بررسی تأثیر نوع روغن، زمان و دما بر مقدار اپوکسیددارشدن روغن‌های گیاهی

محورهای موضوعی : شیمی پلیمر

میلاد کاظم نژادی ¹ (گروه شیمی، دانشکده علوم، دانشگاه شیراز، شیراز)
محمد محمدی ² (دانشگاه گلستان)
علیرضا شاکری ³ (گروه شیمی، دانشکده علوم، دانشگاه تهران، تهران)
احسان فتح الهی ⁴ (دانشگاه گلستان)

تاریخ دریافت : 1395/06/17 تاریخ پذیرش : 1396/08/28 تاریخ انتشار : 1396/09/01

کلید واژه: روغن سویا, روغن کلزا, روغن آفتاب‌گردان, اپوکسیددارشدن, خرده‌چوب,

چکیده مقاله :

در این پژوهش، با استفاده از دستگاه کروماتوگرافی گازی (GC) مقدار اسیدهای چرب روغن‌های سویا، کلزا و آفتاب‌گردان منطقه گلستان تعیین شدند. اپوکسیددارکردن این روغن‌ها با استفاده از هیدروژن پراکسید در نسبت مولی 1/7: 1 (C=C:H2O2)، دو زمان 7 و 10 ساعت و سه دمای متفاوت 25، 50 و 75 درجه سانتی‌گراد و فشار اتمسفر در حین هم‌زدن انجام شد. مقدار اپوکسیددارشدن روغن‌ها با تعیین عدد اپوکسی به روش تیترکردن و طیف‌سنجی FT-IR موردبررسی قرار گرفتند. نتایج نشان داد که مقدار غیراشباعی، زمان و دما عامل‌های مؤثری در اپوکسیددارکردن روغن‌های گیاهی هستند. روغن آفتاب‌گردان و کلزا به ترتیب بیشترین و کمترین مقدار غیراشباعی را دارند. ازاین‌رو، بیشترین و کمترین مقدار اپوکسیددارشدن مربوط به آن‌هاست. زمان دادن بیشتر به واکنش اپوکسیددارکردن نیز، بهره واکنش را بالا می‌برد. دما نیز عامل بسیار مهمی در اپوکسی‌دارکردن روغن‌های گیاهی بود؛ به‌گونه‌ای که دماهای بالاتر یا پایین‌تر از 50 درجه سانتی‌گراد باعث کاهش بهره اپوکسیددارشدن می‌شوند. درنهایت، بیشترین مقدار اپوکسی به‌دست آمده از روغن‌های آفتاب‌گردان، سویا و کلزا به ترتیب 6/25%، 6/11% و 4/53% در زمان 10 ساعت و دمای درجه 50 سانتی‌گرادبودند.