اثر مدیـریت زراعی بر تغـذیه نیتروژنی و عملکرد کلزا (Brassica napus L) در گرگان
محورهای موضوعی : اکوفیزیولوژی گیاهان زراعی
علیرضا بهدادیان
1
(فرهیخته ی کارشناسی ارشد زراعت دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان)
افشین سلطانی
2
(استاد دانشکده کشاورزی دانشگاه منابع طبیعی گرگان)
ابراهیم زینلی
3
(استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه منابع طبیعی گرگان)
حسین عجم نوروزی
4
(استادیار دانشکده کشاورزی دانشگاه آزاد اسلامی واحد گرگان)
کلید واژه: عملکرد دانه, کلزا, مدیریت زراعی, شاخص تغذیه نیتروژنی,
چکیده مقاله :
اثرات مدیریت زراعی بر تغذیه نیتروژنی و عملکرد دانه در کلزا، در مزارع شهرستان گرگان، طی آزمایشی به صورت آشیانه ای و در قالب طرح کامل تصادفی در سال زراعی 1389- 1388 ارزیابی شد. در این آزمایش، 15 مزرعه که در سه سطح مدیریت خوب، متوسط و ضعیف طبقه بندی شدند، در چهار مرحله نموی مورد ارزیابی قرار گرفتند. در طول سال آزمایش، با هدف کمّی سازی مدیریت زراعی، پرسش نامه هایی نیز با کمک کشاورزان تکمیل گردیدند. بر اساس نتایج به دست آمده، سطوح مدیریت مورد بررسی از نظر شاخص تغذیه نیتروژن، تراکم بوته، عملکرد ماده خشک، عملکرد دانه و شاخص برداشت دارای تفاوت معنی دار (P<0.01) بودند. با وجود آن که مقادیر شاخص تغذیه نیتروژن در مزارع با سطح مدیریت خوب بالاتر از دیگر سطوح مدیریت بود، اما در طول فصل رشد و در هر سه سطح مدیریت، میزان این شاخص کمتر از یک برآورد شد، که نشان دهنده محدودیت در رشد و عملکرد گیاه به دلیل کمبود نیتروژن است. البته این نتایج احتمالاً تنها عامل در اثر محدود کنندگی نیتروژن نبود و سایر عوامل مدیریتی همانند خاک ورزی، تاریخ کاشت، ارقام کشت شده، تراکم بوته، مبارزه با علف های هرز و آفات و در نهایت آبیاری در مرحله جوانه زرد اثرگذاری بیشتری داشتند. کنترل بهتر عوامل یاد شده در سطح مدیریت خوب، موجب افزایش 60 درصدی تولید دانه در این سطح نسبت به سطح مدیریت ضعیف شد. بنابراین، می توان با انجام تغییرات در روش های مدیریت زراعی، در آینده شاهد افزایش تولید داخلی و در نتیجه کاهش وابستگی کشور به واردات روغن شد.
To assess the effects of management factors on nitrogen nutrition and seed yield of rapeseed farms in Gorgan areas, an experiment was conducted as a nested model arranged in a randomized complete block design (RCBD) with three replications in 2010. Fifteen canola fields were classified at three levels of management (optimum, medium, minimum) studied at four growth stages. Questionnaires were filled out by farmers for the quantification of agricultural management levels during the experiment. The results showed that levels of management for nitrogen nutrition index, plant density, dry matter yield, seed yield and harvest index were different significantly (p<0.01). Although quantities of nitrogen nutrition index (NNI) were higher in optimum level of management than the medium and minimum levels (P<0.05), the index was less than 1 during the growing season and in all management levels which can be attributed to nitrogen deficiency of soil. However, the effects of other managerial factors like, tillage methods, planting date, varieties, plant density, control of weeds and pests and irrigation at yellow buds stage should not be ignored. Better control of the these factors at the optimum management level increased 60 percent in seed product against poor management level. Thus, changes in agricultural management practices, may increase production in the near future and reduce dependence of our country to imported edible oil.