نقش نهاد مدنی اصناف پایتخت درانقلاب مشروطیت ایران

محورهای موضوعی : تاریخ ایران اسلامی

علی مستجاب الدعوه ¹ , طاهره عظیم زاده طهرانی ² , هادی خانیکی ³

1 - دانشجوی دکتری تاریخ و تمدن ملل اسلامی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
2 - دانشیارگروه تاریخ و تمدن ملل اسلامی، واحد مشهد، دانشگاه آزاد اسلامی، مشهد، ایران
3 - استادگروه مطالعات ارتباطی، دانشکده علوم ارتباطات، دانشگاه علامه طباطبایی، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1399/05/07 تاریخ پذیرش : 1399/11/08 تاریخ انتشار : 1398/06/01

کلید واژه: قاجار, انقلاب مشروطیت, اصناف, نهاد مدنی,

چکیده مقاله :

اصناف در مبارزات انقلاب مشروطیت در کنار دیگر کنشگران اجتماعی و سیاسی مشارکت داشتند. تحقیقاتی که در مورد عاملین انقلاب مشروطیت انجام گرفته بیشتر به نقش و جایگاه روحانیان، روشنفکران و بازرگانان پرداخته است و نقش عاملیت نهاد اصناف چندان مورد توجه قرار نگرفته است شناخت این نقش برای تجزیه و تحلیل علل پیدایش و پیروزی مشروطیت ایران ضروری به نظر می رسد. در نظامنامه نخستین انتخابات مجلس شورای ملی شش قشر اجتماعی از جمله اصناف حق انتخاب شدن داشتند و 53 درصد ازکرسی های نمایندگی پایتخت به اصناف اختصاص یافته بود، با توجه به این گزاره سؤال اصلی پزوهش این گونه مطرح می شود که چرا و چگونه اصناف به چنین جایگاهی رسیدند که به تنهایی بیشتر از مجموع پنج طبقه اجتماعی مهم دیگر در مجلس دارای کرسی نمایندگی بودند؟ این فرضیه مفروض است که اصناف در دوران مبارزات انقلاب مشروطیت حضوری گسترده وتأثیرگزار داشته اند و به دلیل برخورداری از سازمان، دارای انسجامی نهادی بوده و به صورت سازماندهی شده و هماهنگ عمل کرده بنابراین نقشی اصلی در پیروزی مشروطیت داشته اند.

چکیده انگلیسی:

The guilds participated in the struggles of the Constitutional Revolution along with other social and political activists. Research on the perpetrators of the Constitutional Revolution has focused on the role and position of clerics, intellectuals and businessmen, and the role of the guild institution has not received much attention. Recognizing this role is necessary to analyze the causes of the emergence and victory of the Iranian Constitution . In the charter of the first elections to the National Assembly, six social strata, including the guilds, had the right to be elected, and 53% of the seats in the capital were allocated to the guilds. Did they reach a position where they alone had more seats in parliament than the other five major social classes? It is hypothesized that the guilds had a large and influential presence during the constitutional revolution and because of their organization, they had institutional cohesion and were organized and coordinated, so they played a key role in the victory of the constitution.