بررسی روابط علی و معلولی و رتبه‌بندی عوامل بحرانی موثر فرار مالیاتی در ایران به کمک ترکیب روش‌های ANP و DEMATEL فازی گروهی
محورهای موضوعی : مدیریتمحمد خلیل‌زاده 1 , داود صدیقی‌زاده 2 , مرتضی واسعی 3 , محمدرضا پاشاپور 4 , هدیه شاکری 5
1 - استادیار، گروه مهندسی صنایع، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران (عهده‌دار مکاتبات)
2 - استادیار، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران
3 - دانشحوی دکتری، گروه مهندسی صنایع، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران
4 - دانشجوی دکتری، گروه مهندسی صنایع، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران
5 - کارشناسی ارشد، گروه مهندسی صنایع، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
کلید واژه: دیمتل, تئوری فازی, فرآیند تحلیل شبکه‌ای, فرار مالیاتی, تصمیم‌گیری با معیارهای چندگانه,
چکیده مقاله :
یکی از مهم‌ترین مسایل هر نظام اقتصادی، پدیده فرار از پرداخت مالیات است که به سختی می‌توان تجزیه‌وتحلیل دقیقی از آن ارایه داد. هدف از ارایه این مقاله، شناسایی، پیداکردن روابط علی و معلولی و همچنین رتبه‌بندی عوامل اصلی موثر در فرار از پرداخت مالیات در کشور ایران است. این تحقیق با استفاده از مدل ترکیبی دیمتل[1] و فرآیند تحلیل شبکه‌ای گروهی[2] و در شرایط فازی انجام شده است. همچنین، یک مورد تجربی ارایه می‌شود تا نشان دهد که مدل تصمیم‌گیری با معیارهای چندگانه[3] ترکیبی فازی می‌تواند برای اندازه‌گیری و ارزیابی مشکل فرار از پرداخت مالیات در موارد واقعی به‌کار رود. نتایج را می‌توان به تصمیم‌گیرندگان برای انتخاب بهترین راه‌حل به جهت پیشگیری و مقابله با این مشکل ارایه کرد. در پایان، 5 عامل اصلی و 20 عامل فرعی موثر در فرار مالیاتی با کمک مدل ارائه‌شده و مصاحبه با متخصصین شناسایی شده و مورد تجزیه‌وتحلیل قرار گرفته است.
Tax fraud essentially entails cheating on a tax return in an attempt to avoid paying the entire tax obligation. Tax fraud is one of the most important issues in each economic system which can be difficultly analyzed. The aim of this research paper is to identify the causal relationships and prioritize the main effective factors in tax fraud in Iran. In this paper, we use Decision Making Trial and Evaluation (DEMATEL) technique together with Group Analytic Network Process (ANP) method in fuzzy environment. Also, we propose an experimental example to show that the fuzzy Multi Criteria Decision Making (MCDM) model can measure and evaluate the tax fraud issue in real world problems. The findings and results can be presented to the decision makers to select the best solution in order to prevent and confront the tax fraud problem. Finally, five principal factors and twenty secondary factors in tax fraud problem are identified and analyzed by the proposed model and interviewing with experts.
_||_