اثر روش های پرایمینگ فیزیکی بر ویژگی های جوانه زنی بذر، رشد و عملکرد گندم

محورهای موضوعی : اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی

بهرام میرشکاری ¹ , فرهاد فرح وش ² , سحر باصر کوچه باغ ³

1 - دانشیار دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز
2 - استادیار دانشکده کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز
3 - دانشجوی دکتری زراعت دانشگاه آزاد اسلامی، واحد تبریز

تاریخ دریافت : 1392/05/27 تاریخ پذیرش : 1392/10/04 تاریخ انتشار : 1392/09/01

کلید واژه: عملکرد دانه, گندم, پرایمینگ فیزیکی,

چکیده مقاله :

به منظور مطالعه تأثیر روش های مختلف پرایمینگ فیزیکی بر ویژگی های جوانه زنی بذر، رشد و عملکرد گندم رقم فلات، آزمایشی اجرا شد. تیمارها شامل شش روش پرایمینگ (اولتراسونیک با حداکثر 3 وات بر سانتی متر مربع، لیزر با طول موج 6328 آنگستروم، میــدان مغناطیسی با شدت 0.6 تسلا، اشعه های گاما و بتا با شـدت 2 میکروکوریل) در مدت زمان های 5 و 10 دقیقه به همراه شاهد بودند. نتایج نشان داد که تیمارهای اشعه لیزر و میدان مغناطیسی به مدت 5 دقیقه روی طول دوره جوانه زنی نهایی بذر گندم از سایر تیمارها موثرتر بودند. گیاهچه های حاصل از تیمار میدان مغناطیسی بذور به مدت 5 دقیقه نسبت به اشعه بتا و اولتراسونیک بنیه قوی تری داشتند. گیاه گندم در اثر اعمال تیمارهای میـدان مغناطیسی و اشعه گاما در مدت های 10- 5 دقیقه قادر به تولید دانه های بزرگ تر با وزن هزار دانه برابر 55.6 گرم بود. عملکرد حاصل از بذور تیمار شده با میدان مغناطیسی 5 دقیقه ای نسبت به شاهد 21.5 درصد بیشتر برآورد شد. تیمار اشعه لیزر به مدت 5 دقیقه به همراه تیمارهای میدان مغناطیسی و اشعه گاما در مدت زمان های مختلف توانستند عملکردی معادل 588 گرم در هر متر مربع تولید کنند. عملکرد دانه در تیمار شاهد 71 گرم کمتر از میانگین بهترین تیمارها بود.

چکیده انگلیسی:

To study the effect ofphysical seed priming techniques on seed germination, growth and yield of a wheat cultivar (Triticum aestivum, cv. Falat), an experiment was conducted. Factors under study were ultrasonic intensity of 3 W.cm-2, laser wave of length of 6328 Å, magnetic field with intensity of 0.6 T, gamma and beta radiations both with intensity of 2 mc for 5 and 10 min and a control. Results indicated that effect of laser and magnetic field for 5 min was effective on duration germination as compared to other treatments. Seedling treated by magnetic field for 5 min resulted in greater vigor than ultrasonic and beta radiations. Seed weights, under magnetic field and gamma radiation treatments for 5 and 10 min were heavier (55.6 g) than other treatments. Seeds that treated with magnetic field for 5 min produced 21.5% more yield as compared to the control. Laser (for 5 min) along with gamma and magnetic field (for 5 and 10 min) radiations could produce yield up to 588 g.m-2. Seed yield in control plot was 71 g lower than those treated with laser for 5 min, gamma and magnetic field for 5-10 min radiations.