بررسی میزان موانع ایفای نقش رهبری مدیران دبیرستان های شهر تهران از دیدگاه مدیران
محورهای موضوعی : مدیریت آموزشی
کلید واژه: موانع رهبری, رهبری آموزشی, مدیران دبیرستان ها,
چکیده مقاله :
هدف از پژوهش حاضر شناخت و بررسی موانع ایفای نقش رهبری مدیران فعلی دبیرستان‌های شهر تهران، تعیین میزان موانع ایفای نقش رهبری مدیران در دبیرستان های دخترانه و پسرانه، تعیین موانع بر اساس نوع مدارس و نیز بررسی مشکلات و موانع براساس میزان تحصیلات، جنسیت و میزان گذراندن کلاس های ضمن خدمت آنها بوده است. از طریق مطالعه مبانی نظری و پیشینه پژوهش های انجام شده در ایران و جهان 63 گویه موانع رهبری استخراج و در 6 مؤلفه طبقه بندی و توسط صاحب نظران با عناوین خصوصیات رهبری، ساختار[1]، تصمیم گیری[2]، ارزشیابی[3]، ارتباطات[4]، فرآیند[5] نام گذاری شد. جهت بررسی موانع ایفای نقش رهبری مدیران دبیرستان ها با توجه به اهداف و فرضیه های تحقیق، پرسشنامه محقق ساخته ای تدوین و روایی آن از طریق قضاوت خبرگان و پایایی آن پس از اجرای آزمایشی در بین 30 نفر از مدیران از طریق آزمون آلفای کرونباخ (بیش از 93/0) تأیید شد. جامعة آماری پژوهش حاضر مدیران دبیرستان های شهر تهران شامل 1261 نفر بودند که از میان آن ها 297 نفر از طریق جدول تعیین حجم نمونه کرجسی و مورگان به روش نمونه گیری طبقه ای نسبی انتخاب شدند. داده های جمع‌آوری شده از اجرای پرسشنامه با استفاده از روش های آمار توصیفی (جدول توزیع فراوانی، فراوانی درصدی، میانگین، انحراف معیار، کجی، کشیدگی) و آمار استنباطی (آزمون مجذور کای، آزمونt تک نمونه‌ای، آزمون t گروه های مستقل، آزمون تحلیل واریانس یک طرفه) از طریق نرم افزارهای spss تجزیه و تحلیل شد. نتایج نشان داد که: 1) مؤلفه های ساختاری، تصمیم گیری، روابط، ارزشیابی، خصایص رهبری و فرآیندی از موانع ایفای نقش رهبری آموزشی مدیران دبیرستان ها هستند. 2- بیشترین میزان موانع ایفای نقش رهبری براساس میانگین به ترتیب به مؤلفه ساختاری و کمترین میزان مانع ایفای نقش رهبری به مؤلفه ارزشیابی تعلق دارد. 3- بین جنسیت مدیران و نظریات آنها نسبت به موانع ایفای نقش رهبری مدیران تفاوت معناداری وجود ندارد. 4- بین میزان میانگین موانع ایفای نقش رهبری در بین مدارس دولتی و غیر دولتی تفاوت معناداری وجود دارد. 5- مدیران مدارس دارای هر مدرک تحصیلی که باشند با موانع ایفای نقش رهبری در مدارس خود مواجه هستند. 6- بین میزان گذراندن کلاس های ضمن خدمت و میزان موانع ایفای نقش رهبری مدیران تفاوت معناداری وجود دارد.
The purpose of the present study was to investigate the obstacles that high school managers face playing their leadership roles both in girls and boys schools. The study also investigate the problems based on level of education, gender and the courses that the mangers have passed as OJT courses. Through studying the theoretical foundations and literature review in Iran and other countries, 63 subcomponents were extracted which showed the leadership obstacles and were categorized by experts under 6 components of leadership traits, structure, decision making, evaluation, communication, and process. Then, the researcher designed the questionnaire administered to 297 managers of the total population of 1261. It was done after the validity and reliability (0.93) of the research tool were confirmed. The results showed that: the components of structure, relationship, evaluation, leadership traits, and process are considered as obstacles for the high school managers. Furthermore, The most effective obstacle for leadership based on the obtained mean is structure and the least effective one is evaluation. The study also showed that there is no significant relationship between the managers’ gender and their views on the obstacles of leadership. There was a meaningful relationship between the mean obtained from the government-run schools and non-government schools. Regardless of the educational level of the managers, all of them face a kind of obstacles in their leadership. The last finding was that there is a significant relationship between facing leadership obstacles and passing OJT Courses.
- پیل، فیلیپ؛ اسمیت، استورات. تحلیل و نگرش، ترجمه فاطمه فقیهی(1379). فصلنامه تعلیم و تربیت (سال 13 شماره 3).
- حجاری، زهرا. (1374). میزان کاربست رهبری آموزشی مدیران دبیرستان های شهر اصفهان و رابطه آن با متغیر های پنجگانه(جنس، سن، سابقه مدیریت، تحصیلات مدیریت، جمعیت مدرسه)، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم.
- سعیدی پور، بهمن.(1382). بررسی مسایل حوزه مدیریت آموزش و پرورش متوسطــه در کرمانشاه و ارایه الگوی کیفــی متناسب باآن، دانشگاه علوم و تحقیقـات، دانشکده علوم تربیتی.
- شعبانی درگاه، علیرضا.(1384). رابطه سبک رهبری مدیران دبیرستان های دولتی و غیردولتی با بهداشت روانی کارکنان آنان در شهرستان آستانه اشرفیه، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه علوم و تحقیقات، دانشکده علوم تربیتی.
- شیخ نظامی، زهرا. (1376). مقایسه خود راهبری و ابعاد آن در میان مدیران دبیرستان‌های دخترانــه شهر شیراز، پایان نامه کارشناسی ارشــد، دانشگاه شیراز، دانشکده علوم تربیتی.
- عدل طباطبایی، سیدعلی.(1375). سنجش نگرش کارکنان نسبت به شیوه های رهبری مدیران و تاثیر آن بر ترک خدمت، رساله دکتری، دانشگاه علوم و تحقیقات، دانشکده علوم تربیتی.
- علاقه بند، علی.(1377). مقدمات مدیریت آموزشی، تهران، نشر رز.
- قنبری، س.(1372). نقش آموزش ضمن خدمت و بهبود عملکرد مدیران آموزشی، فصلنامه تکنولوژی.
- محمدی قشلاق، پریوش.(1380). میزان عملکرد مدیران آموزشی شهر ارومیه در ابعاد (رهبری، روابط انسانی، حرفه ای، اداری) از دیدگاه دبیران ومعلمان دوره های مختلف تحصیلی، پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تربیت معلم.
- وایلز، کیمبل. مدیریت و رهبری آموزشی، ترجمه محمدعلی طوسی(1370). تهران، نشر مرکز آموزش مدیریت.
-Al-shuaiby, Afnan (2009)."Factors contributing to leadership effectiveness among deans of graduate schools of education" .the GeorgeWashingtonUniversity; Den; AAT 3338873.ps.188.
-Carrillo, Leonardo Augustine (2008), ″what obstacles or support mechanisms do latinos and latins encounter I becoming principals and sustaining their leadership positions in California? ″, California, publication number: AAT3329702.
-Leduc, Robert Francis, (2000) ″the distribution of leadership in nonprofit organizations between the chair and the executive director″. United state, university of Colorado, publication number: AAT 9957648.
-Leney, Fiona (2008) "why heads are crucial to ensuring good attendance" London. Den: 4818.p:28
-Slater, charlesGarcia, Jose; Corrosive, (2008). Gema "challenges of a success full first- year principal in Mexico: DEN: 6. ps: 207-214.