عوامل توجه سلجوقیان به جشن‌ها و سنت‌های باستانی
محورهای موضوعی : باحث معرفتی و روش­ شناختی تاریخ پژوهی
امیر اکبری
1
(استادیار گروه تاریخ واحد بجنورد. دانشگاه آزاد اسلامی واحد بجنورد. ایران)
کلید واژه: سلاجقه, جشن نوروز, سده, مهرگان, تقویم جلالی,
چکیده مقاله :
عصر سلجوقیان یکی از ادوار مهم تاریخ ایران و آسیای صغیر است. ورود این عنصر جمیعتی به حوزه تاریخ آسیا با تحولات عمده سیاسی و فرهنگی توأم بود. در میان دولت های اسلامی سلجوقیان نخستین حکومتی بودند که قلمرو حکومتی خود را تا مرزهای بیزانس پیش برده و عظمت امپراطوری های باستان را احیاء نمودند. در راستای این موفقیت ها سلجوقیان تلاش مضاعفی را در بازنگری فرهنگی و توجه به آداب و سنت های باستانی به کار بستند. توجه سلجوقیان برای ایجاد یک امپراطوری بزرگ می بایست با تاکید بر تمامی ساختارهای سیاسی- اداری و فرهنگی توأم گردد. وجود کتیبه بغازکوی در 1400 قبل از میلاد در آنکارا نشان از توجه به ایزدان و آیین های کهن عصر باستان در این سرزمین ها دارد. جشن نوروز، جشن سده و جشن مهرگان با پیشینه های کهن خود مورد توجه مردمان بسیاری از آسیای میانه تا آسیای صغیر بود. بنابراین سلجوقیان در اداره این سرزمین های وسیع علاوه بر ایجاد یک وحدت دینی به وحدت فرهنگی و تأکید بر سنت های باستانی اهتمام ورزیدند. تلاش خیام برای پی ریزی یک تقویم دقیق به دور از خطا و پیچیدگی بیشتر بر مبنای ضرورت بازگرداندن نوروز به زمان حقیقی خود یعنی اول فروردین ماه هر سال بود. همه این تلاش ها جز در سایه اقتدار و توجه سلاجقه میسر نگردید.
The seljuk’sage is one of the important periods of Iran history and Asia minor. Entry this population factor to Asia history area was accompany with major political and cultural developments. The Seljuk were first government among the Islamic states that carried the their government territorial till Byzantine borders and recovered the greatness of ancient empire. In regard this success, the Seljuk applied multiple effort into cultural look and attention to manner and ancient tradition. Seljuk‘s attention for the creation a great empire must be combined with emphasis on all of the political, administrative and cultural structures. Being BoghazKoy inscription in 1400 B.C into Ankara has the mark of attention to gods and ancient olden rituals in this lands. Nowruz celebration- Sadeh celebration and Mehregan celebration with itself ancient history was people‘s attention of Asia central till Asia minor. So, Seljuk into manage of the wide lands, addition creation a religious unity make efforts to cultural unity and emphasis on ancient traditions. Khayyam‘s effort for foundation an exact calendar without error and complexity was more on necessity return Nowruz to itself real time, namely ,first month Farvardin in per year. All of the efforts can not except, in the Seljuk ‘s power and Seljuk ‘s attention.