پژوهش های کاربردی در شیمی: 5 (4)

دسترسی آزاد مقاله

1 - شناسنامه علمی نشریه دوره 10، شماره 4، زمستان 1396

20.1001.1.17359937.1395.10.4.1.7

پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

2 - از دریچه‌های قلب تا آسمان‌ها: مروری بر ساختارها، روش‌های ساخت، و کاربردهای متنوع کربن گرماکافتی
مجتبی هادی علی احسانی

20.1001.1.17359937.1395.10.4.2.8

کربن گرماکافتی به‌طورمعمول با روش رسوب‌دهی شیمیایی در فاز بخار و به دنبال گرماکافت برخی گازهای هیدروکربنی سبک در دماهای بالا در گستره‌ی از حدود 900 تا 2200 درجه‌ی سلسیوس به‌صورت یک پوشش کربنی روی سطح بستر، لایه نشانی می‌شود. این ماده کربنی از جهت ساختاری شامل تعداد زیاد چکیده کامل

کربن گرماکافتی به‌طورمعمول با روش رسوب‌دهی شیمیایی در فاز بخار و به دنبال گرماکافت برخی گازهای هیدروکربنی سبک در دماهای بالا در گستره‌ی از حدود 900 تا 2200 درجه‌ی سلسیوس به‌صورت یک پوشش کربنی روی سطح بستر، لایه نشانی می‌شود. این ماده کربنی از جهت ساختاری شامل تعداد زیادی نانوبلورهای گرافیتی یا صفحات گرافیتی با ابعاد چند نانومتر است. به دلیل ویژگی‌های زیست سازگاری، فیزیکی، مکانیکی، مقاومت سایشی و مقاومت اکسایشی بالا در زمینه‌های متفاوتی ازجمله برخی کاشتنی‌های پزشکی (دریچه‌های مصنوعی قلب و مفاصل مصنوعی انگشتان دست)، صنایع هسته‌ای (پوشش ذرات سوخت هسته‌ای در واکنشگاه‌های دما بالای خنک شونده با گاز)، حسگرهای الکتروشیمیایی ولتامتری، دیسک ترمز هواپیما، مواد با مقاومت اکسایشی بالا (پوشش لوله‌های گرافیتی در طیف‌سنجی جذب اتمی کوره گرافیتی) و صنایع هوا-فضا (افشانک موتور و سپر محافظتی نوک برخی موشک‌ها) کاربرد داشته است. در این پژوهش به‌طور خلاصه با معرفی ساختارها و روش‌های ساخت، مروری بر کاربردهای متنوع آن نیز ارائه می‌شود. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

3 - به‌کارگیری کاتالیست مس (II)، اتیلن گلیکول و تابش ریزموج در آریل‌دارشدن تعدادی از آمین‌های نوع اول، آمینوالکل‌ها و آمونیاک در راستای دستیابی به اهداف شیمی سبز
علی شریفی نیما قنوعی محمد سعید عبایی

20.1001.1.17359937.1395.10.4.3.9

در این پژوهش، یک روش تازه برای آریل‌دارکردن تعدادی از آمین‌های گوناگون نوع اول و آمینوالکل‌های متفاوت با استفاده از کاتالیست مس (II) در محیط اتیلن گلیکول گسترش پیدا کرده است. سامانه کاتالیستی به کار رفته بسیار ساده و شامل نمک‌های مس (II) کلرید (1/0 اکی‌والان) و پتاسیم ک چکیده کامل

در این پژوهش، یک روش تازه برای آریل‌دارکردن تعدادی از آمین‌های گوناگون نوع اول و آمینوالکل‌های متفاوت با استفاده از کاتالیست مس (II) در محیط اتیلن گلیکول گسترش پیدا کرده است. سامانه کاتالیستی به کار رفته بسیار ساده و شامل نمک‌های مس (II) کلرید (1/0 اکی‌والان) و پتاسیم کربنات (0/2 اکی‌والان) و حلال اتیلن گلیکول است. اتیلن گلیکول عملکردی دوگانه به‌عنوان حلال واکنش و در عین حال لیگاند فعال‌کننده یون مس داشت و در این شرایط، نیازی به استفاده از لیگاندهای کمکی و دیگر حلال‌های آلی برای فعال‌سازی کاتالیست وجود نداشت. تمامی واکنش‌ها تحت تابش امواج ریزموج در مدت‌زمانی کوتاه (10 تا 20 دقیقه) و با بازده متوسط تا خوب (60 تا 75%) به پایان رسیدند. هم‌چنین در ادامه، از این روش در فرایند آمین‌دارشدن آریل هالید‌ها با محلول آبی آمونیاک استفاده شده است و آمین‌های آروماتیک مربوط با بازده عالی به دست آمدند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

4 - سنتز و بررسی ویژگی‌های رئولوژیکی پلی (آکریل‌آمید- کو- آکریلیک اسید) مورداستفاده به‌عنوان تثبیت‌کننده خاک
محمدرضا منافی پدرام منافی هبه دقه

20.1001.1.17359937.1395.10.4.4.0

امروزه استفاده از مالچ‌های بسپاری ازجمله بسپارهای بر پایه آکریل آمید به دلیل دوست دار محیط‌زیست بودن، ایمنی و قیمت ارزان آن‌ها در حال گسترش است. پلی آکریل آمید ها، بی‌بو، بی‌رنگ و بدون خاصیت آلایندگی در آب‌های سطحی و زیرزمینی، بافت‌های گیاهی و خاک هستند. در این پژوهش بر چکیده کامل

امروزه استفاده از مالچ‌های بسپاری ازجمله بسپارهای بر پایه آکریل آمید به دلیل دوست دار محیط‌زیست بودن، ایمنی و قیمت ارزان آن‌ها در حال گسترش است. پلی آکریل آمید ها، بی‌بو، بی‌رنگ و بدون خاصیت آلایندگی در آب‌های سطحی و زیرزمینی، بافت‌های گیاهی و خاک هستند. در این پژوهش برای نخستین بار از هم‌بسپار بر پایه آکریل‌آمید و آکریلیک اسید در مقیاس کرت کوچک و در شرایط آزمایشگاهی برای استفاده در خاک به‌منظور پیوستگی و جلوگیری از هدر رفت آن استفاده شد. ابتدا این بسپارش با روش بسپارش رادیکالی و محلول در آب سنتز و با استفاده از طیف‌سنجی فروسرخ تبدیل فوریه و تجزیه گرماوزن‌سنجی شناسایی شد. هم‌چنین برای محاسبه چگالی بار منفی نمونه‌های سنتزی از روش تیتراسیون استفاده شد. با افزایش چگالی بار منفی زنجیر بسپاری، گرانروی ظاهری با سرعت بیشتری کاهش می‌یابد. بنابراین، در حضور آکریلیک اسید، یون‌های منقبض و کروی شده، پیکربندی کلافی شکل به خود می‌گیرند. با پیش رفتن واکنش بسپارش در مقادیر وزنی 50 تا 90 درصد از آکریلیک اسید، سرعت واکنش به علت تجمع بارهای منفی کاهش‌یافته و جرم مولکولی هم‌بسپار با افزایش درجه آنیونی هم‌بسپارها کاهش می‌یابد. درنهایت، هدررفت خاک به‌وسیله هم‌بسپار سنتز شده در تیمارهای پژوهش که شامل هم‌بسپار با مقادیر متفاوت مصرف g/m2 0/4، 0/6، 1، 2، 3، 4 و 6 به روش محلول در آب و افشاندن روی سطح خاک پیش از اجرای بارش مصنوعی تعیین شد و هم‌چنین پیوستگی آن در min 30 بارندگی موردمطالعه قرار گرفت. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

5 - طراحی و ساخت میکرواستخراج فاز جامد بر پایه نانوکامپوزیت اکسید روی-پلی آنیلین به‌منظور استخراج دی اکسان
رضا علیزاده حسن اسماعیلی مجتبی هادی

20.1001.1.17359937.1395.10.4.5.1

امروزه بسیاری از حلال‌های آلی و آلاینده‌ها از جمله دی‌اکسان که در غذا و آب‌های آشامیدنی نفوذ کرده‌اند، باعث ایجاد جهش‌های ژنتیکی و بیماری‌های سخت مانند سرطان می‌شوند. میکرو استخراج فاز جامد به‌عنوان یک فناوری جدید برای جداسازی آلاینده‌ها معرفی شده‌اند. در این پژوهش ابتد چکیده کامل

امروزه بسیاری از حلال‌های آلی و آلاینده‌ها از جمله دی‌اکسان که در غذا و آب‌های آشامیدنی نفوذ کرده‌اند، باعث ایجاد جهش‌های ژنتیکی و بیماری‌های سخت مانند سرطان می‌شوند. میکرو استخراج فاز جامد به‌عنوان یک فناوری جدید برای جداسازی آلاینده‌ها معرفی شده‌اند. در این پژوهش ابتدا نانو صفحه‌های اکسید روی با روش آب گرمایی بر روی فیبر سیلیکای ذوب شده سنتز، سپس با استفاده از روش تبخیری، پلی آنیلین بر روی نانو صفحه‌ها جذب شده‌اند. تصاویر میکروسکوپ الکترونی روبشی نشان داد که اندازه نانو کامپوزیت مذکور بین 21/5 تا 37/6 نانومتر است. صفحه نانو کامپوزیت اکسید روی- پلی آنیلین به‌عنوان یک پوشش جدید برای استخراج دی‌اکسان در میکرو استخراج فاز جامد استفاده شده است. بهینه‌سازی عامل‌های استخراج به‌وسیله طراحی آزمایش و با کروماتوگرافی گازی انجام گرفت که درنهایت دمای استخراج 90 درجه سانتی‌گراد، زمان استخراج 50 دقیقه، مقدار نمک 15 درصد و زمان واجذب 20 دقیقه به دست آمد. گستره خطی روش، تحت شرایط بهینه در گستره غلظتی 5 تا 100 نانوگرم بر میلی‌لیتر بود. نتایج نشان داد که این روش دارای حد تشخیص 0/5 نانوگرم بر میلی‌لیتر و درصد انحراف استاندارد نسبی 13 درصد (4 تکرار) و بازیابی نسبی در غلظت‌های 40، 100 و 150 نانوگرم بر میلی‌لیتر، 97 تا 101 درصد است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

6 - تهیه و شناسایی نانوکامپوزیت حاوی هیدروکسی آپاتیت به روش تقلید زیستی برای کاربرد در مهندسی بافت استخوان
مهشید اصلانی معصومه مسکین فام حمیدرضا آقابزرگ هدی پاسدار فرشته مطیعی

20.1001.1.17359937.1395.10.4.6.2

در سال‌های اخیر پژوهشگران از مواد زیستی برای ساخت کامپوزیت‌ها در راستای بهبود مهندسی بافت و ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده استفاده کرده‌اند. در این پژوهش، سنتز و شناسایی نانوکامپوزیت ژلاتین - نانولوله کربن - هیدروکسی آپاتیت با روش سنتز در جا، صورت گرفت و اثر تغییر غلظت زیست پ چکیده کامل

در سال‌های اخیر پژوهشگران از مواد زیستی برای ساخت کامپوزیت‌ها در راستای بهبود مهندسی بافت و ترمیم بافت‌های آسیب‌دیده استفاده کرده‌اند. در این پژوهش، سنتز و شناسایی نانوکامپوزیت ژلاتین - نانولوله کربن - هیدروکسی آپاتیت با روش سنتز در جا، صورت گرفت و اثر تغییر غلظت زیست پلیمر بررسی شد. نانوکامپوزیت‌ها با استفاده از روش‌های طیف‌سنجی فروسرخ تبدیل فوریه (FT-IR)، پراکنش انرژی پرتو X (EDAX)، پراش پرتو X (XRD) و میکروسکوپی الکترونی روبشی (SEM) شناسایی شدند. هم‌چنین، بررسی زیست فعالی آن‌ها در محیط آزمایشگاه به‌وسیله غوطه‌وری در مایع شبیه‌سازی‌شده بدن (SBF) صورت گرفت. بر اساس نتیجه‌های به‌دست ‌آمده تشکیل و توزیع ذرات نانو هیدروکسی آپاتیت به‌عنوان فاز معدنی در بستر زیست پلیمر تأیید شد. بررسی زیست فعالی نیز نشان داد که ژلاتین بستر مناسبی برای رشد و هسته‌زایی نانوبلورهای هیدروکسی آپاتیت است و افزایش غلظت ژلاتین تأثیر مطلوبی بر ریخت و توزیع نانوذرات داشتند. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

7 - سنتز مایعات یونی ویژه از طریق جانشینی متقابل آنیون هالید و مقایسه آن با روش خنثی‌سازی اسید و باز
امیرناصر اجمدی فخرالسادات فاطمی نسب علی مهدی‌زاده

20.1001.1.17359937.1395.10.4.7.3

مایعات یونی با پایه ایمیدازولیم و آنیون هالید خواص ویژه‌ای داشته که آن‌ها را در ردیف حلال‌های سبز قرار می‌دهد. جایگزینی آنیون هالید با آنیون‌های متفاوت آلی و معدنی منجر به عملکرد برتر این ترکیبات می‌شود، به‌گونه‌ای که با تنظیم خواص فیزیکی و ترمودینامیکی مطلوب می‌توان خو چکیده کامل

مایعات یونی با پایه ایمیدازولیم و آنیون هالید خواص ویژه‌ای داشته که آن‌ها را در ردیف حلال‌های سبز قرار می‌دهد. جایگزینی آنیون هالید با آنیون‌های متفاوت آلی و معدنی منجر به عملکرد برتر این ترکیبات می‌شود، به‌گونه‌ای که با تنظیم خواص فیزیکی و ترمودینامیکی مطلوب می‌توان خواص ویژه‌ای برای آن‌ها متصور شد. در کار حاضر تعویض آنیون هالید با آنیون‌های متفاوت با دو روش جانشینی متقابل و خنثی‌سازی اسید و باز مطالعه شده است.در روش جانشینی متقابل، مایع یونی 1- آلکیل-3- متیل ایمیدازولیوم کلرید حاوی گروه‌های بوتیل، هگزیل و اکتیل با نمک‌های سدیم و پتاسیم آنیون‌های -BF4 و -PF6 در حلال آب واکنش داده شد و نتیجه‌های با روش خنثی‌سازی اسید و باز، به همراه تأثیر طول زنجیره آلکیل و نوع آنیون بر شرایط واکنش مقایسه شد. نتایج نشان داد که جانشینی متقابل با شرایط ملایم‌تر و در مدت زمان کوتاه‌تری قابل اجراست. لذا مقایسه‌ای بین جانشینی متقابل آنیون کلرید در با آنیون‌های - NTf2- ،OTf و -NO3 با استفاده از نمک‌های آمونیم، لیتیم و نقره انجام شد. آسان‌ترین شرایط جانشینی متقابل در مورد مایعات یونی حاوی آنیون -NO3 و سخت‌ترین شرایط برای مایع یونی حاوی آنیون‌های -NTf2 و - OTf بوده است. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

8 - کاربرد نانو ذرات مغناطیسی آهن اکسید عامل‌دار شده با 8- هیدروکسی کینولین برای پیش‌تغلیظ یون‌های +Zn2 پیش از اندازه‌گیری اسپکتروفتومتری
سید عبدالرسول هاشمی ابوذر طاهری کاظم منصوری

20.1001.1.17359937.1395.10.4.8.4

در این پژوهش یک روش جدید برای استخراج فاز جامد و پیش‌تغلیظ مقادیر ناچیز یون‌های Zn2+ از محلول آبی با استفاده از نانوذرات مغناطیسی Fe3O4 پوشش داده شده با سیلیکا و اصلاح شده با 8- هیدروکسی کینولین (Fe3O4@SiO2-8-HQ) به‌عنوان جاذب پیش از اندازه‌گیری طیف‌سنجی با واکنشگر دیتی چکیده کامل

در این پژوهش یک روش جدید برای استخراج فاز جامد و پیش‌تغلیظ مقادیر ناچیز یون‌های Zn2+ از محلول آبی با استفاده از نانوذرات مغناطیسی Fe3O4 پوشش داده شده با سیلیکا و اصلاح شده با 8- هیدروکسی کینولین (Fe3O4@SiO2-8-HQ) به‌عنوان جاذب پیش از اندازه‌گیری طیف‌سنجی با واکنشگر دیتیزون تشریح شده است. جاذب مغناطیسی به‌وسیله روش‌های SEM و FT-IR مشخصه‌یابی شد. همه آزمایش‌های جذب درون یک سامانه ناپیوسته انجام شدند. جاذب مغناطیسی حامل Zn2+ به‌آسانی با استفاده از یک میدان مغناطیسی خارجی از محلول‌های آبی جدا شد و یون‌های روی جذب شده با استفاده از یک محلول اسیدی واجذب شد. عوامل گوناگون مؤثر بر بازیابی آنالیت همانند pH محلول، زمان تماس، مقدار جاذب، حجم نمونه، غلظت و حجم محلول واجذب کننده، و یون‌های خارجی موردبررسی قرار گرفت. داده‌های جذبی تجربی به‌خوبی با مدل هم‌دمای لانگمویر مطابقت داشتند. مطالعات سینتیکی نشان دادند که جذب سطحی از مدل شبه مرتبه دوم پیروی می‌کند. تحت شرایط بهینه، عامل غنی‌سازی، حد تشخیص و انحراف استاندارد نسبی برای اندازه‌گیری μg l–1 ) Zn2+ 50/0) به‌ترتیب برابر 84، μg l–1 2/7 و 2/93% به دست آمد. روش پیشنهادی با موفقیت برای اندازه‌گیری Zn2+ در نمونه‌های حقیقی آب و پساب به کار گرفته شد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

9 - تهیه‌ی نانو ذرات هم‌بسپار و به‌کارگیری آن به‌عنوان حامل برای بررسی رهایش داروی آکاربوز
محمد قلعه اسدی مهرداد مهکام سولماز مسعودی

20.1001.1.17359937.1395.10.4.9.5

در این کار پژوهشی نخست هم‌بسپارهای پایه متاکریلات که دارای مایع یونی متیل ایمیدازولیم هستند، از واکنش کلرواتیل متاکریلات و متیل ایمیدازول تکپار مایع یونی تهیه شد. و سپس بسپارش رادیکالی این تکپار با تکپار متاکریلیک اسید با نسبت‌های متفاوت در حضور و بدون حضور عامل پیوندده چکیده کامل

در این کار پژوهشی نخست هم‌بسپارهای پایه متاکریلات که دارای مایع یونی متیل ایمیدازولیم هستند، از واکنش کلرواتیل متاکریلات و متیل ایمیدازول تکپار مایع یونی تهیه شد. و سپس بسپارش رادیکالی این تکپار با تکپار متاکریلیک اسید با نسبت‌های متفاوت در حضور و بدون حضور عامل پیونددهنده عرضی یعنی بیس آکریلامید انجام شد. درصد پیونددهنده به ترتیب سه و پنج درصد بوده و نسبت تکپارها در هم‌بسپارها 1:1 و 3:1 انتخاب شدند. در مرحله بعد داروی آکاربوز بر روی هم‌بسپارهای سنتز شده بارگیری شد. سپس هم‌بسپارهای حاوی دارو تحت فرایند خشک‌کردن انجمادی قرار گرفت درنهایت هم‌بسپارهای حاوی نانو ذرات مربوطه تهیه شد. که در مرحله بعد آزادسازی داروی آکاربوز از این حامل نانو در دو محیط مشابه روده و معده موردبررسی قرار گرفت. درصد آزادسازی دارو در محیط مشابه روده نسبت به معده بیشتر بوده که از نقطه‌نظر دارورسانی می‌تواند دارای اهمیت باشد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

10 - سنتز کارآمد کینولین به‌وسیله ترکیبات β-سیانو کربونیل با استفاده از FeCl3·6H2O به‌عنوان کاتالیست و بررسی ویژگی ضد باکتری آن
محسن سرگردان آرانی ربابه مهدی زاده بهروز میرزا

20.1001.1.17359937.1395.10.4.10.6

کاربردپذیری کینولین در زمینه‌های پزشکی، غذایی، کاتالیستی، رنگ، پالایش و تجهیزات الکترونیکی به‌خوبی اثبات شده است. درنتیجه سنتز کینولین‌ها به یک هدف جذاب برای شیمیدان‌های سنتزی آلی تبدیل شده است. در این کار مشتقات آمینو و سیانو کینولین، در یک روش کارآمد به‌وسیله واکنش او چکیده کامل

کاربردپذیری کینولین در زمینه‌های پزشکی، غذایی، کاتالیستی، رنگ، پالایش و تجهیزات الکترونیکی به‌خوبی اثبات شده است. درنتیجه سنتز کینولین‌ها به یک هدف جذاب برای شیمیدان‌های سنتزی آلی تبدیل شده است. در این کار مشتقات آمینو و سیانو کینولین، در یک روش کارآمد به‌وسیله واکنش اورتو آمینو آریل کتون‌ها با ترکیبات بتا سیانوکربونیل با استفاده از FeCl3·6H2O به‌عنوان کاتالیست در دسترس و ارزان از طریق واکنش فرید لندر سنتز شده است. با این روش کینولین‌های مربوط با بازده و خلوص بالا تهیه و شناسایی شده‌اند. هم‌چنین نقش اساسی کاتالیست در بازده‌ها و نوع فراورده‌ها مشخص و بحث شده است. درنهایت نتیجه‌ها آزمون‌های ضد میکروبی این ترکیبات اثرات قابل‌توجهی در ویژگی ضد میکروبی در برابر باکتری‌های گرم مثبت استافیلو کوکوس‌ارئوس و گرم منفی اشریشیا کولی را نشان می‌دهد. پرونده مقاله

دسترسی آزاد مقاله

11 - تهیه و استفاده از گرافن اکسید به‌منظور حذف رنگینه‌ی راکتیو قرمز ۱۹۵ و راکتیو آبی ۱۹ از محیط‌های آبی
زهرا ایازی زهرا منصف خوش‌حساب

20.1001.1.17359937.1395.10.4.11.7

امروزه رشد روزافزون فعالیت‌های صنعتی، باعث ورود مقادیر زیادی از آلاینده‌ها به منابع آب شده است. از جمله آلاینده‌ها می‌توان به مواد رنگ‌زا که در پساب صنایع نساجی فراوان یافت می‌شود، اشاره کرد. با توجه به سمی بودن این آلاینده‌ها، حذف آن‌ها از منابع آب ضروری است. در این پژ چکیده کامل

امروزه رشد روزافزون فعالیت‌های صنعتی، باعث ورود مقادیر زیادی از آلاینده‌ها به منابع آب شده است. از جمله آلاینده‌ها می‌توان به مواد رنگ‌زا که در پساب صنایع نساجی فراوان یافت می‌شود، اشاره کرد. با توجه به سمی بودن این آلاینده‌ها، حذف آن‌ها از منابع آب ضروری است. در این پژوهش، نانوجاذب گرافن‌اکسید تهیه شده و کارایی آن به‌منظور حذف دو رنگ‌زای راکتیو آنیونی، راکتیو قرمز ۱۹۵ و راکتیو آبی ۱۹ به‌عنوان ترکیبات مدل از محیط‌های آبی موردبررسی قرار گرفته است و عامل‌های متفاوت مانند pH محلول، زمان تماس جاذب با محلول رنگ‌زا و جرم جاذب بر بازده جذب بهینه شدند. همچنین مدل سینتیکی و هم‌دماهای فرایند جذب موردمطالعه قرار گرفت. نتیجه‌های به‌دست‌آمده نشان می‌دهد که سینتیک واکنش جذب هر دو رنگ‌زا از مدل شبه مرتبه‌ی دوم پیروی می‌کند فرایند جذب راکتیو قرمز ۱۹۵ از مدل تمکین پیروی می‌کند درحالی‌که فرایند جذب راکتیو آبی ۱۹ تطابق خوبی با به هم‌دما لانگمویر دارد. پرونده مقاله

XML

فهرست مقالات