نگرشی بر تحول لباس رسمی کارکنان دولت در دوره ناصرالدین شاه قاجار و رضاشاه پهلوی

محورهای موضوعی : تاریخ ایران اسلامی

فریبا مهرمند ¹ (دانشجوی دکترای تاریخ (ایران دوره اسلامی)، دانشکده علوم انسانی، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)
علی اکبر خدری زاده ² (استادیار گروه تاریخ، دانشکده علوم انسانی، واحد یادگار امام خمینی (ره) شهرری، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.)

تاریخ دریافت : 1398/11/18 تاریخ پذیرش : 1399/07/21 تاریخ انتشار : 1398/06/01

کلید واژه: رضاشاه, غرب‌گرایی, ناصرالدین‌شاه, لباس رسمی کارکنان دولت,

چکیده مقاله :

گسترش روابط ایران و غرب یکی از ویژگی‌های بارز عصر قاجار و پهلوی به شمار می‌آید. آشنایی ایرانیان بافرهنگ و تمدن غرب موجب تغییرات اجتماعی نسبتاً وسیع، ازجمله تغییر پوشاک برخی از اقشار جامعه و به‌خصوص لباس رسمی کارکنان دولت شد. بر این مبنا هدف اصلی مقاله، بررسی تحولات انجام‌شده بر لباس رسمی کارکنان دولت دوره ناصرالدین‌شاه و دوره رضاشاه است. حال این سؤال پیش می‌آید، که چه تفاوتی میان طرح و نحوه‌ی اجرای لباس کارکنان دولت در دوره ناصرالدین‌شاه با دوره رضاشاه بوده است؟ فرضیه مقاله بر آن است با تلاش‌هایی که از سوی ‌شاه قاجار و پهلوی اول در جهت تغییر پوشش انجام دادند لباس رسمی کارکنان دولت هم ازنظر رتبه، جایگاه، ارتباطات اجتماعی و هم ازنظر طرح و نحوه‌ی اجرای آن متحول شد. روش تحقیق در این مقاله مبتنی بر توصیف و تطبیق داده‌های تاریخی است و نتایج حاصل از این پژوهش دلالت بر فرآیند تأثیر غرب‌گرایی بر لباس کارکنان اداری دوره ناصرالدین‌شاه و تشدید نوگرایی بر تحول لباس پرسنل دولتی با روش اقتدارگرایانه رضاشاه دارد.

چکیده انگلیسی:

Expansion of the relations between Iran and the West is one of the hallmarks of the Qajar and Pahlavi era. Familiarity with the culture and Western civilization of Iran has caused a relatively large social change, including changing the clothing of some sections of society, and especially the official dress of government employees. Based on this, the main purpose of the paper is to review the developments in the official dress of Naser al-Din Shah government staff and the Reza Shah period. Now, the question arises, what difference has there been between the design and the manner in which the work of the state employees during the period of Naser-al-Din Shah was during the period of Reza Shah? The hypothesis of the article is that with the efforts of Shah Qajar and Pahlavi I to change the cover, the official dress of government employees changed in terms of rank, position, social communication and in terms of design and how it was implemented. The research method in this paper is based on the description and adaptation of historical data and the results of this research indicate the process of westernizing influence on the cost of Naser al-Dinshah's administrative staff and the escalation of modernity on the development of state-owned personnel clothing with the authoritarian method of Reza Shah.