). تهران: انتشارات دفتر پژو هش­های فرهنگ. (تاریخ انتشار به زبان اصلی 1998).


• رضایی، سعید؛ منوچهری، مهشید. (1387). "بررسی اعتبار، روایی و هنجاریابی آزمون خلاقیت تورنس در بین دبیران دبیرستان­های تهران"، مجله روانشناسی و علوم تربیتی، سال سی و هشتم، شماره 3، صص: 68-47.


• سرایی، حسن (1389). مقدمه ای بر نمونه گیری در تحقیق. انتشارات سمت، ویرایش اول, چاپ ششم.


• شفیقی، فاطمه. (1389). ارتباط ساختار سازمان با خلاقیت در کارکنان کابل البرز قزوین، پایان نامه کارشناسی ارشد دانشکده علوم انسانی، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه.


• شوقی، بهزاد و مرتضوی، سید مصطفی. (1391). خلاقیت فردی و سازمانی. تهران: انتشارات رازنهان.


• شوقی، بهزاد و نظری، ستار. (1391).ساختار سازمانی و فرهنگ سازمانی (مفاهیم، تعاریف و نظریه­ها).تهران: انتشارات رازنهان.


• شه روان، رضا و خوشه چین بهار، صدیقه. (1390). گزارش تحلیلی بر وضعیت تعاونی­های صنایع فلزی دفتر تعاونی­های تولیدی. دفتر آمار و اطلاع رسانی وزارت صنعت، معدن و تجارت (وزارت صنایع و معادن)، قابل دسترس در www.taavon.ir/persian/…/thinktank-93470.docx


• صابونچی، رضا. (1387). ارتباط فرهنگ سازمانی و ساختار سازمانی در سازمان تربیت بدنی. پایان نامه دکتری، دانشگاه آزاد واحد علوم تحقیقات، تهران.


• صادقی، احمد و سپهردوست حمید. (1380). آثار سیاست‌های دولت در زمینه‌های اعتباری- تسهیلاتی و ارزی بر بهره وری نیروی کار در صنایع روستایی سیستان و بلوچستان. اقتصاد کشاورزی و توسعه، 9 (33)، صص 149-159.


• عباسی، خسرو. (1388). مطالعه و مقایسه فرهنگ سازمانی در سازمان‌های با ساختار سازمانی مکانیکی و ارگانیکی. پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران، تهران.


• عربیون، ابولقاسم؛ عزیزی، غلامرضا؛ شوقی، بهزاد و دهقان نجم آبادی، عامر. (1391). تبیین تبیین ارتباط میان فرهنگ سازمانی و خلاقیت کارکنان (مورد مطالعه: شرکت لاستیک پارس). اولین کنفرانس بین المللی مدیریت، نوآوری و تولید ملی، قم، 23 و24 شهریور 1391.


• کردنائیچ، اسدالله؛ مقیمی، سید محمد؛ قناتی، سوسن و یزدانی، حمیدرضا. (1388). بررسی رابطه بین عناصر ساختار سازمانی و فرهنگ کارآفرینانه در دانشگاه تهران. نشریه مدیریت دولتی، 1 (3)، صص 119-134.


• کلانتری، خلیل. (1388). مدل­سازی معادلات فرهنگی در تحقیقات اجتماعی – اقتصادی (با برنامه Lisrel و Simplis). تهران: انتشارات فرهنگ صبا.


• سایت رسمی شهرصنعتی کاوه. قابل دسترس در:
  
  
  
  • http: //www.kavehcity.ir/index.php?option=com_content&task=blogcategory&id=2&Itemid=79
  
  
  • Bolanowski, D. (2008). The Leadership Perspective of Promoting Creativity and Innovation: A case study of an R&D organization. Uppsala University, Humanistisk-samhällsvetenskapliga vetenskapsområdet, M.A thesis, Faculty of Social Sciences, Department of Business Studies.
  
  
  • Bruns,T. & Stslker,G.M. (1962). The management of Innovation. Intermational Journal of Information Management.2 (1), Pp: 16_32.
  
  
  • Castiglione, J. (2008). Facilitating employee creativity in the library environment: An important managerial concern for library administrators. Library management, 29, Pp: 35-52.
  
  
  • Dawson, M. & Claudia, A. (2009). Some Organizational Factors Affecting Creativity: A case study in Spain companies. Journal of Management Development, 28 (3), pp.19-38.
  
  
  • Denison, D. R. (2000). "Organizational culture: Can it be a key lever for driving organizational change". In S. Cartwright & C. Cooper (Eds.), the h&book of organizational culture. London: John Wiley & Sons.
  
  
  • DeVellis,R. (2003). Scale development: Theory and applications, (2nd edn).Thousand Oaks,CA: Sage.
  
  
  • Dong, W., Zhongfeng, S. and Dongtao, Y. (2011). Organizational culture and knowledge creation capability. Journal of knowledge management, 15 (3),Pp: 363-373.
  
  
  • Hair J.F.,Jr., Black W.C., Babin B.J., Anderson R. E., Tatham R.L., (2010). Multivariate data analysis ( 7th ed.) New Jersy: Pearson Education.
  
  
  • Hulland, J. (1999). ‘Use of partial least squares (PLS) in strategic management research: A review of four recent studies. Strategic Management Journal, 20 (2), Pp: 195–204.
  
  
  • Joreskog, K. & Sorbom, D. (1996). Structural Equation Modeling with the SIMPLIS Command Language. Chicago, IL: Scientific Software International, Inc.
  
  
  • Julia, C. (2011). Innovation or imitation?: The role of organizational culture. Management Decision, Emerald Group Publishing Limited, 49 (1), pp: 55-72.
  
  
  • Katsikea, E.; Theodosiou, M.; Perdikis, N. & Kehagias, J. (2011). The effects of organizational structure and job characteristics on export sales managers’ job satisfaction and organizational commitment. Journal of World Business, 46, Pp: 221–233.
  
  
  • Keskin, H. (2006). Learning orientation, and innovation capabilities in SMEs. Europe Journal Innovation Management, 9 (4), PP: 396-417.
  
  
  • Kudrowitz, B. M. (2010). Haha and aha!: Creativity, idea generation, improvisational humor, and product design. Thesis (Ph. D.),Massachusetts Institute of Technology, Dept. of Mechanical Engineering, Pp: 107-116.
  
  
  • Lau, C. and Ngo,H. (2004). The HR system, organizational culture, and product innovation. International Business Review,13 (6), Pp: 685-703.
  
  
  • Makel, M. and Plucker, J. (2008). Handbook of Giftedness in Children. Pp: 247-270.
  
  
  • Morsing, M; Oswald, D. (2009), "Sustainable leadership: management control systems and organizational culture in Novo Nordisk A/S,Corporate Governance, Vol. 9 No. 1, pp. 83-99.
  
  
  • Naranjo-Valencia, J., Sanz-Valle,R., Martins, E. and Terblanche,F. (2010). Organizational culture as determinant of product innovation. European Journal of Innovation Management,13 (4).Pp: 19-32.
  
  
  • Robbins,S.P. (1998). Organization Theory: Structure & Desighn & Applications. (2th ed.). New Jersy: Prentice – Hall, 1987, p.488-492.
  
  
  • Senker,j. (1999). Tacit knowledge and models of innovation, industrial and corporate change. International journal of mampower, 4 (2),Pp: 450-462.
  
  
  • Shafizadeh, R. Shoghi,B. (2012). The Relationship between Organizational Structure and Employee Creativity. Archieves Des Sience Journal, 65 (9), Pp92-111.
  
  
  • Valencia,N., Sanz,R. and Jimennez, J. (2010). Organization culture as determinant of product innovation.European Journal of Innovation Management,13 (4),Pp: 466-480.
  
  
  • Zheng, W.; Yang, B. and Mclean, G. N. (2009). Linking organizational culture, atructure, strategy and organizational effectiveness: the mediating role of Knowledge management. journal of business research, No.9. Pp: 65-76