تدوین الگوی دلزدگی زناشویی براساس ابعاد شخصیت با میانجیگری راهبردهای تنظیم هیجان
محورهای موضوعی : فصلنامه تعالی مشاوره و روان درمانیاعظم ابراهیمی 1 , مجید بزرگر 2 * , نادره سهرابی 3 , مریم زرنقاش 4
1 - گروه روانشناسی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران.
2 - گروه روانشناسی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران.
3 - گروه روانشناسی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران.
4 - گروه روانشناسی، واحد مرودشت، دانشگاه آزاد اسلامی، مرودشت، ایران.
کلید واژه: ابعاد شخصیت, دلزدگی, راهبردهای تنظیم هیجان,
چکیده مقاله :
هدف: هدف پژوهش حاضر، تدوین الگوی دلزدگی زناشویی براساس ابعاد شخصیت با میانجیگری راهبردهای تنظیم هیجان در متاهلین شهر بوشهر بود.
روش: روش پژوهش، توصیفی-همبستگی براساس مدلسازی معادلات ساختاری و جامعه آماری کلیه متاهلین شهر بوشهر در سال 1403 بودند. حجم نمونه براساس قاعده نسبت نمونه به مسیر با احتساب 20 درصد افت احتمالی نمونه، 420 نفر تعیین شد. اما در نهایت پس از حذف دادههای پرت تعداد 403 نمونه وارد مراحل تحلیل شدند. این افراد به روش نمونهگیری غیرتصادفی و هدفمند انتخاب شدند. اطلاعات از طریق فرم کوتاه پرسشنامه شخصیت نئو (1983)، مقیاس دلزدگی زناشویی پاینز (1996) و تنظیم شناختی هیجان گراس و جان (2003) جمعآوری شد.
یافتهها: تحلیل دادهها نشان داد ابعاد پنجعامل شخصیت (روانرنجوری، برونگرایی، توافقپذیری، وظیفهمداری، و گشودگی به تجربه) از طریق میانجیگری راهبردهای تنظیم هیجان (سرکوب هیجانی و ارزیابی مجدد) بر دلزدگی زناشویی اثر غیرمستقیم معنادار دارند (P<0.05). همچنین الگوی بررسی شده، دارای شاخصهای برازش (χ²/df، NFI، CFI، TLI، RMSEA، GFI) قابل قبول بود.
نتیجهگیری: این پژوهش نشان داد که ویژگیهای شخصیتی از طریق تأثیر بر راهبردهای تنظیم هیجان، نقش مهمی در دلزدگی زناشویی دارند. بنابراین تقویت مهارتهای تنظیم هیجان میتواند به کاهش دلزدگی و افزایش رضایت زناشویی کمک کند. از اینرو، مداخلات روانشناختی که به طور همزمان ویژگیهای شخصیتی و تنظیم هیجان را هدف قرار میدهند، در بهبود کیفیت روابط زناشویی موثر هستند.
Purpose: The aim of the present study was to develop a model of marital burnout based on personality dimensions mediated by emotion regulation strategies in married couples in Bushehr.
Methodology: The research method was descriptive-correlational based on structural equation modeling and the statistical population was all married people in Bushehr in 2024. The sample size was determined as 420 people based on the rule of sample-to-path ratio, including a 20% possible sample drop. However, finally, after removing outliers, 403 samples entered the analysis stages. These people were selected through non-random and purposeful sampling. Information was collected through the short form of the Neo Personality Questionnaire (1983), the Pines Marital Disgust Scale (1996), and the Gross and John Cognitive Emotion Regulation (2003).
Findings: Data analysis showed that the five personality factors (neuroticism, extraversion, agreeableness, conscientiousness, and openness to experience) have a significant indirect effect on marital burnout through the mediation of emotion regulation strategies (emotional suppression and reappraisal) (P<0.05). The studied model also had acceptable fit indices (χ²/df, NFI, CFI, TLI, RMSEA, GFI).
Conclusion: This study showed that personality traits play an important role in marital burnout through their influence on emotion regulation strategies. Therefore, strengthening emotion regulation skills can help reduce burnout and increase marital satisfaction. Therefore, psychological interventions that simultaneously target personality traits and emotion regulation are effective in improving the quality of marital relationships.