جهانی شدن و تاثیر آن بر تجارت خارجی ایران

محورهای موضوعی : فصلنامه علمی -پژوهشی تحقیقات اقتصاد کشاورزی

محمد رضایی پور ¹ , مجید آقایی خوندابی ² , ابوالفضل نجارزاده نوش آبادی ³

1 - عضو هئیت علمی موسسه مطالعات و پژوهشهای بازرگانی
2 - دانشجوی دکترای اقتصاد و پژوهشگر پژوهشکده آمار
3 - دانشجوی دکترای اقتصاد دانشگاه مفید

تاریخ دریافت : 1394/09/25 تاریخ پذیرش : 1394/09/25 تاریخ انتشار : 1391/04/01

کلید واژه: جهانی شدن, واردات و صادرات,

چکیده مقاله :

جهانی‌شدن، جهان‌گستری و جهانی‌سازی مفاهیمی هستند که با بار معانی مختلف برای توضیح و تبیین تحولات جهان معاصر به خصوص طی چند دهه ی گذشته به‌کار گرفته می‌شوند. یکی از این تحولات، در حوزه ی تجارت خارجی کشورها می باشد. بنابر اهمیت موضوع دراین مقاله میزان تأثیرپذیری بخش های مختلف اقتصاد ایران از ادغام کشورها در یک نظام بین المللی مورد آزمون قرار گرفته است. روش مورد استفاده برای برآورد توابع تقاضای صادرات و عرضه ی واردات ایران تکنیک گشتاورهای تعمیم یافته و دوره ی مورد مطالعه سال های 1340 تا 1388 است. نتایج به دست آمده نشان می دهد که در صورت پیوستن ایران به سازمان تجارت جهانی، واردات هر سه بخش صنعت، خدمات و کشاورزی افزایش می یابد. بیشترین واردات مربوط به بخش صنعت و کمترین واردات را بخش کشاورزی به خود اختصاص می دهد. از نظر صادرات نیز اقتصاد کشور، وضعیت مطلوبی نخواهد داشت. این موضوع نشان دهنده ی آن است که بخش های مختلف اقتصاد توان رقابت با کالاهای کشورهای دیگر را نخواهند داشت. تنها بخش کشاورزی تا حدودی از توانایی های لازم برای ورود به بازارهای جهانی برخوردار است. در نتیجه می توان گفت کشور ما در این بخش دارای مزیت است و دولت می تواند با اعمال سیاست های مناسب به تقویت این بخش کمک کند.  

چکیده انگلیسی:

Globalization has caused foreign trade to expand among countries in recent decades. In this paper, the impact of globalization has been studied on various sectors of Iranian economy. To estimate export supply and import demand functions, Generalized Method of Moment (GMM) was utilized. Finding of the study showed that as a result of membership of Iran in WTO, import would increase in all sectors at different rate. Imports in industrial sector were highest and agricultural imports accounted for the lowest. Export situation in various sectors was not satisfactory. This indicated that the competitiveness of whole economy was low in international market while agriculture compare to other sectors was in better position  

منابع و مأخذ:

1. Arellano, M., Bond, S., 1991, some tests of specification for panel

data: Monte Carlo evidence and an application to employment

equations, Review of Economic Studies 58, 277–297.

2. Arellano, M., Bover, O., 1995, another look at the instrumentalvariable

estimation of error-components models, Journal of

Econometrics 68, 29–52.

3. Blundell, R., Bond, S., 1998, Initial conditions and moment

restrictions in dynamic panel data models, Journal of

Econometrics 87, 115–143

4. Cristian, m (1989) “imports under a foreign Exchange

Constraint”; The world Economic Review; Vol 3, No2, 279-295.

5. Ghorbani,Gh,.2007,Globalization of Research and Development,

6th Conference of Industries and Mines R&D Centers,1.

6. Green, W.H. (2003), Econometric Analysis, New Jersey,

Prentice-Hall Inc

7. Hemphill, W (1979) “The Effects of Foreign Exchange Receipts

on Imports of Less Developed Countries”; I. M. F. Staff Paper,

No 21, PP, 632-677.

8. Hothaker H. S and S. P. Magee (1969) “Income and Elasticity in

world Trade”; Review of Economics and Statistics; PP, 111-125.

9. Kalbasi,H,jalali,A.,2002,The impact globalization on Iranian

Foreign Trade,Quartly Iranian Economic Research, Fourth

year,volume11,169-174.

10. Khan M. S (1971) “Import and Export Demand in Developing

Countries”; I. M. F Staff Paper, PP, 678-693.

11. Makhija, M. V; Kim K and Williamson S. D; (1997) “Measuring

globalization of Industries a National Industry Approach:

Empirical Evidence across Five Countries and Over time” Journal

of International Business Studies, Forth Quarter, PP, 676-710.

12. Mosavi, S.N. Sadroleshraghi,M,1996, The impact globalization

on Iranian supply, demand and imports of wheat , Agricultural

Economics, First year, No. 1,101-114.

13. Santos-Paulino. A. U., “Trade Liberalisation and Export

Performance in Selected Developing Countrie”, Journal of

Development Studies, Volume 39, Issue 1 October 2002 , pages

140 - 164

14. Santos-Paulino,Amelia.U and Thirlwall.A.P ,” The Impact of

Trade Liberalisation on Exports, Imports and the Balance of

Payments of Developing Countries”, Economic Journal, Vol. 114,

pp. F50-F72, February 2004.

15. Sarmad, K (1988) “The Functional Form of The Aggregate

Import Demand Equation: Evidence From Developing Countries”

Vol 27, PP, 309-31.