تاثیر اندازه دولت و بازبودن تجاری بر توسعه مالی کشورهای منتخب جهان

محورهای موضوعی : اقتصاد کاربردی

مهدی نانفروش ¹ , منیره دیزجی ²

1 - دانشجوی کارشناسی ارشد علوم اقتصادی، گروه اقتصاد، واحد تبریز
2 - استادیار، گروه اقتصاد، واحد تبریز، دانشگاه آزاد اسلامی، تبریز، ایران

تاریخ دریافت : 1395/01/23 تاریخ پذیرش : 1395/11/12 تاریخ انتشار : 1395/12/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

یکی از عواملی که درجهت دستیابی به هدف رشد پرشتاب و مستمر اقتصادی نقش اساسی ایفا می‌کند، توسعه بخش مالی هر کشور است. اقتصاد کشورهای برخوردار از نظام مالی توسعه‌یافته‌تر در مسیر رشد اقتصادی سریع‌تر قرار می‌گیرند. رشد ادبیات اقتصاد مالی در چند دهه ی اخیر بیانگر این واقعیت بوده که توسعه ی مالی، رشد اقتصادی را تسهیل می‌کند. از طرفی دولت نقش مهمی را در ارائه خدمات مالی ایفا می‌کند. همچنین سیاست‌های آزاد سازی تجاری و مالی دولت و بهبود نهادهای قانون گذار نقش اساسی در توسعه بخش مالی دارند. جهانی شدن اقتصاد و وجود بسترهای مناسب به عملکرد کلان اقتصادی بهتر و توسعه مالی و اقتصادی سریع‌تر می‌‌انجامد. در این تحقیق تاثیر اندازه دولت و بازبودن تجاری بر توسعه مالی 30 کشور منتخب جهان طی دوره‌ی زمانی 2012- 1998 با بهره گیری از روش داده‌های تابلویی بررسی شده است. نتایج تخمین بیانگر این است که اندازه دولت تاثیر منفی و معنی داری بر توسعه مالی کشورهای مورد بررسی داشته است، به طوری که در اثر افزایش (کاهش) اندازه دولت، توسعه مالی کاهش (افزایش) می یابد. همچنین باز بودن تجاری، جهانی شدن مالی و شاخص کیفیت نهادهای قانونی تاثیر مثبتی بر توسعه مالی داشته است.

منابع و مأخذ:

ازوجی، علاالدین، فرهادی کیا، علیرضا (1386)، ارزیابی اثرات سیاست‌های آزاد سازی مالی و تغییرات نرخ بانکی بر توسعه بخش مالی در اقتصاد ایران، فصلنامه پژوهش‌های اقتصادی، سال هفتم، شماره چهارم، زمستان، 119-140.

اسدزاده، احمد، جلیلی، زهرا (1394)، کیفیت نهادی و رشد اقتصادی؛ دموکراسی یا حاکمیت قانون؟ (مورد مطالعه گروه کشورهای اسلامی، جامعه شناسی اقتصادی و توسعه، دوره 3، شماره 1، بهار، 55-82.

اشرفی، یکتا، خداپرست مشهدی، مهدی، سلیمی‌فر، مصطفی (1393)، نقش دولت‌ها در توسعه مالی: مطالعه موردی کشورهای عضو اوپک، پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، شماره 70 ، 205 -222.

پوررستمی،ناهید (1390)، نقش نهادهای قانونی  (عمومی) و تنظیمی در توسعه مالی با تأکید بر بخش بانکی، پژوهش‌های اقتصادی ایران  ، سال شانزدهم، شماره 48، 55-86.

خلیلی عراقی، منصور، سلیمی شندی، رقیه (1393)، رابطه بین سرمایه‌گذاری مستقیم خارجی، توسعه مالی و رشد اقتصادی: مطالعه موردی کشورهای منتخب آسیایی، فصلنامه پژوهش‌ها و سیاست‌های اقتصادی، جلد 22 شماره 71، 143-156.

دژپسند، فرهاد، گودرزی، حسین (1389)، اندازه دولت و رشد اقتصادی در ایران؛ روش رگرسیون آستانه ای، پژوهش‌های اقتصادی ایران، دوره 13، شماره 42، 189-207.  

سحابی، بهرام، اعتصامی، منصور، امین پور، خالد (1392)، بررسی تاثیر حکمرانی خوب و اندازه دولت بر توسعه مالی در کشورهای منتخب، پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال سوم، شماره دوازدهم، پاییز، 105-118.

صادقی، حسن، صامتی، مجید، سامتی، مرتضی (1391)، تاثیر جهانی شدن اقتصاد بر اندازه دولت؛ مطالعه موردی کشورهای منتخب آسیایی، پژوهش‌های رشد و توسعه اقتصادی، سال دوم، شماره ششم، بهار، 209-249.

صمدی، علی حسین (1388)، توسعه مالی و آزمون فرضیه باز بودن همزمانی  (تجاری و مالی): اقتصاد ایران  (85-1350)، مجله سیاست گذاری اقتصادی ، سال اول، شماره 2، 159-184.

صیادزاده، علی، جعفری صمیمی، احمد کریمی پتانلار، سعید (1386)، بررسی رابطه بین اندازه دولت و رشد اقتصادی در ایران: برآورد منحنی آرمی، پیک نورعلوم انسانی، دوره  5 ، شماره  4  (اقتصاد و حسابداری)، 95-112.

طیبی، سید کمیل، حاجی کرمی، مرضیه، سریری، هما (1390)، تحلیل درجه باز بودن مالی و تجاری روی توسعه مالی ایران و شرکای تجاری، فصلنامه تحقیقات اقتصادی راه اندیشه، دوره 2، شماره3، زمستان، 60-39.

کمیجانی، اکبر، نادعلی، محمد (1386)، بررسی رابطه علی تعمیق مالی و رشد اقتصادی در ایران، پژوهشنامه بازرگانی، شماره 44، 23-47.

متوسلی، محمود (1382)، توسعه اقتصادی، مفاهیم مبانی نظری، رویکرد نهادگرایی و روش شناسی، تهران، انتشارات سمت. 

محمدی، تیمور، ناظمان، حمید، خداپرست پیرسرایی، یونس (1393)، بررسی رابطه علیت پویای بین توسعه مالی، باز بودن تجاری و رشد اقتصادی؛ مقایسه موردی دو کشورنفتی ایران و نروژ، دوره 3، بهار10،151-178.

ملک، حسین (1393)، محاسبه اندازه بهینه دولت در اقتصاد ایران در سال‌های 1391-1357، فصلنامه تحقیقات توسعه اقتصادی، شماره 13، بهار، 49-88.

میشکین، فریدریک، ایکینز، استانلی (1391)، بازارها و نهادهای مالی، ترجمه حمید کردبچه، انتشارات پژوهشکده پولی و بانکی-بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، چاپ اول.

 

Asiama, J. and Mobolaji, H.  (2011), Trade and Financial  Openness,  Institutional  Quality,  and Financial  Development  in  Sub-Sahara  Africa (SSA),  International  Conference  on  International Trade and Investment  (ICITI).

Baltagi, B., Demetriades, P., Law, S. H. (2009), Financial Development and Openness: Evidence from panel data, Journal of Development Economics, Center for Policy Research Working Paper, No. 107,1-32.

Berglof,  E.,   Bolton,  P. (2004),  The Great Divide and  Beyond: Financial  Architecture in  Transition, Financial Development and Economic Growth: Explaining the Links, Palgrave Macmillan, 106-133.

Bojanic, A.N. (2012), The Impact of Financial Development and Trade on the Economic Growth of Bolivia, Universidad Andina Simon Bolivar, Journal of Applied Economics. Vol XV, No. 1, May, 51-70.

Huang,  Y.  (2010), Political  Institutions  and Financial  Development:  An  Empirical  Study,  Journal of World Development, 38 (12), 1667–1677.

Girma,  S.,  Shortland,  A.   (2008), The Political  Economy  of  Financial  Development,  Oxford Economic Papers, 60 (3), 567–596.

 Greenaway, D., Morgan, W,W, Wright, P.,  (2002), “Trade Libralization and Growth in Develop Countries”, Journal of development Economics, 67: 229-244.

Kim, D. Lin, S., Suen, Y.  (2010), Dynamic Effects  of  Trade  Openness  on  Financial Development,  Journal  of  Economic  Modelling, 27 (1), 254- 261.

La Porta, A., Lopez-zilanes, F., Shleifer, A. (2002), Government  Ownership  of  Banks,  The Journal of Finance, 57 (1), 265-301.

Law,  S.H.,  Azman-Saini,  N.W.  (2012),  Institutional  Quality,  Governance,  and  Financial Development,  Economics  of  Governance,  13 (3), 217-236.

Lee, j-w.,  (1993), “International Trade, Distortions, and Long-run Economic Growth”, IMF Staff papers, 40 2:229-328.

Levine, R.  (2003), Financ and Growth:Theory,Evidence and Mechanisms, Journal of Economic Growth, 1-107.

Levine, R.  (1997). Financial development and economic growth: Views and agenda. Journal of Economic Literature,35 (2), 688 -672.

Rajan, R.,  Zingales, L.  (2003). Saving capitalism from the capitalists: Unleashing the power of financial markets to create wealth and spread opportunity.New York: Crown Business, 8.6.

Rodrik, D.,  (1998), “Why Do more Open Countries Have Larger Governments?”, Journal of Political Economy, 1065: 997-1032.

Roe,  M.  and  Siegel,  J.   (2011),  Political Instability:  Effects  on  Financial  Development, Roots  in  the  Severity  of  Economic  Inequality, Journal  of  Comparative  Economics, 39 (3),279-309. 

Singh, R.J., Kpodar, K., Ghura, D.   (2009), Financial Deepening in the CFA Franc Zone: The Role  of  Institutions, IMF  Working  Paper WP/09/113,  Washington:  International Monetary Fund.

Singh, R.J., Huang, Y. (2015), Financial Deepening, Property Rights, and Poverty: Evidence from Sub-Saharan Africa, Journal of Banking and Financial Economics 1 (3)2015, 130–151.

Wahid, A.N.M., Shahbaz, M., Azim, P. (2011), Inflation and Financial Sector Correlation: The Case of Bangladesh, Government College University Faisalabad, Pakistan, Vol. 1, No. 4, 2011,145-152.

Yang, B. (2011),Does  Democracy  Foster Financial  Development?  An  Empirical  Analysis Economic Letters, 112 (3), 262-265.

Yung, Y.Y., & Myung, H.Y.,  (2007), “Dose Financial Development Cause Economic Growth? Implicatin for Policy In Korea”, Journal of Policy Modeling.

Zghidi, N., Abida, Z. (2014), Financial Development, Trade Openness and Economic Growth in North African Countries, The Romanian Economic Journal Year XVII no. 53 September, 91-120.