محاسبه و تحلیل شاخص‌های ناپارامتری بهره‌وری جز‌یی نهاده‌ی آب(مطالعه موردی: شالیکاری استان مازندران)

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

علی دریجانی ¹ , سینا احمدی کلیجی ² , حمید تابلی ³

1 - عضو هئیت علمی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد اقتصاد کشاورزی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان
3 - استادیار مدیریت دولتی دانشگاه پیام نور

تاریخ دریافت : 1394/09/25 تاریخ پذیرش : 1394/09/25 تاریخ انتشار : 1391/10/01

کلید واژه: برنج, آب, مازندران, بهره‌وری, شاخص ناپارامتری,

چکیده مقاله :

محدودیت منابع آبی کشور و مصرف بی‌رویه در آبیاری به‌ویژه در کشت برنج، لزوم افزایش بهره‌وری مصرف نهاده‌ی ارزشمند آب در کشت این محصول را آشکار کرده است. تحقیق حاضر با هدف محاسبه و تحلیل شاخص‌های ناپارامتری بهره‌وری جز‌یی نهاده‌ی آب مصرفی در کشت برنج استان مازندران انجام پذیرفت. بد‌ین منظور از داده‌های مربوط به سال زراعی 89-1388 هزینه‌ی تولید برنج 690 کشاورز موجود در بانک اطلاعات جهادکشاورزی استان مازندران که به‌صورت نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب شده‌اند، استفاده شده است. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که در ا‌ین استان با افزایش سطح زیر‌کشت، بهره‌وری مصرف آب افزایش ‌می‌یابد. همچنین رقم برنج دانه‌بلند پرمحصول نسبت به سایر ارقام برنج در شاخص‌های ناپارامتری بهره‌وری جز‌یی بیشترین مقدار را به خود اختصاص داده است. مقایسه‌ی این شاخص‌ها می‌تواند کارشناسان، مدیران و تصمیم‌گیرندگان را برای شناخت مسائل و مشکلات موجود در راه ارتقای بهره‌وری آب یاری نماید.  

چکیده انگلیسی:

Limited water resources in Iran and excessive use in irrigated farms, especially in rice cultivation has revealed necessary to increase valuable water factor productivity in rice cultivation. This study has been conducted to calculate and analysis of non-parametric indices of water partial factor productivity in rice cultivation in Mazandaran province, Iran. Thus, data were gathered from production cost of 690 rice farmers in the Jihad-e-Agriculture database of Mazandaran province in 2010 if that were selected by simple random sampling. The results of this study shows, with the increased acreage in the province, increase productivity of water consumption. Also, high-yielding varieties of rice seeds than other rice varieties its highest value is assigned in nonparametric partial productivity indices. These indicators can be compared to experts, managers and decision makers to identify existing problems and ways to help improve water productivity.  

منابع و مأخذ:

1. Alizadeh, A. 2001. Drought and the Necessity of Increasing in

Water Productivity, Journal of Agricultural Dry and Drought,

No:2.

2. Asadi, R., Rezaei, M., and Motaghed, K. 2004. A Simple

Solution to Deal with Droughts in Mazandaran Paddy Fields,

Journal of Agricultural Dry and Drought, 14: 87-90.

3. Bottamley, G., and Thittle, S. 1992. Total of Factors Productivity

in Agricultural Sector of Brittan, 1987-1990, American Journal of

Agriculture Economics, 42(3): 28-112.

4. Dehghani, H. 2007. Deficit Irrigation and Improving the

Efficiency of Agricultural Water Use, The First Conference on

Coping with Water Scarcity, Tehran.

5. Ehsani, M., and Khaledi, H. 2002. Water Productivity in

Agriculture, Iranian National Committee on Irrigation and

Draining (IRNCID), Tehran.

6. Ministry of Jihad-e-Agriculture. 2010. Data Bank of Agricultural

Production Cost, Statistics Center.

7. Mirtochi, M., and Taylor, D.B. 1993. Resource Allocation and

Productivity of Cereal State Farms in Ethiopia, Agricultural

Economics, 8: 97-187.

8. Molden, D., Rijsberman, F., Matsuno, Y., and Amarasinghe, U.A.

2003. Increasing Productivity of Water: A Requirement for Food

and Environmental of Security, International Water Management

Institute.

9. Rafiee, H., Amirnejad, H., and Sadat Barikani, S.H. 2009. Effect

of Small Owner in Water Productivity for Rice Plantation (The

Case of Mazandaran Province), The 7th Biennal Conference of

Iranian Agricultural Economics, Iranian Agricultural Economics

Society, Karaj.

10. Rezapour, S., Mortazavi, S.A., and Mojaverian, S.M. 2010.

Determination of Productivity Growth in Major Producer

Provinces of the Country, Journal of Agricultural Economics and

Development Research, 41(4): 467-479.

11. Salami, H.A. 1999. Determining the Optimal Size of Rangeland

Units using of Total Factor Productivity Index, A Case of Fars

Province. Journal of Agricultural Economics and Development,

32: 51-67.

12. Seyedan, S.M., Analysis of Factor Productivity in Sugar Beet

Cropping: A Case Study of Small and Large Farms in Hamedan

District, Journal of Agricultural Economics and Development, 37:

107-132.

13. Solimani, A., and Amiri Larijani, B. 2005. Principles of Rice

Agronomic, Arvij Publication, 303P