بهینه‌سازی تکثیر درون شیشه‌ای عناب (Ziziphus jujuba) رقم Tian-yuzao
محورهای موضوعی : زراعت و اصلاح نباتات
سیده سارا موسوی
1
(دانشجوی کارشناسی ارشد/ گروه باغبانی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران)
پژمان مرادی
2
(گروه باغبانی، واحد ساوه، دانشگاه آزاد اسلامی، ساوه، ایران)
سید مهدی میری
3
(هیئت علمی /گروه باغبانی، واحد کرج، دانشگاه آزاد اسلامی، کرج، ایران)
کلید واژه: محیط کشت, ریشه‌زایی, واژه های کلیدی: عناب, پرآوری, تنظیم‌کننده رشد,
چکیده مقاله :
چکیده درخت عناب یکی از مهم‌ترین گیاهان دارویی به‌شمار می‌رود. نرخ تکثیر این گیاه با استفاده از بذر و پاجوش پایین می‌باشد، به همین خاطر با به‌کارگیری تکنیک ریزازدیادی می‌توان میزان تکثیر آن را به مقدار قابل ملاحظه‌ای افزایش داد. به‌منظور مطالعه تاثیر محیط کشت و تنظیم‌کننده-های رشد بر پرآوری و ریشه‌زایی عناب رقم Tian-yuzao، این آزمایش به‌صورت آزمون فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار اجرا گردید. جهت پرآوری از محیط‌های پایه کشت MS و WPM با سطوح 0، 1/0، 5/0، 1 و 2 میلی‌گرم در لیتر بنزیل آدنین (BA) و برای ریشه‌زایی نیز از محیط‌های کشت نام‌برده حاوی ایندول بوتریک اسید (IBA) در چهار سطح 0، 1، 5 و 10 میلی‌گرم در لیتر استفاده شد. بر اساس نتایج حاصل از تجزیه واریانس، تفاوت معنی‌داری بین دو محیط MS و WPM برای صفات پرآوری و ریشه زایی مشاهده نشد. نتایج مقایسه میانگین نشان داد که بیش‌ترین درصد شاخه‌زایی (76-73 درصد) و تعداد شاخساره (1/3-3 عدد) در محیط‌های کشت حاوی 1 و 2 میلی‌گرم در لیتر BA بدست آمد، اما بیش‌ترین طول شاخساره (74 میلی‌متر)، وزن تر (296 میلی‌گرم) و وزن خشک (44 میلی‌گرم) در تیمار 1 میلی‌گرم در لیتر مشاهده شد. درصد ریشه‌زایی، تعداد ریشه و میانگین طول ریشه‌های تمامی محیط‌های حاوی IBA با هم اختلاف معنی‌داری نشان ندادند اما نسبت به شاهد افزایش معنی‌داری داشتند. نتایج سازگاری نشان داد که 2/87 درصد گیاهچه‌ها در بستر رس: پیت: ورمیکولیت: پرلیت (1:1:1:1) زنده ماندند.
Abstract Jujube tree is one of the most important medicinal plants. The propagation of this plant is low using seed and sucker, therefore, by applying the micropropgation technique, the amount of propagation can be considerably increased. In order to study the effect of culture media and growth regulators on proliferation and rooting of jujube cultivar Tian-yuzao, this experiment was conducted as a factorial experiment in a completely randomized design with four replications. For proliferation, MS and WPM culture media supplemented with 0, 0.1, 0.5, 1 and 2 mg.l-1 BA (benzyladenine), and for rooting, the mentioned culture media containing 0, 1, 5 and 10 mg.l-1 IBA (indole-butyric acid) were used. Based on the results of analysis of variance, there was no significant difference between MS and WPM for proliferation and rooting traits. The results of the mean comparison showed that the highest percentage of proliferation (73-76%) and number of shoots (3.1-3) were obtained in medium containing 1 and 2 mg.l-1 BA, but the maximum shoot length (74 mm), fresh weight (296 mg) and dry weight (44 mg) were observed in media supplemented with 1 mg.l-1. Rooting percentage, number of root and root length of all media containing IBA were not significantly different but showed significant increase compared to control. Adaptation results showed that over 87% of plantlets survived in the bed of clay: peat: vermiculite: perlite (1:1:1:1).
_||_