• XML

    isc pubmed crossref medra doaj doaj
  • فهرست مقالات


      • دسترسی آزاد مقاله

        1 - توزیع فضایی تاب آوری در برابر سوانح در سطح محلات کلانشهر تهران
        الناز باقرنژاد محمدمهدی عزیزی
        خسارات بسیار جانی و مالی ناشی از سوانح طبیعی در کلان‌شهرها ضرورت ارزیابی و ارتقای تاب‌آوری پیش از وقوع حادثه را نشان‌ می‌دهد. کلان‌شهر تهران که مستعد زمین‌لرزه است، نیز از این امر مستثنا نیست. لذا در مقاله حاضر، مجموعه‌ای از شاخص‌های تاب‌آوری از سه مدل ۱BRIC، ۲CRI و ۳CD چکیده کامل
        خسارات بسیار جانی و مالی ناشی از سوانح طبیعی در کلان‌شهرها ضرورت ارزیابی و ارتقای تاب‌آوری پیش از وقوع حادثه را نشان‌ می‌دهد. کلان‌شهر تهران که مستعد زمین‌لرزه است، نیز از این امر مستثنا نیست. لذا در مقاله حاضر، مجموعه‌ای از شاخص‌های تاب‌آوری از سه مدل ۱BRIC، ۲CRI و ۳CDRI، شناسایی‌شده و جهت ارائه شاخص ترکیبی چندبعدی تاب‌آوری کلان‌شهر تهران مورداستفاده قرارگرفته است. بامطالعه ۳۶۸ محله تهران و با استفاده از روش تحلیل عاملی اکتشافی، ابعاد تاب‌آوری در پنج بعد اجتماعی، بعد زیرساختی، بعد عملکرد اقتصادی، بعد جامعه‌ایروابط همسایگی و بعد جامعه‌ای-مشارکت- تعریف‌شده‌اند. توزیع فضایی تاب‌آوری و ابعاد آن در سطح کلان‌شهر تهران نشان می‌دهد که محلات غربی و جنوبی شهر تهران و برخی از محلات در شمال شرقی وضعیت نامطلوبی ازنظر تاب‌آوری دارند. درصورتی‌که میزان تاب‌آوری در محلات مرکزی و شرقی به نسبت بیشتر است. در میان ابعاد تاب‌آوری نیز بعد زیرساختی بیشترین تأثیر منفی را بر محلات‌ با وضعیت نامطلوب تاب‌آوری داشته است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        2 - بازآفرینی بافت فرسوده شهری با تاکید براقتصاد خلاق (مطالعه موردی: محله بازار شهر دزفول)
        سیده معصومه بزرگ زاده کلوری سید نادر پورموسوی بهزاد وثیق
        هدف کلی از پژوهش حاضر، توسعه اقتصادی است که با ایجاد در نظام مدیریت شهری در کنار دسترسی به خدمات، امکانات و بهره‌برداری از قابلیت‌های اجتماعی ساکنان محله‌ مقدور می‌گردد. این تحقیق با سنجش مؤلفه‌های محرک اقتصادی خلاق، به‌اندازه گیری و ارائه راهکارهای پیشنهادی پرداخته است چکیده کامل
        هدف کلی از پژوهش حاضر، توسعه اقتصادی است که با ایجاد در نظام مدیریت شهری در کنار دسترسی به خدمات، امکانات و بهره‌برداری از قابلیت‌های اجتماعی ساکنان محله‌ مقدور می‌گردد. این تحقیق با سنجش مؤلفه‌های محرک اقتصادی خلاق، به‌اندازه گیری و ارائه راهکارهای پیشنهادی پرداخته است. روش تحقیق، توصیفی-تحلیلی است. جمع‌آوری داده‌ها با برداشت‌های میدانی و توزیع 176 پرسشنامه در میان کسبه محله بازار و ساکنین که به روش طبقه‌ای سیستماتیک انتخاب‌شده بودند، گردآوری‌شده است. نتایج به‌دست‌آمده نشان می‌دهد شاخص‌هایی که می‌توان در بازآفرینی محله قدیم بازار دزفول با رویکرد اقتصاد خلاق استفاده کرد عبارت‌اند از صنایع‌دستی، صنایع خلاق (صنایع فرهنگی) و صنعت گردشگری. اطلاعات به‌دست‌آمده، با استفاده از آزمون‌های برازش نکویی خی دو، تی تک نمونه‌ای و رتبه‌بندی فریدمن تجزیه‌وتحلیل شده است. درنهایت با استفاده از آزمون مقایسه‌ای دلفی مدل‌های راهبرد دهی، راهبردهای مناسب جهت بازآفرینی محله بازار دزفول با رویکرد اقتصاد خلاق پیشنهادشده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        3 - بررسی تطبیقی باغ‌های ایرانی چهل‌ستون و هشت‌ بهشت اصفهان با پارامترهای پایداری منظر در پاسخگویی به اهداف اقلیمی منطقه گرم و خشک
        هانیه فدایی تمیجانی سید مجید مفیدی شمیرانی سید امیر منصوری محسن فیضی
        فضاهای سبز شهری مانند باغ و پارک، در انطباق با شرایط اقلیمی می‌توانند به‌عنوان منظر پایدار، موجب کاهش آلودگی زیست‌محیطی شوند. ازجمله این فضاها می‌توان به باغ‌های تاریخی ایران‌زمین اشاره نمود. هدف این پژوهش دستیابی به ضوابط و معیارهای طراحی باغ‌های ایرانی مناطق گرم و خشک چکیده کامل
        فضاهای سبز شهری مانند باغ و پارک، در انطباق با شرایط اقلیمی می‌توانند به‌عنوان منظر پایدار، موجب کاهش آلودگی زیست‌محیطی شوند. ازجمله این فضاها می‌توان به باغ‌های تاریخی ایران‌زمین اشاره نمود. هدف این پژوهش دستیابی به ضوابط و معیارهای طراحی باغ‌های ایرانی مناطق گرم و خشک بوده که بتوانند در هماهنگی با ضوابط امروز در طراحی منظر و محیط‌های پایدار به کار گرفته شوند. روش تحقیق اتخاذشده در این پژوهش به‌صورت توصیفی- تحلیلی با استخراج داده‌ها از نمونه باغ‌های چهل‌ستون و هشت بهشت در شهر گرم و خشک اصفهان است. با بررسی راهبردهای اقلیمی در باغ‌های انتخابی میزان پاسخگویی آن‌ها به اهداف اقلیمی ارزیابی گشته و نشان می‌دهد که مؤلفه‌های اقلیمی از عوامل مؤثر در طراحی الگوهای کالبدی و عناصر تشکیل‌دهنده باغ‌های ایرانی در مناطق گرم و خشک می‌باشند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        4 - نقش شاخص‌های مرکزیت شبکه‌های اجتماعی در سازمان‌دهی فضایی مبتنی بر سوابق طراحی (مطالعه موردی: بخش اورژانس بیمارستان‌ها)
        رمیصاء رحمتی گواری هادی قدوسی فر منصوره طاهباز فاطمه زارع میرک‌آباد
        سازمان‌دهی فضایی، مرحله‌ای بسیار حائز اهمیت به‌خصوص در طراحی پلان‌های کارکردی است. جهت سازمان‌دهی کارکردی نیاز است فضاها به‌درستی جانمایی شوند. معماران در مراحل مختلف طراحی از سوابق طراحی بهره می‌برند. فرض اصلی این پژوهش مبتنی بر این موضوع است که می‌توان از سوابق طراحی، چکیده کامل
        سازمان‌دهی فضایی، مرحله‌ای بسیار حائز اهمیت به‌خصوص در طراحی پلان‌های کارکردی است. جهت سازمان‌دهی کارکردی نیاز است فضاها به‌درستی جانمایی شوند. معماران در مراحل مختلف طراحی از سوابق طراحی بهره می‌برند. فرض اصلی این پژوهش مبتنی بر این موضوع است که می‌توان از سوابق طراحی، شاخص‌های لازم برای ارزیابی روابط فضایی پلان را در مرحله برنامه‌ریزی معماری استخراج نمود. هدف اصلی پژوهش به‌کارگیری دانش موجود در سوابق طراحی جهت ارزیابی سازمان‌دهی فضایی پیش از اجرا و پس از بهره‌برداری است. جهت انجام پژوهش 60 پلان اورژانس بیمارستان به‌عنوان جامعۀ آماری (سوابق طراحی) انتخاب شدند. شاخص‌های مرکزیت بینیت و نزدیکی برای تمامی حوزه‌های موجود در سوابق طراحی توسط نرم‌افزار سایتواسکیپ محاسبه شدند. تمرکز اصلی پژوهش بر سازمان‌دهی عملکردی اصلی‌ترین حوزۀ درمانی اورژانس (حوزۀ فوریت) قرارگرفته است. با محاسبۀ این شاخص‌ها مشخص شد که حوزۀ فوریت باید به نحوی سازمان‌دهی شود که بالاترین مرکزیت بینیت و نزدیکی را داشته باشد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        5 - بررسی تأثیر ارزش‌های فرهنگی بر ارتقاء راندمان عملکردی فضا در خانه‌های روستایی با تکیه بر نقش الگوهای رفتاری
        علی اکبر حیدری مریم کیایی
        عملکرد مطلوب فضا، موضوعی است که تحت تأثیر شرایط مختلفی شکل می گیرد. در همین ارتباط الگوهای رفتاری و نظام های فعالیتی جاری در یک فضا ازجمله مواردی هستند که بر کیفیت عملکردی آن تأثیر زیادی دارند و این موارد نیز تا حد زیای تابع شرایط و هنجارهای فرهنگی حاکم بر جامعه هستند. چکیده کامل
        عملکرد مطلوب فضا، موضوعی است که تحت تأثیر شرایط مختلفی شکل می گیرد. در همین ارتباط الگوهای رفتاری و نظام های فعالیتی جاری در یک فضا ازجمله مواردی هستند که بر کیفیت عملکردی آن تأثیر زیادی دارند و این موارد نیز تا حد زیای تابع شرایط و هنجارهای فرهنگی حاکم بر جامعه هستند. بر همین اساس می توان به ارتباط میان ارزش های فرهنگی و کیفیت استفاده از فضا پی برد. لذا پژوهش حاضر باهدف تحلیل نقش ارزش های فرهنگی در ارتقا راندمان عملکردی خانه ها به تحلیل دو نمونه از خانه های بومی روستایی پرداخته است. روش مورداستفاده در این تحقیق ترکیبی از روش های کمی و کیفی است و از نرم افزار Depthmap و نیز روش تحلیل محتوا به‌منظور تحلیل داده ها استفاده‌شده است. نتایج تحقیق نشان داد که وجود ارزش های فرهنگی، با تأثیر بر الگوهای رفتاری و نحوه چیدمان فضاها در محیط داخلی خانه، بر ارتقاء راندمان بهینه ی عملکردی فضا تأثیرگذار بوده است. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        6 - سنجش عوامل مؤثر بر کیفیت زیبایی‌شناختی در مسکن شهری (مطالعه موردی: محله جمال آباد)
        افسانه معصومی مریم قلمبر دزفولی
        دست‌یابی به محیطی مطلوب و زیبا ، توقعی است که هر شهروند از محیط دارد. هدف این مقاله تدوین عوامل موثر بر کیفیت زیبایی شناسی در مسکن شهری است. پژوهش از نوع تحقیق توصیفی تحلیلی است و بر اساس هدف بنیادی-کاربردی می باشد. درجمع آوری اطلاعات که از شیوه کیفی و محتوایی با استفا چکیده کامل
        دست‌یابی به محیطی مطلوب و زیبا ، توقعی است که هر شهروند از محیط دارد. هدف این مقاله تدوین عوامل موثر بر کیفیت زیبایی شناسی در مسکن شهری است. پژوهش از نوع تحقیق توصیفی تحلیلی است و بر اساس هدف بنیادی-کاربردی می باشد. درجمع آوری اطلاعات که از شیوه کیفی و محتوایی با استفاده از مطالعات اکتشافی صورت گرفت. نتایج بدست آمده از مطالعات، بیان می کند که در ابعاد سازنده فضا (کالبدی ، عملکردی، اجتماعی، ادراکی و زیست محیطی) در محیط مسکونی در دو قلمرو ساختمان و محله دارای ویژگی هایی است که در دو زمینه زیبایی عینی و ذهنی کیفیت زیبایی شناختی محیط را فراهم آورد، مطرح گردیده است. به عنوان نمونه موردی محله جمال آباد تهران این شاخص ها سنجش گردید که بیانگر آن است که در بعد کالبدی کمترین توجه به ابعاد زیبایی شناختی مسکن شده‌است. درنهایت، پیشنهاد‌هایی در جهت دستیابی به محله زیبا ارائه گردیده است. برایند استفاده از این شاخص در طراحی محله سبب حصول زیبایی می گردد. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        7 - شناسایی عوامل مؤثر بر کیفیت فراغت زنان از دیدگاه کنش متقابل در مراکز چندمنظوره شهری (مطالعه موردی: مرکز چندمنظوره کوروش)
        شارین شیرمحمدیان شادی عزیزی
        امروزه فراغت و چگونگی گذران آن در محیط های نوظهور شهری موضوع موردتوجه بسیاری از شهر سازان است. ازاین‌رو، این مقاله به شناسایی عوامل مؤثر بر کیفیت فراغت زنان در مراکز چندمنظوره به‌عنوان فضای جدید تعاملات شهری در عصر حاضر می‌پردازد. با بررسی ادبیات موضوع در سه زمینه فراغت چکیده کامل
        امروزه فراغت و چگونگی گذران آن در محیط های نوظهور شهری موضوع موردتوجه بسیاری از شهر سازان است. ازاین‌رو، این مقاله به شناسایی عوامل مؤثر بر کیفیت فراغت زنان در مراکز چندمنظوره به‌عنوان فضای جدید تعاملات شهری در عصر حاضر می‌پردازد. با بررسی ادبیات موضوع در سه زمینه فراغت در عصر حاضر، فراغت زنان و مراکز خرید چندمنظوره شهری عوامل مؤثر در فراغت زنان بر اساس دیدگاه کنش متقابل به سه متغیر گسستگی فعالیت‌ها، انجام کارهای هم‌زمان و روابط با دیگران (در قالب معاشرت و گفتگو) دسته‌بندی‌شده‌ است. معناداری این عوامل به کمک تحلیل های آماری در قالب نتایج مستدل برای مرکز چندمنظوره کوروش در شهر تهران، گردآوری و تحلیل‌شده است. نتایج نشان می‌ دهد که فراغت زنان وابستگی معناداری با هم‌زمانی فعالیت ها و گسستگی در انجام آن ها دارد اما عامل ارتباط با دیگران رابطه معناداری در ارتباط با نحوه فراغت زنان ایجاد نمی کند. پرونده مقاله
      • دسترسی آزاد مقاله

        8 - تحلیلی بر خوانش مخاطبان از فضای شهری (مطالعه موردی: ساکنان قدیمی محله تجریش)
        هما هدایت فرح حبیب
        فضای شهری را می‌توان متنی حامل معانی تصور کرد که خوانندگان، کاربران آن هستند. از میان نظرات مطرح در برخورد با مقوله معنا در متن، علم هرمنوتیک و خصوصاً رویکرد مخاطب محور در این مقاله مورداستفاده قرارگرفته است. هدف از این مقاله خوانشی بر میدان تجریش از دیدگاه یک گروه از م چکیده کامل
        فضای شهری را می‌توان متنی حامل معانی تصور کرد که خوانندگان، کاربران آن هستند. از میان نظرات مطرح در برخورد با مقوله معنا در متن، علم هرمنوتیک و خصوصاً رویکرد مخاطب محور در این مقاله مورداستفاده قرارگرفته است. هدف از این مقاله خوانشی بر میدان تجریش از دیدگاه یک گروه از مخاطبان آن (ساکنان قدیمی محله تجریش) است. در پی این خوانش معیارهایی برای ایجاد فضای شهری مطلوب متکی بر شناخت مخاطبان به دست می آید. روش تحقیق این پژوهش، روش کیفی با استفاده از تئوری زمینه‌ای است. در این روش با استفاده از اطلاعات به‌دست‌آمده از مصاحبه عمیق و رمزگشایی آن‌ها، به تحلیل این اطلاعات می‌پردازد که درنتیجه به دو شریان اصلی هویتی و زندگی دست می یابیم و در جمع‌بندی با روش تئوری تعادل نکات مثبت و منفی شناسایی و با دسته‌بندی آن‌ها به معرفی دقیق مشکلات و ارائه راهکارهای پیشنهادی می‌رسد. پرونده مقاله