نقد نظریه ممنوعیت قضاوت زنان از منظر فلسفه فقه

محورهای موضوعی : حقوق خصوصی

علیرضا پوراسماعیلی ¹ , علیرضا صادقی ²

1 - دانشگاه سبزوار
2 - دانشگاه سبزوار

تاریخ دریافت : 1396/02/12 تاریخ پذیرش : 1396/02/12 تاریخ انتشار : 1396/02/12

کلید واژه: اجتهاد, قضاوت زن, اجماع, نقصان عقل,

چکیده مقاله :

شایستگی زنان برای قضاوت از جمله موضوعاتی است که مورد توجه بسیاری از پژوهشگران قرار گرفته و صاحب نظران حوزه‌های فقه، حقوق، علوم قرآنی و حدیث و ... تلاش کرده‌اند تا شایستگی زنان را برای تصدی منصب قضاوت مدلل و مستند ساخته، ادله دیدگاه مقابل را نقد کنند. این نوشتار با توجه به پژوهش‌های انجام شده، تلاش دارد تا از منظر دیگری به موضوع بنگرد و در این راستا، موضوع را از زاویه فلسفه فقه می‌نگرد و تلاش می‌کند تا اهمیت کاوش‌های عقلی را در فقه نشان داده و خلاء تمسک به احکام عقلی را در فقه و به ویژه بحث حاضر نمایان سازد و به عنوان نتیجه، صدور چنین فتاوایی را در گستره فقه ناشی از ناکارآمدی اجتهاد عقل ستیز می‌داند که در نتیجه وجهه شرع را نیز مخدوش خواهد ساخت.

چکیده انگلیسی:

Women as judges has been one of the most challenging subjects in Shiite Jurisprudence (Fiqh), Law, Qur'anic Sciences, Hadith, and other fields. Some researchers in these fields have studied the women capacity for judgment and have tried to criticize the conventional approach in Shiite Jurisprudence that denies women's capacity to judge. This paper seeks to address the subject from a new perspective, i.e. the philosophy of Fiqh, and highlights the importance of Fiqh philosophy in Shiite jurisprudence, suggesting that this gap is created due to ignoring reasoning in Shiite jurisprudence. Finally, it is concluded that the issuance of such judicial decrees (Fatva) in Shiite Jurisprudence is rooted in the inefficacy of anti-rational Jurisprudence (Ijtihad) which can discredit Sharia as well