معماری معاصر ایران و مسئله هویت (بازنمایی رئالیستی از خوانش انتقادی پست مدرنیسم در معماری)
محورهای موضوعی : معماری
امیرداود مصلحت جو
1
,
مریم قاسمی سیچانی
2
,
وحید قبادیان
3
,
بیژن عبدالکریمی
4
1 - گروه معماری، واحد شهرکرد، دانشگاه آزاد اسلامی، شهرکرد، ایران.
2 - گروه معماری، واحد اصفهان (خوراسگان)، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران.
3 - گروه معماری، واحد تهران مرکزی، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
4 - گروه فلسفه، واحد تهران شمال، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
کلید واژه: هویت, رویداد, پست‌مدرنیسم, رئالیسم انتقادی, معماری معاصر ایران.,
چکیده مقاله :
پست‌مدرنیسم، وجه غالب باور فرهنگی زمانه‌ای است که تمامی کنش‌ها را ـ دوباره ـ قالب‌ریزی می‌کند؛ تا آن‌جا که قدرت متمرکز، جای خود را به کثرت گسسته داده، جلوه‌ای از معاصریت هویت را آشکار می‌کند. این پژوهش کیفی داده‌بنیاد، با هدف تأویل هویت معماری معاصر ایران بر مبنای پست‌مدرنیته و اندیشه انتقادی، به دنبال پاسخ این پرسش است که هویت چگونه می‌تواند به مثابه رویکردی انتقادی، بر بازشناسی معماری پست‌مدرن، به ویژه در دوره ایران معاصر، تأثیر داشته باشد؟ یافته‌ها نشان می‌دهند پیامد جمع‌بندی متغیرهای علّی پژوهش در شرایط میانجی وضعیت موجود، رویدادی را رقم می‌زند که در نگرشی بنیادی میان حقیقت (خودشیفتگی تا خودباختگی) و ماهیت (خودباوری) ایرانی، و در گفتمانی تاریخی میان بازخوانی آنچه هست و بازنمایی از آنچه باید باشد، به صورت سلبی (و نه ایجابی)، در خوانشی از یک رئالیسم انتقادی، در حال شدن است و در ارزیابی خودانعکاسی از تفسیری بازخوردی، نحوه بودن را بازمی‌آفریند.
Post-modernism is the dominant aspect of the cultural belief of the time that re-frames all actions and constructs distinct ideas of experiences and conditions at the deepest levels and everything that can be known about the contemporary world; As long as the centralized power gives way to a discrete plurality, and bring to the fore a manifestation of contemporary identity in the current era. This research - which has been done using the qualitative method and the grounded theory approach - with the general purpose to analyze and interpret the identity of Iran contemporary architecture based on post-modernity and critical thought, looking for an answer to this question, How can identity, as a critical approach, have an effect on the recognition of post-modern architecture - especially in the Iran contemporary era? In this research, the systematic approach known as Strauss and Corbin's theory (2019) was used to analyse the data. According to the classification of Corbin and Strauss (2022), the systematic approach has three stages of open coding (concepts), axial coding (Casual Conditions, Actions & Interactions, Context, Intervening Conditions and Consequences) and selective coding. In the collection and extraction of the main categories and sub-categories, from the documentary and citation resources and the interview tools have been used. The special emphasis of the research is on the views and opinions of those professors and architects who work both academically and professionally. Hence, the research data has been compiled and analysed in semi-structured interviews. The responses at the highest saturation level reached relative saturation in the 17th interview. The interview process is continued until the 25th to ensure the data and obtain absolute saturation. The content of data was coded by Strauss and Corbin coding method in three stages (open, central and selective). In the coding process of 17 interviews, the frequency of the 5969 coded items, was reduced to 317 open codes from the frequency ratio of 1337 codes after refining and merging. The obtained codes, in the number of 53 axial categories and 8 selective categories, were related to the axial theme of Iran Contemporary Architecture Identity. The Observations Percentage Agreement of 90.37% indicates relatively complete reliability and coverage of criterion level of more than 0.6 of Kappa coefficient, describing validity as ideal. Therefore, the research quality index is acceptable, and the reliability and validity of the research are confirmed. The research results can be valuable and interpreted by examining the criteria of matching, generalization, understanding, and control. The findings show that the result of summarizing the causal variables of the research in the mediating conditions of the existing situation, provides an event that in a fundamental attitude, between the (narcissism to self-defeat) truth and (self-belief) Iranian essence, and in a historical discourse, between a re-reading of what exists and a re-presentation of what should exists, in a Preventive (and not Mandatory) form and in a reading of a critical realism and feedback interpretation of self-reflection evaluation from the feedback of others, they recreate the way of being.
1) آبراهامیان، یرواند. (1384). ایران بین دو انقلاب. (احمد گل محمدی و محمدابراهیم فتاحی ولیلایی، مترجمان). چاپ یازدهم. تهران: نشر نی. (نشر اثر اصلي 1982).
2) آبراهامیان، ارواند. (1390). تاریخ ایران مدرن. (شهریار خواجیان، مترجم). تهران: نشر دات. (نشر اثر اصلي 2008).
3) آب¬روشن، مسعود. (1393). آسیب¬شناسی مدرنیزاسیون در ایران، مجموعه مقالات سومین کنفرانس الگوی اسلامی پیشرفت واکاوی مفاهیم و نظریه¬های رایج توسعه و تجارب ایران و جهان: به سوی نظریه اسلامی ایرانی پیشرفت. جلد چهارم. تهران: الگوی پیشرفت.
4) آدورنو، تئودور؛ و هورکهایمر، ماکس. (1395). دیالکتیک روشنگری. (مراد فرهادپور و امید مهرگان، مترجمان). چاپ چهارم. تهران: نشر هرمس. (نشر اثر اصلي 1972).
5) آشنا، حسام¬الدین و روحانی، محمدرضا. (1389). هویت فرهنگی ایرانیان از رویکردهای نظری تا مؤلفه‌های بنیادی. تحقیقات فرهنگی. 3(12)، 157-184. http://www.jicr.ir/article_159.html
6) آنتادیوپ، شیخ. (1361). هویت فرهنگی؛ اجزاء تشکیل دهنده فرهنگ. پیام یونسکو. 9(149)، 4-7. https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/918932
7) آیزنمن، پیتر؛ و ایتوربه، الیسا. (1399). تأخر. (حسام عشقی صنعتی و مرتضی نيك¬فطرت، مترجمان). تهران: فکر نو. (نشر اثر اصلي 2020).
8) آشوری کفشگر، رضا. (1396). چالش سنت و مدرنیته در معماری معاصر ایران (مطالعه انتقادی معماری نو تاریخ¬گرای دوره پهلوی دوم)، پایان¬نامه کارشناسی ارشد، دانشکده هنر و معماری دانشگاه تربیت مدرس، تهران.
9) ابل، کریس. (1387). معماری و هویت. (فرح حبیب، مترجم). تهران: دانشگاه آزاد اسلامی، واحد علوم و تحقیقات. (نشر اثر اصلي 2012).
10) اتو، وین. (1394). معماری و اندیشه نقادانه. (امینه انجم¬شعاع، مترجم). چاپ سوم. تهران: مؤسسه تألیف، ترجمه و نشر آثار هنری متن، فرهنگستان هنر. (نشر اثر اصلي 1978).
11) احمدی، بابک. (1394). مدرنیته و اندیشه انتقادی. چاپ یازدهم. تهران: نشر مرکز.
12) احمدی، حمید (1381). جهانی شدن؛ هویت قومی یا هویت ملی؟. مطالعات ملی. 11(3)، 13-26. https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/45367
13) احمدی، فرهاد. (1393). در نسبت هویت و محیط. معماری و فرهنگ. 15(53)، 37ـ43. https://memarifarhang.com/1008/interview
14) ادیب، محمدحسین. (1379). بحران¬های اقتصاد ایران و راهکارهای برون رفت از آن. اصفهان: نشر آموزه.
15) ادیب، محمدحسین. (1380). ایران و اقتصاد موج سوم. اصفهان: نشر مؤلف.
16) اردلان، نادر؛ و بختيار، لاله. (1380). حس وحدت: سنت عرفاني در معماري ايراني. (حميد شاهرخ، مترجم). اصفهان: نشر خاك. (نشر اثر اصلي 1973).
17) اریک برونر، استیون. (1393). نظریه انتقادی. (پرویز علوی، مترجم). تهران: نشر افق.
18) اسمیت، آدام. (1357). ثروت ملل. (سیروس ابراهیم¬زاده، مترجم). تهران: پیام.
19) اشرف، احمد (1359). موانع تاریخی رشد سرمایه داری در ایران: دوره قاجاریه. تهران: زمینه.
20) اشرف، احمد. (1371). هویت ایرانی. گفتگو. 2(3)، 7-26.
21) اشرف، احمد. (1372). چهار روایت از انقلاب مشروطه. ایران نامه. 12(43)، 363-372. https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/363734
22) اشرف، احمد. (1373). بحران هویت ملی و قومی در ایران. ایران نامه. 13(47)، 521-550. https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/363808
23) اشرف، احمد. (1387). هویت ایرانی به سه روایت، بخارا. 4(66)، 109-127. https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/435056
24) اشرف، احمد. (1395). هويت ايراني از دوران باستان تا پايان پهلوي. (حميد احمدي، ترجمه و تدوين). تهران: نشر ني. (نشر اثر اصلي 2007).
25) افشارنادری، کامران. (1377). ارزیابی وضعیت نظریه معماری در ایران امروز. معمار. 2(3)، 25-36.
26) افشارنادری، کامران. (1380). آخرین تابو: مسئله پیشرفت، بحثی در مورد معیارهای داوری. معمار. 5(14)، 14-17.
27) انصاری، حمیدرضا. (1395). تحلیلی بر معماری معاصر ایران. تهران: نشر سبزان.
28) باتومور، تام. (1398). مکتب فرانکفورت. (حسینعلی نوذری، مترجم). چاپ هشتم. تهران: نشر نی. (نشر اثر اصلي 1995).
29) بانی¬مسعود، امیر. (1384). تاریخ معماری غرب از عهد باستان تا مکتب شیکاگو. اصفهان: نشر خاک.
30) بانی¬مسعود، امیر. (1388). معماري معاصر ايران در تكاپوي سنت و مدرنيته. تهران: هنر معماري قرن.
31) بانی¬مسعود، امیر. (1387). پست¬مدرنیته و معماری؛ بررسی جریان¬های فکری معماری معاصر غرب. چاپ پنجم. اصفهان: نشرخاک.
32) بانی¬مسعود، امیر. (1389). معماری غرب: ریشه ها و مفاهیم. تهران: مؤسسه فرهنگی هنری معماری قرن.
33) بانی¬مسعود، امیر. (1394). معماری ایران معاصر: در تکاپوی بین سنت و مدرنیته. چاپ ششم. تهران: هنر معماری قرن.
34) بانی¬مسعود، امیر. (1395). پست¬مدرنیته و معماری؛ بررسی جریان¬های فکری معماری معاصر غرب. چاپ پنجم. اصفهان: نشرخاک.
35) بانی¬مسعود، امیر. (1399). معماری معاصر در ایران از سال 1304 تا کنون. مشهد: کتابکده کسری.
36) باور، سیروس. (1388). نگاهی به پیدایی معماری نو در ایران. تهران: نشر فضا.
37) بنه ولو، لئوناردو. (1353). تاریخ معماری مدرن. (سیروس باور، مترجم). تهران: مؤسسه نشر و انتشارات دانشگاه تهران. (نشر اثر اصلي 1977).
38) برادبنت، جفری. (1375). واسازی (دکنستروکسییُن): راهنمای دانشجویان. (منوچهر مزینی، مترجم). تهران: شرکت پردازش و برنامه ریزی شهری (وابسته به شهرداری تهران). (نشر اثر اصلي 1991).
39) براون، ام. نیل؛ و کیلی، استوارت ام. (1399)، راهنمای تفکر نقادانه: پرسیدن سؤال¬های به¬جا. (کورش کامیاب، مترجم). چاپ پانزدهم، تهران: مینوی خرد. (نشر اثر اصلي 2007).
40) برمن، مارشال. (1392). تجربه مدرنیته: هر آنچه سخت و استوار است دود می‌شود و به هوا می‌رود. (مراد فرهادپور، مترجم). چاپ نهم، تهران: طرح نو. (نشر اثر اصلي 1982).
41) بلوگولوفسکی، ولادیمیر. (1400). مظنونین همیشگی. (علی شامس و مهشید معتمد، مترجمان). جلد دوم. تهران: فکر نو. (نشر اثر اصلي 2015).
42) بمانیان، محمدرضا؛ لیلیان، محمدرضا؛ و امیرخانی، آرین. (1389). نظم و بی¬نظمی در معماری. تهران: نشر طحان.
43) بنیامین، والتر؛ آدورنو، تئودور؛ و مارکوزه، هربرت. (1395). زیبایی¬شناسی انتقادی؛ گزیده نوشتار در باب زیبایی شناسی. (امید مهرگان، مترجم). چاپ پنجم. تهران: گام نو. (نشر اثر اصلي 1936).
44) بهنام، جمشيد؛ و جهانبگلو، رامين. (1382). تمدن و تجدد (گفتگو). تهران: نشر مركز.
45) پاکباز، رویین. (1395). دایره المعارف هنر (دوره 3 جلدی). تهران: فرهنگ معاصر.
46) پاكزاد، جهانشاه .(1390). مقالاتي در باب مفاهيم معماري و طراحي شهري. چاپ سوم. تهران: آرمان شهر.
47) پالمر، ریچارد ا. (1393). علم هرمنوتیک. (محمدسعید حنایی کاشانی، مترجم). چاپ هشتم. تهران: نشر هرمس. (نشر اثر اصلي 1969).
48) پل، ریچارد؛ و الدر، لیندا. (1400). تفکر انتقادی، تدابیری برای آگاهانه زیستن و خوب آموختن. (اکبر سلطانی و مریم آقازاده، مترجمان). چاپ چهارم. تهران: اختران. (نشر اثر اصلي 2002).
49) پوپ، آرتور؛ و اکرمن، فیلیپ. (1385). سیری در هنر ایران. (نجف دريابندري، مترجم). تهران: شرکت انتشارات علمی و فرهنگی. (نشر اثر اصلي 1981).
50) پيرنيا، محمدكريم. (1370). شيوه¬هاي معماري ايراني. تهران: نشر هنر.
51) تامپسون، مل. (1397). خودآموز فلسفه. (بهروز حسنی، مترجم). چاپ هفتم. تهران: فرهنگ نشر نو. (نشر اثر اصلي 1998).
52) ثبات ثانی، ناصر. (1396). بازشناسی معماری دوره 1320 ـ 1357 هـ. ش. در بناهای عمومی. ارومیه: انتشارات دانشگاه ارومیه.
53) جاویدصباغیان، مقداد؛ و سیداحمدی زاویه، سید سعید. (1392). درآمدی بر مطالعات تطبیقی هنر در مقام یکی از گونه¬های مطالعاتی حوزه پژوهش هنر. نامه هنرهای تجسمی و کاربردی، 4(12)، 5-27. https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1772226
54) جهانبگلو، رامین. (1385). ایران در جستجوی مدرنیته: بیست گفتگو در بی بی سی با صاحب¬نظران ایرانی. چاپ دوم. تهران: نشر مرکز.
55) جهانبگلو، رامین. (1386). موج چهارم. (منصور گودرزی، مترجم). چاپ پنجم. تهران: نشر نی. (نشر اثر اصلي 2005).
56) جنکس، چارلز؛ و کروپف، کارل. (1397). نظریه¬ها و مانیفست¬های معماری معاصر. (احسان حنیف، مترجم). تهران: فکر نو. (نشر اثر اصلي 1997).
57) جیمسون، فردریک. (1379). پست مدرنیسم: منطق فرهنگی سرمایه داری متأخر. (فرهنگ رجایی و همکاران، مترجمان). تهران: نشر هرمس. (نشر اثر اصلي 1989).
58) چومی، برنارد. (1399). معماری و انفصال. (حسام عشقی صنعتی و مرتضی نیک¬فطرت، مترجمان). تهران: فکر نو. (نشر اثر اصلي 1994).
59) حبیبی، محسن. (1385). شرح جریان¬های فکری معماری و شهرسازی در ایران معاصر با تأکید بر دوره زمانی 1357 تا 1383. تهران: دفتر پژوهش¬های فرهنگی.
60) حجت، عیسی. (1384). هویت انسان¬ساز، انسان هویت¬پرداز (تأملی در رابطه هویت و معماری). هنرهای زیبا. 10(24)، 55-62. https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/1380658
61) حجت، عیسی. (1393). سنت و بدعت در آموزش معماري. تهران: دانشگاه تهران، مؤسسه انتشارات.
62) حقدار، علی¬اصغر. (1380). فراسوی پست مدرنیته: اندیشه شبکه ای، فلسفه سنتی و هویت ایرانی. تهران: انتشارات شفیعی.
63) حقدار، علی¬اصغر. (1395). تحولات فرهنگی و سیاسی ایران معاصر. استانبول: نشر مؤلف.
64) حقیر، سعید؛ و کامل¬نیا، حامد. (1394). نظریه مدرنیته در معماری. تهران: مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.
65) حقیر، سعید؛ و کامل¬نیا، حامد. (1399). نظریه مدرنیته در معماری ایران. تهران: مؤسسه چاپ و انتشارات دانشگاه تهران.
66) خاتمی، سیدمحمد. (1380). گفت و گوی تمدن ها. تهران: طرح نو.
67) خاتمی، سیدمحمد. (1393). تاریخ اجتماعی معاصر ایران. تهران: نشر پایا.
68) خویی، حمیدرضا. (1379). نقد و شبه نقد؛ تأملی در مواضع منتقدین در نقد آثار معماری. پايان نامه دکتری، دانشکده هنرهای زیبا، تهران.
69) خویی، حمیدرضا. (1381). صور نقد معماری در کتاب معماری و اندیشه نقادانه. خیال. 1(3)، 140-155. https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/582824
70) خویی، حمیدرضا. (1382). نقد آثار معماری در کارگاه معماری، مجموعه مقالات دومین همایش آموزش معماری و بررسی چالش ها، جستجوی راهکارها. (به کوشش امیرسعید محمودی). تهران: نگاه امروز.
71) خویی، حمیدرضا. (1383). نسبت دانش معماری با نقد آثار آن. خیال. 12(12)، 84-95. https://ensani.ir/fa/article/226294
72) خویی، حمیدرضا. (1386). مقدماتی در باب نقد آثار معماری و شیوه¬های آن در دوره جدید. پژوهشنامه فرهنگستان هنر. 2(2)، 46-61. https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/540145
73) دانایی¬فرد، حسن. (1388). روش شناسی عمومی نظریه پردازی، روش شناسی علوم انسانی. 15(58)، 7ـ32. https://method.rihu.ac.ir/article_412.html
74) دانایی¬فرد، حسن. (1398). نظریه پردازی: مبانی و روش شناسیها. چاپ پنجم. تهران: سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه ها (سمت)، پژوهشکده تحقیق و توسعه علوم انسانی.
75) دانایی¬فرد، حسن؛ الوانی، مهدی؛ و آذر، عادل. (1383). روش شناسی پژوهش کیفی در مدیریت؛ رویکردی جامع. تهران: صفار.
76) دانایی¬فرد، حسن؛ و اسلامی، آذر. (1400). کاربرد نظریه داده بنیاد در عمل؛ ساخت نظریه بی تفاوتی سازمانی. چاپ دوم. تهران: انتشارات دانشگاه امام صادق (ع).
77) دال¬زوتو، سینزیا؛ و لوگمایر، آرتور. (1397). همگرایی رسانه ای. (سمیه لبافی و امیر مختاری و محدقه عقبایی، مترجمان). تهران: انتشارات دنیای اقتصاد. (نشر اثر اصلي 2016).
78) دامیار، سجاد؛ و ناری قمی، مسعود. (1391). مطالعه تطبیقی مفهوم فضا در معماری بومی و معماری مدرن. معماری و شهرسازی. 17(1)، 65-72. https://jfaup.ut.ac.ir/article_29698.html
79) دلوز، ژیل (1398). نیچه و فلسفه. (عادل مشایخی، مترجم). چاپ هفتم. تهران: نشر نی. (نشر اثر اصلي 1962).
80) دورانت، ویل؛ و دورانت، آریل. (1384). تاریخ تمدن: درآمدی بر تاریخ تمدن و درس های تاریخ. (احمد بطحایی، مترجم). چاپ چهارم، تهران: سازمان انتشارات علمی و فرهنگی. (نشر اثر اصلي 1968).
81) دیبا، داراب (1387). کنش معماری و فرهنگ. معماری و فرهنگ. 10(32)، 47-51. https://www.magiran.com/volume/42671
82) دیباج، موسی؛ و سلطان¬زاده، حسین. (1392). فلسفه و معماری. چاپ دوم. تهران: دفتر پژوهش های فرهنگی.
83) رابرتسون، الکسا. (1398)، رسانه و سیاست در دنیای در حال جهانی شدن. (محسن گودرزی، مترجم). تهران: پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات. (نشر اثر اصلي 2015).
84) رجایی، فرهنگ. (1395). مشکله هویت ایرانیان، ایفای نقش در عصر یک تمدن و چند فرهنگ. چاپ هفتم. تهران: نشر نی.
85) رجبی، پرویز. (1355). معماری ایران در عصر پهلوی. تهران: انتشارات دانشگاه ملی ایران.
86) رضاقلی، علی. (1377). جامعه شناسی نخبه¬کشی؛ قائم مقام/امیرکبیر/مصدق. چاپ هفتم. تهران: نشر نی.
87) روحی، پویان. (1399). پیتر آیزنمن؛ یادداشت¬ها، گفت¬وگوها، مناظره¬ها. مشهد: کتابکده کسری.
88) رهبری، مهدی. (1380). جهانی¬شدن. بازتاب اندیشه. 12(21)، 70-73. https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/38178
89) رهبری، مهدی. (1381). بحران هویت فرهنگی در ایران معاصر. نامه پژوهش. 1(23-22)، 53-84. https://ensani.ir/fa/article/280979
90) رهبری، مهدی. (1385). معرفت و قدرت: هویت یگانه و یا چندگانگی هویتی. پژوهشنامه علوم¬سیاسی. 1(3)، 73-98. http://www.ipsajournal.ir/article_53.html
91) رهبری، مهدی. (1386). نخبگان و شکل¬گیری گفتمان توسعه در ایران، پژوهش حقوق و سیاست. 9(22)، 41-67. https://qjpl.atu.ac.ir/article_2727.html
92) رئیسی، ایمان. (1392). نقد بازی: جستارهای نقد معماری. مشهد: کتابکده کسری.
93) ریکور، پل. (1397)، تاریخ و هرمنوتیک. (مهدی فیضی، مترجم). تهران: نشر مرکز. (نشر اثر اصلي 1978).
94) زيباكلام، صادق. (1393). سنت و مدرنيته: ریشه‌یابی علل ناکامی اصلاحات و نوسازی سیاسی در ایران عصر قاجار. چاپ هشتم. تهران: روزنه.
95) سروش، عبدالکریم. (1392). رازدانی و روشنفکری و دینداری. چاپ نهم. تهران: صراط.
96) سلطان¬زاده، حسین. (1396). هویت معماری، کتاب معماران ایران. جلد 1. تهران: تیس، انجمن مفاخر معماری ایران.
97) شایان، حمیدرضا؛ و معمار دزفولی، سجاد. (1393). بررسی تطبیقی رویکردهای معماری معاصر ایران؛ بازشناسی نظریه در آثار سه نسل از معماران، نقش جهان. 2(4)، 1-10.
98) شایگان، داریوش. (1396). افسون¬زدگی جدید: هویت چهل¬تکه و تفکر سیار. (فاطمه ولیانی، مترجم). چاپ دوازدهم. تهران: فرزان روز. (نشر اثر اصلي 2005).
99) شجاعی، مجتبی؛ و متین، مهرداد. (1398). تبیین نشانه¬شناختی رمزگان در روش¬های بازنمایی معماری. آرمانشهر. 12(29)، 45ـ63. https://www.armanshahrjournal.com/article_102364.html
100) شریعتی، علي. (1394). بازشناسي هويت ايراني ـ اسلامي. خراسان: سپيده باوران.
101) طاهایی، سیدعطاالله. (1381). تحلیل پدیده معماری پست¬مدرن و نسبت آن با معماری معاصر ایران، پایان¬نامه دکتری، دانشكده معماري دانشگاه هنرهای زیبا، تهران.
102) طبری، احسان. (1354). فروپاشی نظام سنتی و زایش سرمایه داری در ایران از آغاز تمرکز قاجار تا آستانه انقلاب مشروطیت. تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی.
103) عابدی، محمود. (1395). نقش نوآوری در هویت کالبدی معماری معاصر ایران (1394 ـ 1357)، پایان¬نامه دکتری، دانشکده معماری و شهرسازی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی، تهران.
104) عبدالکریمی، بیژن. (1371). سنت روشنفکری جدید. کیان. 2(8)، 11-17. https://ensani.ir/fa/article/283650
105) عبدالکریمی، بیژن. (1383). مونیسم یا پلورالیسم (نقد افسون زدگی جدید). تهران: یادآوران.
106) عبدالکریمی، بیژن. (1385). نقدی بر قرائت پست مدرن از اندیشه شریعتی. دانشکده ادبیات و علوم انسانی دانشگاه اصفهان. 46(23): 61-80. https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/109790/text
107) عبدالکریمی، بیژن. (1388). دوران پست مدرن و فروپاشی نهادهای سنتی. بازتاب اندیشه. 119-114(10)، 103-109. https://ensani.ir/fa/article/213597
108) عبدالکریمی، بیژن. (1396). مونيسم يا پلوراليسم (واکاوی هستی¬شناسی یک نظریه اجتماعی). تهران: نقد فرهنگ.
109) عبدالکریمی، بیژن. (1398). بازخواني پرسش از پست¬مدرنیسم ایرانی (1395). تهران: مرکز پژوهش¬های اسلامی.
110) علیخانی، علی¬اکبر. (1383). مبانی نظری هویت و بحران هویت. تهران: پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی.
111) علیخانی، علی¬اکبر. (1384). هویت در ایران. تهران: پژوهشکده علوم انسانی و اجتماعی جهاد دانشگاهی.
112) قاسمی سیچانی، مریم. (1382). معماری اصفهان در دوره پهلوی اول. معماری و فرهنگ. 5(16-15). 106-114.
113) قاسمی سیچانی، مریم. (1383). معماری اصفهان در دوره پهلوی دوم. معماری و فرهنگ. 6(19-18)، 115-121.
114) قبادیان، وحید. (1382). معماری دارالخلافه ناصری: سنت و تجدد در معماری معاصر تهران. تهران: پشوتن.
115) قبادیان، وحید. (1392). سبک¬شناسی و مبانی نظری در معماری معاصر ایران. تهران: مؤسسه علم معمار رویال.
116) قبادیان، وحید. (1395). ما میراث¬داران میراث¬خواریم. طراح امروز. 1(6)، 8. www.caoi.ir/fa/note/952
117) قبادیان، وحید. (1400). سبک¬شناسی و مبانی نظری در معماری معاصر ایران. چاپ چهارم. تهران: علم معمار.
118) قبادیان، وحید. (1401). مبانی و مفاهیم در معماری غرب. چاپ سي و هفتم، تهران: دفتر پژوهش¬های فرهنگی.
119) کاتز، هلن. (1397). رسانه. (نفیسه حقیقت جوان، مترجم). تهران: نشر افکار. (نشر اثر اصلي 2013).
120) کسرایی، محمدسالار. (1384). چالش سنت و مدرنيته در ايران. چاپ دوم. تهران: نشر مرکز.
121) کلنر، داگلاس. (1394). نظریه انتقادی از مکتب فرانکفورت تا مکتب پسامدرن. (محمدمهدی وحیدی، مترجم). چاپ دوم، تهران: سروش؛ انتشارات صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران. (نشر اثر اصلي 1989).
122) کوربین، جولیت ام.؛ و استراوس، آنسلم ال. (1400). اصول تحقیق کیفی: شیوه ها و رویه های توسعه گراندد تئوری. (ناهید دهقان نیری و علی فخرموحدی و مریم اسماعیلی و تابنده صادقی و زهرا طیبی، مترجمان). تهران: اندیشه رفیع. (نشر اثر اصلي 1998).
123) کورئا، چارلز. (1387). هویت در معماری: در جست¬و¬جوی هویت. (ابوالفضل توکلی شاندیز، مترجم). آینه خیال. 2(9)، 82-83. (نشر اثر اصلي 1983). https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/361074
124) کهون، لارنس. (1396). از مدرنیسم تا پست مدرنیسم. (عبدالکریم رشیدیان، مترجم). چاپ دوازدهم، تهران: نشر نی. (نشر اثر اصلي 2003).
125) کیانی، مصطفی. (1383). معماری دوره پهلوی اول: دگرگونی اندیشه ها، پیدایش و شکل گیری معماری دوره بیست ساله معاصر ایران 1320 ـ 1299. تهران: مؤسسه مطالعات تاریخ معاصر ایران.
126) گدار، آندره. (1358). هنر ایران. (بهروز حبیبی، مترجم). تهران: انتشارات دانشگاه شهید بهشتی. (نشر اثر اصلي 1962).
127) گرین، آنا؛ و تروپ، کاتلین. (1400)، خانه های تاریخ: خوانشي انتقادي از تاريخ و نظريه در سده بيستم. (بهزاد کریمی، مترجم). تهران: نشر مرکز. (نشر اثر اصلي 1999).
128) گیدنز، آنتونی. (1397). جامعه شناسی: با تجدیدنظر کامل و روزآمد شده، ویراست چهارم. (حسن چاوشیان، مترجم). چاپ سیزدهم، تهران: نشر نی. (نشر اثر اصلي 2006).
129) گیدنز، آنتونی. (1398). تجدد و تشخص: جامعه و هویت شخصی در عصر جدید. (ناصر موفقیان، مترجم).چاپ یازدهم. تهران: نشر نی. (نشر اثر اصلي 1992).
130) گیرتز، کلیفورد. (1399). تفسیر فرهنگ ها. (محسن ثلاثی، مترجم). تهران: نشر ثالث. (نشر اثر اصلي 1973).
131) لوینز، آن؛ و سیلور، کریستینا. (1399). راهنمای گام به گام استفاده از نرم افزار MAXqda2 در تحقیق کیفی. (ابوالفضل رمضانی، مترجم). چاپ دوم. تهران: نشر جامعه شناسان. (نشر اثر اصلي 2007).
132) لیبسکیند، دانیل. (1400)، لبه نظم. (مرتضی نيك¬فطرت، مترجم). تهران: فکر نو. (نشر اثر اصلي 1990).
133) لیندولم، چارلز. (1397). فرهنگ و هویت: تاریخ، نظریه و کاربرد انسان‌شناسی روان‌شناختی. (محسن ثلاثی، مترجم). چاپ دوم، تهران: نشر ثالث. (نشر اثر اصلي 2001).
134) مختاری طالقانی، اسکندر. (1390). میراث معماری مدرن ایران. تهران: دفتر پژوهش¬های فرهنگی.
135) مصلحت¬جو، امیرداود. (1400). هویت؛ ماهیت نهفته در معماری. تهران: چشم ساعی.
136) معینی علمداری، جهانگیر. (1388)، نظریه انتقادی جدید: فراسوی پست مدرنیسم و اندیشه انتقادی. پژوهش سیاست نظری. 1(6)، 61ـ75.
137) ملکیان، مصطفی. (1388). سنت و سکولاریسم (مجموعه گفتار). چاپ پنجم. تهران: انتشارات صراط.
138) مهدوی¬نژاد، محمود؛ بمانيان، محمدرضا؛ و خاكسار، ندا. (1389). هويت معماري، تبيين معناي هويت در دوره¬هاي پيشامدرن، مدرن و فرامدرن، هويت شهر. 4(7)، 113ـ122. https://hoviatshahr.srbiau.ac.ir/article_1141.html
139) میرباباپور، مصطفی؛ و ساجدی، ابوالفضل. (1392). دین و مدرنیته؛ بررسی رویکرد فروکاهشی به دین در نسبت با مدرنیته. معرفت کلامی. 4(10)، 93-114. https://ensani.ir/fa/article/336214
140) میرسپاسی، علی. (1398). تأملی در مدرنیته ایرانی: بحثي درباره گفتمانهاي روشنفكري و سياست مدرنيزاسيون در ايران. (جلال توکلیان، مترجم). چاپ چهارم. تهران: طرح نو. (نشر اثر اصلي 2000).
141) میرمیران، هادی. (1389). ويژه¬نامه. شارستان. 27(7)، 14ـ100. https://magiran.com/volume/53882
142) ناری قمی، مسعود. (1395). پارادایم های مسأله در معماری: رویکردی به طرح مسأله فرهنگ گرا و کاربردمحور در معماری. تهران: مؤسسه علم رویال معمار.
143) نفیسی، سعید. (1390). تاریخ اجتماعی و سیاسی ایران در دوره معاصر، جلد اول. (به اهتمام عبدالکریم جربزه دار). تهران: انتشارات اساطیر.
144) نقی¬زاده، محمد. (1379). رابطه هویت سنت معماری ایران با مدرنیسم و نوگرایی. هنرهاي زيبا. 1(7)، 79-91. https://jhz.ut.ac.ir/article_13940.html
145) نوذری، حسینعلی. (1389). پست مدرنیته و پست مدرنیسم: تعاریف، نظریه ها و کاربستها. چاپ سوم. تهران: نقش جهان.
146) نوربرگ شولتز، کریستین. (1372). هایدگر و معماری پسامدرن. (کاوه میرعباسی، مترجم). کیهان فرهنگی. 10(101)، 16-18. (نشر اثر اصلي 1983). https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/15767
147) نيك¬فطرت كردمحله، مرتضي. (1398). پديدارشناسي ادراكات چندحسّي در آثار معماري معاصر ايران (دهه هشتـاد شمسي تاكنون)، پايان¬نامه دكتري، دانشكده عمران، هنر و معماري دانشگاه آزاد اسلامي واحد علوم و تحقيقات، تهران.
148) ورجاوند، پرویز. (1386). حفظ هویت فرهنگی برای دورشدن از فرهنگ تسلیم، اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی. 22(241ـ242): 54-69. https://ensani.ir/fa/article/101874
149) ونتوری، روبرت. (1389). پیچیدگی و تضاد در معماری. (علی رضا میرترابی و محمدرضا منوچهری، مترجمان). تهران: انتشارات سمیرا. (نشر اثر اصلي 1977).
150) ویویورکا، میشل. (1378). چالش¬های جامعه شناسی در دوران معاصر. (هوشنگ فرخجسته، مترجم). اطلاعات سیاسی ـ اقتصادی. 6(150-149)، 82-89. https://ensani.ir/fa/article/104100
151) هارپر، کریستوفر. (1394). رسانه های نوین. (علی اصغرکیا، مترجم). تهران: نشر علم. (نشر اثر اصلي 2002).
152) هارکوپ، تونی. (1393)، ژورنالیسم: مفاهيم نظري و كاربردي. (داود حیدری، مترجم). تهران: انتشارات سروش. (نشر اثر اصلي 2004).
153) هاینن، هیلده. (1400). معماری و مدرنیته. (احسان حنیف، مترجم). تهران: فکر نو. (نشر اثر اصلي 1999).
154) همسرلی، مارتین. (1400)، مفهوم فرهنگ؛ تاریخچه و ارزیابی. (حجت¬اله خدری غریب¬وند و ولی¬اله نصیری، مترجمان). تهران: انتشارات نقد فرهنگ. (نشر اثر اصلي 2019).
155) هنرمند، منوچهر. (1347). دیالکتیک ناسیونالیته ایرانی در تاریخ ادبیات فارسی (مسیر ملیت در تاریخ ادبیات فارسی). تهران: انتشارات علمی.
156) یارشاطر، احسان. (1373). هویت ملی. ایران نامه. 12(47)، 423-430. https://www.noormags.ir/view/fa/articlepage/363802
157) یارشاطر، احسان. (2016). حکمت تمدنی: گزیده آثار استاد احسان یارشاطر، ویراست دوم. (به کوشش و با پیشگفتار محمد توکلی طرقی و همایون کاتوزیان). تورنتو: کتاب ایران نامگ.
158) Brinkmann, S. (2022). Qualitative Interviewing: Conversational Knowledge Through Research Interviews. Oxford: Oxford University Press.
159) Charmaz, K. (2021). The genesis, grounds, and growth of constructivist grounded theory. London: Routledge.
160) Clark, T., Foster, L., Bryman, A., & Sloan, L. (2021). Bryman's social research methods. Oxford: Oxford University Press.
161) Diba, D. (2018). Iran Contemporary Architecture. Tehran: Ābān books pub.
162) Flick, U. (2022). The SAGE Handbook of Qualitative Research Design: An introduction to qualitative research. Newcastle upon Tyne: SAGE.
163) Habermas, J. (1992). Post-metaphysical thinking: Philosophical essays. Cambridge: mit Press.
164) Hassan, I. (1993). Toward a concept of postmodernism. Hong Kong: Flipbooks.
165) Jameson, F. (2016). Postmodernism, or the cultural logic of late capitalism. London: Routledge.
166) Jencks, Ch. (1973). Modern Movements in Architecture. London: Anchor Press.
167) Jencks, Ch. (1977). The language of post-modern architecture. New York: Rizzoli
168) Jencks, Ch. (1987). Postmodern and late modern: The essential definitions. Chicago Review, 35(4), 31-58. https://www.jstor.org/stable/25305377
169) Jencks, Ch. (1991). Postmodern vs. late-modern. Indiana: Indiana University Press.
170) Jencks, Ch. (1995). The architecture of the jumping universe: A polemic: How complexity science is changing architecture and culture. London: Academy Editions.
171) Jencks, Ch. (1996). What is post-modernism? London: Academy Editions.
172) Jencks, Ch. (2005). The iconic building. New York: Rizzoli.
173) Jencks, Ch. (2007). Why Critical Modernism?. Architectural Design, 77(5), 140-145. https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1002/ad.534
174) Jencks, Ch. (2012). The story of post-modernism: Five decades of the ironic, iconic and critical in architecture. New York: John Wiley & Sons.
175) Jencks, Ch. & Kropf, K. (Eds.). (1997). Theories and manifestoes of contemporary architecture (Vol. 312). Chichester: Academy Editions.
176) Jencks, Ch. & Silver, N. (2013). Adhocism; expanded and updated edition: The Case for Improvisation. Mit Press.
177) Halliday, M., Alexander K., Matthiessen, C. M., Halliday, M., & Matthiessen, C. (2014). An introduction to functional grammar. London: Routledge.
178) Mayring, P. (2021). Qualitative content analysis: A step-by-step guide.Qualitative Content Analysis. Newcastle upon Tyne: SAGE.
179) Stets J. E., & Serpe, R. T. (2016). New directions in identity theory and research. (Eds.). Oxford: Oxford University Press.