شناسایی و رتبه‌بندی عوامل موثر بر رضایتمندی کشاورزان از بیمه‌ی محصول برنج در استان مازندران؛ کاربرد رویکرد تحلیل سلسله مراتبی (AHP)

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

اسماعیل فلاحی ¹ , سپیده قلی نژاد ²

1 - استادیار بخش اقتصاد کشاورزی دانشگاه شیراز.
2 - کارشناس ارشد و پژوهشگر اقتصاد کشاورزی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد قائمشهر

تاریخ دریافت : 1393/03/19 تاریخ پذیرش : 1393/03/19 تاریخ انتشار : 1393/03/01

کلید واژه: برنج, بیمه‌ی‌‌ محصولات کشاورزی, رضایتمندی, فرایند تحلیل سلسله مراتبی (AHP), مازندران,

چکیده مقاله :

تحقیق حاضر با هدف شناسایی و تعیین اولویت مؤلفه‌های اثرگذار بر رضایتمندی برنج‌کاران استان مازندران از بیمه‌ی محصول طی سال زراعی 91-1390 انجام گرفت. اطلاعات مورد نیاز از 82 پرسشنامه­ تکمیل شده توسط کشاورزان برنج‌کار خبره و پیشرو‌ی بیمه‌شده‌ی منتخب شهرستان‌های مختلف استان به­دست آمد. در این تحقیق، در ابتدا به­­منظور شناسایی عوامل موثر بر رضایت­مندی کشاورزان از بیمه‌ی محصول از آزمون t و در مرحله‌ی بعد، جهت رتبه‌بندی عوامل مذکور از آزمون فریدمن و رویکرد سلسله مراتبی(AHP) استفاده شد. نتایج آزمون t نشان داد که شاخص­های حق بیمه و تسهیلات حمایتی، میزان غرامت دریافتی، کیفیت خدمات دریافتی، وجهه‌ی بانک کشاورزی، تعهد کشاورزان به بانک کشاورزی و میزان پاسخگویی به شکایات بر رضایت­مندی برنج­کاران از بیمه‌ی محصول مؤثر بوده است. همچنین، براساس آزمون فریدمن و تکنیک AHP، شاخص­های حق بیمه و تسهیلات حمایتی و میزان غرامت دریافتی بالاترین اولویت را داشته در حالی‌که میزان پاسخگویی به شکایات و متغیر وجهه‌ بانک کشاورزی پایین‌ترین رتبه را به­خود اختصاص داده‌اند. براساس نتایج حاصل از این پژوهش، دریافت حق بیمه از کشاورزان به صورت اقساطی، پرداخت به‌موقع ارزش واقعی خسارت و بهبود کیفیت خدمات از طریق ایجاد اصلاحات و تنوع‌سازی در خدمات و عوامل انسانی و غیرانسانی، به منظور جلب رضایت کشاورزان بایستی در اولویت قرار گیرد. افزون بر این، مشارکت دادن بیمه‌گذار در برنامه‌های بانک و در نظر گرفتن سازه‌های پاسخگویی، به­عنوان عواملی مهم در رضایتمندی کشاورزان از بیمه‌ی محصول ایفای نقش خواهد نمود. طبقه­بندیJEL:G₂₂، Q₁₀، C₆₅ 

چکیده انگلیسی:

The present study aimed to identify and rank the factors influencing the farmers’ satisfaction of rice crop insurance in Mazandaran Province during the crop year 2011-2012. The required data is obtained through 82 questionnaires completed by selected expert and leading farmers in different townships of Mazandaran. In this study, at first, t-test is used in order to identify factors affecting farmers' satisfaction of the crop insurance and then Friedman test and analytical hierarchy process approach (AHP) are applied to rank the mentioned factors. The results of t-test show that the premium and supportive facilities, the amount of compensation, the quality of received services, the prestige of Bank-e-Keshavarzi, farmers’ commitment to Bank-e-Keshavarzi, and responding to complaints have affected the rice producers’ satisfaction of the crop insurance. Also, according to Friedman test and AHP technique, premium and supportive facilities and the amount of compensation have the highest priorities, while responding to complaints and the prestige of Bank-e-Keshavarzi have had the lowest ranks. Based on the study results, receiving premium by installments, paying the actual value of losses at the appropriate time, and improving service quality through modifications and diversification in services and human and nonhuman factors should be considered as major priorities to satisfy farmers. Moreover, policyholder participation in bank programs as well as bank accountability would play an important role in farmers' satisfaction of crop insurance.