تحلیل حقوقی- فقهی مسئولیت مدنی ناشی از ساخت و ساز بر خطوط گسل(با در نظر داشتن ماده 100 قانون شهرداری‌ها)
صدیقه ریاحی راد
1
(
دانشجوی دکتری، الهیات- فقه و مبانی حقوق اسلامی، دانشگاه یاسوج
)
عبدالله بهمن پوری
2
(
الهیات ، علوم انسانی ، دانشگاه یاسوج
)
منصور غریب پور
3
(
دانشگاه یاسوج
)
کلید واژه: , , فورس‌ماژور, , حوادث خطرناک, , آفت آسمانی, , مسئولیت شهرداری,
چکیده مقاله :
فورس‌ماژور یا به تعبیر فقها آفت آسمانی از جمله مسائلی است که در قوانین کشورهای مختلف از جمله ایران در عرصه مسئولیت مطرح شده است. در این مساله که متعهد جهت برائت خود از خسارات و به عنوان اثر حقوقی می‌تواند به این حوادث استناد کند، اختلاف نظری نیست اما در جایی که عامل انسانی به دلیل فعل یا ترک فعل، در وقوع این حوادث یا در افزایش خسارات ناشی از آنها نقش داشته باشد اختلافاتی را می‌توان مشاهده کرد. در حقوق فرانسه طرف متعهد باید با مدنظر قرار دادن تغییر و تحولات احتمالی، روند ایفای تعهد را در نظر داشته باشد. در حقوق ایران با وجود مبتلابه بودن، وجود نگاه سنتی نسبت به فورس‌ماژور(یعنی آسمانی بودن و عدم مسئولیت) از یک سو و تاثیر فعل یا ترک فعل عامل انسانی در وقوع فورس‌ماژور یا افزایش خسارات ناشی از آن، فورس‌ماژور را با چالش‌های جدی فقهی و حقوقی مواجه ساخته است. موضوعاتی همچون آگاهی از پتانسیل خطر موجود ناشی از گسل فعال، داشتن قدرت پیش‌بینی، توانایی اجتناب از حادثه یا خسارت، تحقق مفهوم آفت آسمانی و قبول آثار آن می‌توانند از جمله این چالش‌ها به شمار روند. پژوهش حاضر ضمن بررسی نظریه فورس‌ماژور در حقوق فرانسه، حقوق ایران و منابع فقهی به امکان اعمال آن در نظام حقوقی ایران با در نظر داشتن ادله عام و خاص فقهی می‌پردازد.
چکیده انگلیسی :
Force majeure, or in the interpretation of jurists, heavenly plague, is one of the issues raised in the law of different countries, including Iran, in the field of responsibility. There is no difference of opinion in this issue that the obligee can refer to these incidents in order to acquit himself from the damages and as a legal effect, but where the human factor, due to the act or omission of the act, has a role in the occurrence of these incidents or in increasing the damages caused by them. Some differences can be observed. In French law, the committed party must consider the process of fulfilling the obligation by taking into account possible changes and developments. In Iranian law, in spite of being affected, the existence of a traditional view of force majeure (i.e. being heavenly and lack of responsibility) on the one hand, and the effect of the action or omission of the human factor in the occurrence of force majeure or the increase of damages caused by it, force majeure is considered to be a serious challenge in jurisprudence and He has faced legal issues. Issues such as awareness of the existing risk potential caused by an active fault, having the power of prediction, the ability to avoid an accident or damage, realizing the concept of a heavenly disaster and accepting its effects can be considered among these challenges. The present study, while examining the theory of force majeure in French law, Iranian law and jurisprudential sources, deals with the possibility of its application in Iran's legal system, taking into account general and specific jurisprudential evidence.
_||_