انسان از زمانی که پا به گیتی نهاده همواره از محیط زیست تاثیر پذیرفته و بر آن تاثیر گذارده، در چند سده پیشین، پیشرفت دانش و فنآوری و افزایش جمعیت، استفاده روز افزون از محیط زیست را لاجرم ساخته پس اندیشمندان بر آن شدهاند تا با وضع قواعدی این تعامل را تنظیم و تعدیل نماین چکیده کامل
انسان از زمانی که پا به گیتی نهاده همواره از محیط زیست تاثیر پذیرفته و بر آن تاثیر گذارده، در چند سده پیشین، پیشرفت دانش و فنآوری و افزایش جمعیت، استفاده روز افزون از محیط زیست را لاجرم ساخته پس اندیشمندان بر آن شدهاند تا با وضع قواعدی این تعامل را تنظیم و تعدیل نمایند چرا که آسیب به محیط زیست آسیب به انسان است. امروزه سرآغاز این کوشش را کنفرانس استکهلم در سال 1970 میلادی میدانند که پیدایش سیاست سبز را سبب شد. تمدن های پیشین هر کدام رویکردی متفاوت با زیست بوم خود داشتند که در کل فاقد ساختاری منسجم بود. در این میان رویکرد ایرانیان باستان بسیار متفاوت است. این پژوهش با رویکردی میان رشتهای بر آن است که روش ایرانیان باستان را در این مورد بررسی کند و به این پرسش پاسخ دهد که انسان از چه زمانی روی به سوی وضع قواعد حقوقی درباره محیط زیست نهاد؟
پرونده مقاله
تاسیس خلافت فاطمی در مغرب در سال 297 ه.ق، به رغم اینکه از نظر سیاسی برای اسماعیلیه پیروزی به شمار می رفت، اما موفقیت در حوزه مسائل فرهنگی و اجتماعی در مغرب به سهولت نبود. داعیان اسماعیلی با تاکید بر نقش محوری شخصیت فرهمند، سیره عملی و شیوه های تبلیغی خود موجب کامیابی بی چکیده کامل
تاسیس خلافت فاطمی در مغرب در سال 297 ه.ق، به رغم اینکه از نظر سیاسی برای اسماعیلیه پیروزی به شمار می رفت، اما موفقیت در حوزه مسائل فرهنگی و اجتماعی در مغرب به سهولت نبود. داعیان اسماعیلی با تاکید بر نقش محوری شخصیت فرهمند، سیره عملی و شیوه های تبلیغی خود موجب کامیابی بی نظیر اسماعیلیه در شمال آفریقا شدند. داعیان در تلاش بودند تا شرایط را به سمت یک حرکت شورانگیز شیعی سوق داده و متعاقب آن با تغییر رویکرد امامان اسماعیلی از وضعیت ستر به آشکار و تمرکز رهبری در مغرب موجبات موفقیت داعیان در تاسیس خلافت فاطمی را فراهم آوردند. داعیان عامل محوری در گرایش دادن بخش قابل توجهی از مردم مغرب به نهضت اسماعیلیه را داشتند، هرچند آنان با مخالفت گسترده رو به رو شدند و مجبور گردیدند سیاست مذهبی خویش را در مغرب تعدیل کنند و سیاست مدارا و تسامح را در پیش بگیرند، که این خود منجر به پایه مهم موفقیت داعیان اسماعیلی بود. کلید واژه: داعیان اسماعیلی، مغرب، خلافت فاطمی، مدارای مذهبی
پرونده مقاله
در طول تاریخ، نظامهای حقوقی بسیاری به دلیل عدم انطباق و سازگاری با تحولات اجتماعی روز، سیر افول را پیش گرفته و از بین رفتند. ولی قوانین اسلامی با ویژگی انعطاف پذیری، دارای برنامه ای متقن و کامل برای رساندن انسان به سعادت در دنیا و آخرت می باشد و با حفظ پویایی، قابلیت ان چکیده کامل
در طول تاریخ، نظامهای حقوقی بسیاری به دلیل عدم انطباق و سازگاری با تحولات اجتماعی روز، سیر افول را پیش گرفته و از بین رفتند. ولی قوانین اسلامی با ویژگی انعطاف پذیری، دارای برنامه ای متقن و کامل برای رساندن انسان به سعادت در دنیا و آخرت می باشد و با حفظ پویایی، قابلیت انعطاف و امکان انطباق آن با شرایط زمانی و مکانی در هر دوره را دارا می باشد، قوانین آن در رفع احتیاجات جوامع مختلف بشری در طول دوران، قدرت لازم را داشته باشد بدون آنکه اصول و مبانی آن تغییر نماید. به عبارتی، نظام حقوقی اسلام موجودی زنده است که با حفظ هویت اصلی و ثابت خود، بر اساس متغیرهای گوناگونِ زمانی و مکانی تغییر کرده و پویا مانده است. در این پژوهش، تلاش شده ضمن بیان مصادیقی از احکام عملی که بر انعطاف پذیری و سادگی احکام شریعت اسلامی دلالت دارند، سیر تاریخی انعطاف در معاهدات، عواملی که قابلیت انطباق قوانین اسلامی با تحولات اجتماعی ممکن می کند، مورد تحقیق قرار گیرد و تقویت فرهنگ انعطاف پذیری و افزایش قدرت جاذبه در کنار صلابت مورد تاکید می باشد.این نوشتار به روش توصیفی تحلیلی با ابزار کتابخانهای و تجزیه و تحلیل مضامین فیش برداری شده و استنتاج گزارههای فقهی حقوقی، صورت پذیرفته است.
پرونده مقاله
حرم یا حرمسرا در طول تاریخ ایران همواره نقش سیاسی و اجتماعی داشته و عموماً بر ساختار سیاسی کشور تأثیر نهاده است. در دوره صفوی نیز حرمسرا همواره در سیاستهای داخلی و خارجی کشور دخالت میکرد. مقاله حاضر در پی روشن نمودن میزان تأثیر و دخالت حرمسرا در سیاست خارجی صفویان و ت چکیده کامل
حرم یا حرمسرا در طول تاریخ ایران همواره نقش سیاسی و اجتماعی داشته و عموماً بر ساختار سیاسی کشور تأثیر نهاده است. در دوره صفوی نیز حرمسرا همواره در سیاستهای داخلی و خارجی کشور دخالت میکرد. مقاله حاضر در پی روشن نمودن میزان تأثیر و دخالت حرمسرا در سیاست خارجی صفویان و تصمیمگیری در این حوزه است که به عنوان یکی از کانون های مطرح در تصمیمگیری سیاست خارجی صفویان قابل بررسی است. روش تحقیق در این مقاله مبتنی بر روش توصیفی ـ تحلیلی و شیوه گردآوری اطلاعات نیز کتابخانهای است.یافته های تحقیق حاضر نشان می دهد که در این دوره نقش حرمسرا در سیاست خارجی صفویان دارای فراز و نشیب بوده است. تا قبل از دوره شاه عباس یکم حرمسرا به میزان کمی در مقایسه با دوره پس از شاه عباس یکم در امر سیاست خارجی دخالت داشتند. لکن به دلیل سیاست جدید شاه عباس مبنی بر در حرم نگهداشتن شاهزادگان و تربیت آنان در حرمسرا، پس از او نوعی کانون پنهان قدرت در داخل حرمسرا که متشکل از زنان و خواجگان بود، تشکیل گردید که نقش مهمی در تصمیم گیری و مسائل مربوط به سیاست خارجی صفویان داشتند.
پرونده مقاله
برجسته ترین خصیصه حکومت صفویان، تاسیس هویت ملی مستقل و یکپارچه است در این دوره حفظ و پاسداری از امر سنت البته با پشتوانه بهرهگیری از الگوی هژمونی عصبیت مذهبی وقومی در عین توجه به نمودها و نمادهای نوپدید ، گفتمان سیاسی چیره را تحت تاثیر قرار داده و منظومه نشانگان و ساما چکیده کامل
برجسته ترین خصیصه حکومت صفویان، تاسیس هویت ملی مستقل و یکپارچه است در این دوره حفظ و پاسداری از امر سنت البته با پشتوانه بهرهگیری از الگوی هژمونی عصبیت مذهبی وقومی در عین توجه به نمودها و نمادهای نوپدید ، گفتمان سیاسی چیره را تحت تاثیر قرار داده و منظومه نشانگان و سامانه مفصل بندی آن را صورتبندی نموده است.گفتمان سیاسی صفوی، باتوجه به حکومت و جامعهی ایلی آن عصر وتنیده شدن آن با مذهب ،آمیزه ای از ایستارهای گوناگون ایرانیان ازجمله حضور و تأثیرآیین ومذهب در ابعاد روحی و روانی ، نقش عنصر همبستگی قومی در سازمان و ساختارمدیریت را عرضه نموده است. در چنین فراگردی، شاه، نشانه کانونی این سامانه معنایی است .متن پیشرو، با به پرسش گرفتن معنا، ضمن بیان نقش توان بخشی الگوی هژمونی فرهنگی بامحوریت همبستگی مذهبی وقومی و مقام و صلاحیت های مفهوم شاه دراجرای بهینه این الگودر هنگامه صفویه، در پی آزمون این فرضیه است که گفتمان سیاسی دوران صفوی با بهره گیری ازمنابع تصوف، تشیع، ایرانی بودن (ملیت ایرانی و سنت ایرانشهری)، سنت خلافت (سلطنت) اسلامی و تمدن غربی درطراحی این الگو سامان یافته و نقشها و کارویژه پادشاه نیز از رهگذر برخورد این مفاهیم، درجایگاه مرجعیت شاه ،قابل فهم می باشد .
پرونده مقاله
مکاتبات ائمه (علیهمالسلام) از مواریث مهم تشیع امامی است که پرداختن به آنها از جهات مختلف حائز اهمیت است، اگرچه نویسندگان به گردآوری آنها اکتفا کرده و سایر جهات مورد توجه واقع نشده است. بررسی این مکاتبات و نامهها منوط به شناخت منابع سپس بررسی اسناد و متن آنهاست، این چکیده کامل
مکاتبات ائمه (علیهمالسلام) از مواریث مهم تشیع امامی است که پرداختن به آنها از جهات مختلف حائز اهمیت است، اگرچه نویسندگان به گردآوری آنها اکتفا کرده و سایر جهات مورد توجه واقع نشده است. بررسی این مکاتبات و نامهها منوط به شناخت منابع سپس بررسی اسناد و متن آنهاست، این نوشتار با هدف بررسی منابع و مستندات تاریخی نامههای امام کاظم (علیهالسلام) و با روش توصیفی و مراجعه به منابع مختلف متقدم سامان یافته است و عهدهدار پاسخگوئی به این پرسش است که چه منابع و آثاری از گذشته تا کنون نامههای امام را نقل کردهاند. میزان اعتبار، ویژگیها و گونههای این منابع چیست و در چه قرنی این نامهها بیشتر منعکس شدهاند؟ با بررسی و دستهبندی منابع نامهها روشن شد که منابع نقل کننده نامهها از منابع معتبر و قابل استناد است و نیز بیشتر نامهها در قرن چهارم، در منابع حدیثی و تاریخ و سیره اهلبیت (ع)، نقل شدهاند.
پرونده مقاله
مدائنی از مولفانی است که دانش گسترده و نبوع علمیاش در تدوین موضوعات مختلف تاریخی بروز و ظهور داشته است. روش وی برای ثبت برخی از وقایع تاریخی بدیع بوده و گنجینهی ارزشمندی را برای نسلهای آینده حفظ کرده است. وی با نگارش در موضوعات مختلف توانسته گونههای دیگری را بر تاری چکیده کامل
مدائنی از مولفانی است که دانش گسترده و نبوع علمیاش در تدوین موضوعات مختلف تاریخی بروز و ظهور داشته است. روش وی برای ثبت برخی از وقایع تاریخی بدیع بوده و گنجینهی ارزشمندی را برای نسلهای آینده حفظ کرده است. وی با نگارش در موضوعات مختلف توانسته گونههای دیگری را بر تاریخ نگاری اسلامی بیافزاید. این تحقیق با روش تحلیلی و با مطالعه منابع کهن، که از لابلای متون و کتابهای فهرست به تالیفات وی دست یافت. اساس رویکرد مدائنی بر پایه باورهای دینی، مذهبی، تاریخی و اجتماعی است که مسئولیتپذیری وی در قبال جامعه آن عصر سبب تدوین در موضوعات مختلف شده است. مقاله در پاسخ به این سوال است که مدائنی چه رویکردی در نگارش تاریخ داشته و چه شاخههای جدیدی در تاریخ نگاری اسلامی ایجاد کرده است؟ نتیجه آنکه وی با رویکردی نو به مباحث جدیدی در سیرهنگاری نبوی و امامان شیعه (ع) توجه کرده و همچنین با توجه به مردمشناسی و مسائل اجتماعی دربارهی خواص جامعه، دشمن شناسی و زنان نگارشهایی داشته است که در گسترش تاریخنگاری اسلامی تجلی یافته است
پرونده مقاله
پیروزی علمای اصولی بر اخباریها از مهمترین تحولات درونی تشیع در عهد قاجاریه بود که همواره با پیامدهای سیاسی و فکری همراه بود. موج سوم جنبش اخباریگری توسط میرزا محمد اخباری آخرین نماینده مهم جریان اخباریگری در دوره قاجاریه آغاز شد. پس از این دوره اخباریها برای همیشه ا چکیده کامل
پیروزی علمای اصولی بر اخباریها از مهمترین تحولات درونی تشیع در عهد قاجاریه بود که همواره با پیامدهای سیاسی و فکری همراه بود. موج سوم جنبش اخباریگری توسط میرزا محمد اخباری آخرین نماینده مهم جریان اخباریگری در دوره قاجاریه آغاز شد. پس از این دوره اخباریها برای همیشه از اصولیها شکست قطعی یافتند. از آن زمان به بعد اصولیان رهبری دینی و سیاسی جامعه شیعه را به دست گرفتند. بنابراین مسأله اصلی این تحقیق، نظر به جایگاه میرزا محمد اخباری در این مرحله از جنبش اخباریگری، نقش ایشان در فراز و فرود مکتب اخباری در دوره فتحعلی شاه قاجار میباشد.چارچوب نظری این تحقیق مبتنی بر این دیدگاه است که قرائت از دین و منـابع دینـی در دورههای مختلف شکل گرفته و این امر موجب پیدایش گرایشهای مـذهبی مختلفـی در درون جامعـه شیعی شده است. یافتههای این تحقیق نشان میدهد که میرزامحمد اخباری در دربار فتحعلی شاه قاجار مقرب شد و با تکیه بر قدرت شاه و سوار شدن بر موج احساسات او به ترویج اخبارگری پرداخت . از دیگر سو می دانیم که میرزا محمد، افزون بر اعتقادات تند اخباری و ضد اصولی خود، گرایش به نوعی عقاید مرتبط با علوم غریبه داشت و شاید این امور و پیامدهای فکری و مذهبی آن هم در تصمیم اصولیان در مقابله با او مؤثر بوده است؛ واژگان کلیدی: میرزا محمد اخباری ، اخباریگری، علمای اصولی، علمای اخباری، فتحعلی شاه قاجار
پرونده مقاله