تغییرات صفات زراعی و فلورسانس کلروفیل در ژنوتیپ‌های برنج (Oryza sativa L.) تحت شرایط آبیاری زیرسطحی
محورهای موضوعی :
اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی
حسین صبوری
1
,
حجت قربانی واقعی
2
,
محمدرضا جعفرزاده رزمی
3
,
محسن رضایی
4
,
مهناز کاتوزی
5
,
سمیه سنچولی
6
1 - دانشیار گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبدکاووس، ایران.
2 - استادیار گروه چوب و جنگل، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبدکاووس، ایران.
3 - کارشناس ارشد اصلاح نباتات، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبدکاووس، ایران.
4 - کارشناس ارشد بیوتکنولوژی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه گنبد کاووس، گنبدکاووس، ایران.
5 - دانشجوی دکتری کشاورزی هسته‌ای، دانشکده علوم زراعی، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان، گرگان، ایران.
6 - کارشناس ارشد بیوتکنولوژی کشاورزی، دانشکده کشاورزی، مجتمع آموزش عالی شیروان، ایران.
تاریخ دریافت : 1397/10/04
تاریخ پذیرش : 1398/03/19
تاریخ انتشار : 1398/04/01
کلید واژه:
عملکرد,
اجزای عملکرد,
فلورسانس کلروفیل,
روش آبیاری,
چکیده مقاله :
به منظور بررسی تغییرات عملکرد، اجزای عملکرد و فلورسانس کلروفیل، 28 لاین و رقم برنج در سیستم آبیاری زیرسطحی با کپسول های متخلخل، آزمایشی به صورت طرح کاملاً تصادفی در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه گنبد کاووس در سال زراعی 1397-1396 در سه تکرار اجرا شد. سیستم آبیاری شامل دو خط لوله اصلی بود که در روی هر لوله اصلی یک شیر فلکه و یک کنتور حجمی نصب گردید. آب مورد نیاز برای هر تیمار با استفاده از لوله های 16 میلی متری به ابتدای هر کرت برده شد. با قرار دادن فشارسنج در ابتدای خط لوله ها، در آبیاری زیرسطحی متوسط فشار کارکرد سیستم تنظیم گردید. نتایج تجزیه واریانس نشان داد اختلاف بین ارقام و لاین های ارزیابی شده در همه صفات مورد بررسی در سطح احتمال یک درصد معنی دار به دست آمد. ژنوتیپ های HHZ1-DT3-Y1Y1، HHZ 22-Y3-DT1-Y1، HHZ 6-DT1-LI1-LI1، IR14L110 و HHZ 23-DT16-DT1-DT1 در بین ژنوتیپ های مورد بررسی دارای بیشترین وزن دانه پر بودند که با بررسی این ژنوتیپ ها از نظر پارامترهای فلورسانس کلروفیل این نتیجه مشهود شد که آنها از نظر پارامترهایی مانند کارآیی واقعی فتوشیمیایی فتوسیستم 2، سرعت انتقال الکترون از فتوسیستم 2، پراکنش فتوشیمیایی انرژی جذب شده، ضریب خاموشی فتوشیمیایی فلورسنت متصل به PSII، فلورسانس حداکثر در حالت های سازگار شده به تاریکی، حداکثر کارآیی فتوشیمیایی فتوسیستم 2 و کارآیی تبدیل انرژی الکترون ها به انرژی شیمیایی تحت نور اشباع بالا بودند و از نظر پارامترهای ضریب خاموشی غیرفتوشیمیایی فلورسنت، پراکنش غیرفتوشیمیایی فوتون های جذب شده و فلورسانس متغیر در حالت های سازگار شده به تاریکی پایین بودند. لذا می توان از این ژنوتیپ ها بعد از بررسی های بیشتر به عنوان ژنوتیپ هایی با نیاز آبی کم استفاده نمود.
چکیده انگلیسی:
To evaluate variation of agronomic traits and chlorophyll fluorescence in rice genotypes using subirrigation, as randomized completely block design with three replications was conducted in 2013-2014. During the growth of seedlings in the treasury, the main plot was prepared according to the experimental design in the plots. Transplantation was carried out after 4-3 leaves with the selection of healthy and uniform seedlings on June 20th. In the method of flood irrigation, the land was prepared as usual. To prepare subirrigation treatments, each plot was removed to a depth of 40 cm and porous clay capsules were used. The irrigation system consisted of three main pipelines (the number of irrigation treatments), one valve head and one volume meter installed on each main pipe. The main tubes were spread along the floor and the water needed for each treatment was taken using 16 mm tubes at the beginning of each plot. By placing the pressure gauge at the beginning of the pipelines, the system pressure was modulated in the subirrigation irrigation system. Significant differences detected between genotypes in all traits at 1% probablity. HHZ1-DT3-Y1Y1, HHZ 22-Y3-DT1-Y1, HHZ 6-DT1-LI1-LI1, IR14L110 and HHZ 23-DT16-DT1-DT1 had the highest grain weight. These genotypes in terms of chlorophyll fluorescence parameters, it is evident that these genotypes are in terms of parameters such as Y (II), ETR, qP, qL, NPQ, Fm, Fv / Fm and F'v / F'm were high and were low in terms of qN, NPQ and Fo parameters. High yield genotypes and high photosynthetic potency can be used to cultivation and breeding programs in subirrigation stress areas. Therefore, these genotypes can be of further studies to be used as genotypes with low water requirements.
منابع و مأخذ:
· Abu-Zreig, M.M., Y. Abe, and H. Isoda. 2006. The auto-regulative capability of pitcher irrigation system. Agricultural Water Management. 85(3): 272-278.
· Bainbridg, D.A. 2001. Buried clay pot irrigation: A little known but very efficient traditional method of irrigation. Agricultural Water Management. 48:79-88.
· Baker, N., and E. Rosenqvist. 2004. Application of chlorophyll fluorescence can improve crop production strategies: An examination of future possibilities. Journal of Experimental Botany. 55: 1607-1621.
· Bastani, S. 2003. Ground water irrigation scheme with clay pipes. 7th Seminar of Iranain National Committee on Irrigation and Drainage. 26: 1-22. (In Persian).
· Bouman, B.A.M., S. Peng., A.R. Castaneda., and R.M. Visperas. 2005. Yield and water use of irrigated tropical aerobic rice systems. Agricaltural Water Management. 74: 87-105.
· Cabuslay, G.S., O. Ito, and A.A. Alejar. 2002. Physiological evaluation of responses of rice (Oryza sativa L.) to coater deficit. Plant Science. 163: 815-827.
· De Lucena, C.C, D.L. De Siqueira, H.N. Martinez, and P.R. Cecon. 2012. Salt stress change chlorophyll fluorescence in mango. Revista Brasileira Fruticultura Jaboticabal. 34: 1245-1255.
· Elyasi, S., V. Mollasadeghi, and S. Abdollahi. 2016. Study the relationships of some morphological traits with seed yield in rice genotypes. Journal of Crop Breeding. 8(17): 184-191.
· Farooq, M., A. Wahid, KM. Obayashi, D. Fujita, and S.M.A. Basra. 2009. Plant drought stress: effects, mechanisms and management. In Sustainable Agriculture. 29: 185-212.
· Ghareshikh Bayat, M., M.R. Khaledian, M.H. Bigloei, and P. Shahin Rokhsar. 2015. Numerical simulation of soil moisture in underneath strip drip irrigation. Iranian Journal of Irrigation and Drainge. 9(2): 252-261. (In Persian).
· Ghiasy Oskoee, M., H, Farahbakhsh, H. Sabouri, and G. Mohammadinejad. 2012. Effect of drought stress on yield and yield components in rice landraces and improved cultivars under Gonbad Kavous environmental condition. Cereal Research. 2 (3): 165- 179. (In Persian).
· Ghorbani vaghei, H., H.A. Bahrami, P. Alizade, and F. Nasiri saleh. 2011. Hydraulic Properties of porous clay capsules and its effect on soil moisture distribution. Iranian Water Research Journal. 5(9): 1-10. (In Persian).
· Grigg, B.C., C.A. Beyrouty, R.J. Norman, E.E. Gbur, M. Hanson, and B.R. Wells. 2000. Rice responses to changes in floodwater and timing in southem USA. Field Crops Research. 66: 73-79.
· Kaouther, Z., M. Ben Fredj, F. Mani, and C. Hannachi. 2012. Impact of salt stress (NaCl) on growth, chlorophyll content and fluorescence of Tunisian cultivars of chili pepper (Capsicum frutescens L.). Journal of Stress Physiology and Biochemistry. 8: 236-252.
· Katozi, M., F. Rahimzade Khoei, M. Rezaei, M. Yarnia, and H. Sabouri. 2016. Determine the most suitable rice variety in the tensions of irrigation management. Journal of Applied Research of Plant Ecophysiology. 3(1): 31-44. (In Persian).
· Kavitha, C.H., and K. Murugan. 2016. Photochemical efficiancy analysis using chlorophyll fl uorescence of Dicranopteris linearis in response to desiccation and rehydration stress. Bioscience Biotechnology Research Communications. 9(3): 439-444.
· Li, Y., and R. Barker. 2004. Increasing water productivity for paddy irrigation and water environmental in China. Paddy and Water Environment 2 (4):187-193.
· Mao, Z. 2001. Water efficient irrigation and environmentally sustainable irrigated rice production in China. Wuhan University. Department of Irrigation and Drainage. 15p.
· Ranjbar fardoei, A. 2017. Application of chlorophyll fluorescence indices in evaluating the performance of photosynthetic device khinjuk pistachio )Pistacia khinjuk L.( under osmotic stress. Journal of Plant Process Function. 6(19): 247-254. (In Persian).
· Rezaei, M., and M. Nahvi. 2003. Effect of irrigation interval on rice yield. 11th Seminar of Iranain National Committee on Irrigation and Drainage. (In Persian).
· Rizza F., D. Pagani, A.M. Stance, and L. Cattivelli. 2001. Use of chlorophyll fluorescence to evaluate the cold acclimation and freezing tolerance of winter and spring oats. Plant Breeding. 120: 389-396.
· Salehi Hiquee, M., A. Darzi-Naftchali, A. Shahnazari, and M. Jafari Talukolaee. 2017. Study of the influence of irrigation management in subsurface- drained paddy fields on plant height, tiller number and yield of rice. Journal of Irrigation and Water Engineering. 7 (27): 107-119. (In Persian).
· Samadvand, S., M. Tajbakhsh, K. Anvari, and J. Ahmadali. 2014. Effect of drip irrigation systems (Tape) and leakage in single and double row planting on yield and water use efficiency in corn. Jurong West Secondary School.18(70): 112-119. (In Persian).
· Shi, Q., X. Zeng, M. Li, X. Tan, and F. Xu. 2002. Effects of different water management practices on rice growth. In: “ Water-wise rice production” Bouman BAM, Hengisdijk H, Hardy B, Bindraban PS, Tuong TP, Ladha JK. International Rice Research Institute Press.
· Xu, X.L., Z.M. Wang, and J.P. Zhang. 2001. Effect of heat stress on photosynthetic characteristics of different green organs of winter wheat during grain filling stage. Acta Botanica Sinica. 43(6): 571-577.
· Zhang, Y., Z. Xie, Y. Wang, P. Su, L. An, and H. Gao .2011. Effect of water stress on leaf photosynthesis, chlorophyll content and growth of oriental lily. Russian Journal of Plant Physiology. 58: 844–850.
· Zlatev, Z.S., and I.T. Yordanov. 2004. Effects of soil drought on photosynthesis and chlorophyll fluorescence in bean plants. Bulgarian Journal of Plant Physiology. 30: 3-18.
_||_
