فهرست مقالات

• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  1 - تبیین تحولات ژئوپلیتیکی رابطه انسان و محیط زیست(چشم‌انداز-ارائه راهکار)
  یوسف زین العابدین عموقین ریباز قربانی نژاد
  زمینه و هدف: انسان همواره به زیستگاهی نیاز دارد که در آن هوای تمیز، آب آشامیدنی، منابع غذایی و امکانات کافی برای زندگی ارزشمند وجود داشته باشد. توانمندی انسان در حفظ و صیانت فضای زندگی خود یا در ویرانگری چشم اندازهای آن که در رابطه با شرایط طبیعی، اکوسیستم متعادلی به وج چکیده کامل

  زمینه و هدف: انسان همواره به زیستگاهی نیاز دارد که در آن هوای تمیز، آب آشامیدنی، منابع غذایی و امکانات کافی برای زندگی ارزشمند وجود داشته باشد. توانمندی انسان در حفظ و صیانت فضای زندگی خود یا در ویرانگری چشم اندازهای آن که در رابطه با شرایط طبیعی، اکوسیستم متعادلی به وجود می آورد، بیانگر این واقعیت است که انسان عامل مهم ساخت ها، ویرانگری ها، ترکیب و اختلال در قلمروهای زیستی و بیوژئوگرافیک می باشد. از این رو، تغییرات تدریجی نسبت به رابطه انسان و محیط، زیربنای دیدگاه های فلسفی زیست محیطی جدیدی را به وجود می آورند و برای پشتیبانی از طرح های حفاظت از محیط زیست منبعی مستمر به حساب می آیند که به صورت ملی، منطقه ای و جهانی مطرح است. در این میان، افزایش جمعیت انسانی از یک طرف و کاهش ظرفیت های زیست محیطی از طرف دیگر، تهدیدها و چالش های ژئوپلیتیکی برای جهان به وجود آورده است که چشم انداز آن با بحران ها، درگیری ها و معضلات دیگر جهانی همراه است. روش بررسی: در این پژوهش، گردآوری اطلاعات با روش کتابخانه ای و با استفاده از متون، اسناد و مقالات مرتبط صورت گرفته و از نظر ماهیت روش شناسی و جنس داده ها یک پژوهش کیفی محسوب می شود. یافته ها: یافته های این پژوهش در راستای تبیین ژئوپلیتیکی تحولات روابط انسان و محیط زیست و پیامدهای آن می باشد که از یک طرف بصورت بحران های ژئوپلیتیکی، جهان را در بر گرفته است و از طرف دیگر، امنیت زیست محیطی را در مقیاس های مختلف محلی، ملی و جهانی به مخاطره افکنده است و حاکمیت دولت-ملت ها را در چگونگی مدیریت مخاطرات و بحران های زیست محیطی با چالش مواجه ساخته است. بحث و نتیجه گیری: نتایج حاصل از این تحقیق نشان می دهد پایبندی دولت های ملی به اصول نظام ژئوپلیتیک سبز می تواند مناسب ترین راهکار جهت کاهش پیامدهای بحران ناشی از روابط انسان و محیط زیست در سطح ملی، منطقه ای و جهانی باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  2 - تحلیلی بر پایداری زیست‌محیطی و بازتولیدکیفیت فضای شهری (مطالعه موردی: شهر زنجان)
  محمدتقی حیدری مریم رحمانی حسین طهماسبی مقدم سعید محرمی
  زمینه هدف: پایداری زیست محیطی یکی از اساسی‌ترین مسائل شهر امروزی و حاصل تعارض و تقابل آنها بـا محـیط طبیعـی است و با گسترش شهر و شهرنشینی، مظاهر و ارزش‌های زیست محیطی در معرض شکنندگی بیشـتر قـرار گرفته است. از این رو نوشتار حاضر می‌کوشد با استفاده از پیشران‌های زیست‌محی چکیده کامل

  زمینه هدف: پایداری زیست محیطی یکی از اساسی‌ترین مسائل شهر امروزی و حاصل تعارض و تقابل آنها بـا محـیط طبیعـی است و با گسترش شهر و شهرنشینی، مظاهر و ارزش‌های زیست محیطی در معرض شکنندگی بیشـتر قـرار گرفته است. از این رو نوشتار حاضر می‌کوشد با استفاده از پیشران‌های زیست‌محیطی وضعیت حاکم بر پایداری زیست محیطی شهر را مورد ارزیابی قرار دهد.روش پژوهش: این پژوهش به لحاظ روش توصیفی- تحلیلی و به لحاظ هدف از نوع کاربردی می باشد. قلمرو زمانی این پژوهش (مرداد 1396)[1] و محدوده مکانی آن منطبق بر (محدوده بافت مرکزی شهر زنجان منطبق بر آخرین طرح مصوب در سال1388( 492هکتار) بوده است. جامعه آماری پژوهش افراد ساکن بافت مرکزی و حجم نمونه نیز بر طبق فرمول کوکران 491 نفر برآورد شده است..یافته‌ها: بر اساس نتایج به‌دست‌آمده از طریق تکنیک ترکیبی TOPSIS-ANP ، پس از تبدیل امتیازهای نهایی در بازه (100، 0) و با در نظر گرفتن ارزش کمی واحد سنجش اکونومیست از بین محلات واقع در بافت فرسوده 51 درصد دارای وضعیت زیست‌محیطی متوسط به پایین می‌باشد که باید در برنامه‌ریزی به‌منظور پایداری بافت مدنظر قرار بگیرند.بحث و نتیجه گیری: تجمع عوامل جاذب سرمایه و فعالیت در بافت فرسوده بخش مرکزی شهر زنجان از یکسو و کمبود اشغال کامل اراضی از طرف دیگر؛ موجب تراکم و تمرکز شدید انواع فعالیت‌ها در این ناحیه شده است. این پدیده به اشباع کاربری‌ها، تجزیه بیش ‌از حد اراضی، پیچیدگی نظام مالکیت و اجاره زمین، بهره‌کشی نامناسب و شدید از فضا منجر شده که خود زمینه‌ساز انواع آلایش‌ها و تعارض‌های دیگر بوده است.[1]- Cross sectional پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  3 - بررسی حقوقی - زیست محیطی تاثیرات فعالیتهای انسانی با رویکرد معدنکاوی در بستر دریاها
  سمیه نقیبی پاکقول علی زارع منصور پورنوری پروین فرشچی
  زمینه هدف : مواد معدنی موجود در طبیعت از ارزشمندترین ثروتهای زمین می باشندکه با توجه به محدودیت این منابع در خشکی و پراکندگی ناهمگون ان در کشورهای مختلف ، همواره بین دول مختلف در عرصه جهانی بر سر کسب و بهره برداری از این منابع رقابت وجود داشته است . چرا که چرخهای اقتصاد چکیده کامل

  زمینه هدف : مواد معدنی موجود در طبیعت از ارزشمندترین ثروتهای زمین می باشندکه با توجه به محدودیت این منابع در خشکی و پراکندگی ناهمگون ان در کشورهای مختلف ، همواره بین دول مختلف در عرصه جهانی بر سر کسب و بهره برداری از این منابع رقابت وجود داشته است . چرا که چرخهای اقتصاد و تولید وابسته به تامین منابع اولیه می باشد . با توجه به محدودیت منابع خشکی و پیش بینی برای اتمام کلیه ذخایر و ظرفیتهای موجود ، منابع معدنی بستر اعماق دریا می تواند به عنوان جایگزینی مطمئن در جهت جبران محدودیتهای منابع خشکی مطرح شود.روش بررسی : تحقیق حاضر با استفاده از روش تحلیلی ، توصیفی به بررسی مباحث عمده ای در خصوص کاوش و بهره برداری منابع مختلف طبیعی از بستر دریاها و قوانین حاکم بر این بخش و شرایط بهره برداری آنها می پردازد .یافته ها : یافته های تحقیق حاکی از آن است که با توجه به اکوسیستم حساس و آسیب پذیر مناطق دریایی بویژه در بستر و زیر بستر دریاها و فقدان دانش لازم جهت انجام فرآیندهای استخراج در این مناطق ، خلاهای حقوقی و اجرایی در این حوزه احساس می شود.بحث و نتیجه گیری : بازنگری در مقررات و قوانین حقوق بین الملل بویژه حقوق بین الملل محیط زیست و انجام راهکارهایی نوین ، در فرآیند اکتشاف و معدنکاری با الزامات مربوط به توسعه پایدار و بهره برداری منطبق با شرایط و توان اکولوژیکی این زیستگاهها ، از عمده ترین نتایج این پزوهش بوده که در این خصوص چندین راهکار و پیشنهاد نیز ارائه گردیده است . پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  4 - عوامل اجتماعی و فردی مؤثر بر نگرش روستاییان شهرستان مریوان در خصوص محیط‌زیست
  هیمن یزدانی علی شمس
  زمینه و هدف: انسان در طول تاریخ، همواره در محیط زیست تصرف کرده و آن را مطابق نیاز خود تغییر داده است. حفظ محیط زیست یک تلاش ملی است که نیازمند مشارکت همه مردم می باشد. بسیاری بر این باورند که مشکلات محیط زیستی در باورهای اجتماع در این خصوص ریشه دارد. روش بررسی: تحقیق ت چکیده کامل

  زمینه و هدف: انسان در طول تاریخ، همواره در محیط زیست تصرف کرده و آن را مطابق نیاز خود تغییر داده است. حفظ محیط زیست یک تلاش ملی است که نیازمند مشارکت همه مردم می باشد. بسیاری بر این باورند که مشکلات محیط زیستی در باورهای اجتماع در این خصوص ریشه دارد. روش بررسی: تحقیق توصیفی پیمایشی حاضر باهدف سنجش تأثیر عوامل فردی و اجتماعی بر نگرش خانوارهای روستایی در خصوص محیط‌زیست صورت گرفت. جامعه آماری تحقیق، کلیه خانوارهای روستایی شهرستان مریوان بودند (11228N= ) که با استفاده از فرمول کوکران حجم نمونه‌ای برابر با 250 نفر محاسبه و از طریق روش نمونه‌گیری چندمرحله‌ای تصادفی انتخاب و موردمطالعه واقع شدند. سرمایه اجتماعی، نگرش و دانش محیط زیستی از طریق شاخص سازی ترکیبی سنجیده شدند و از تحلیل رگرسیون خطی چندگانه برای تحلیل داده‌ها استفاده شد. یافته ها: نتایج نشان داد که اکثریت روستاییان (8/90 درصد) دارای نگرشی مساعد و مثبت در خصوص محیط زیست هستند. دانش 2/85 درصد از پاسخگویان در خصوص محیط زیست در سطح زیاد بود. سرمایه اجتماعی از دید اکثریت روستاییان در سطح متوسطی وجود داشت. تحلیل رگرسیونی نیز نشان داد که چهار متغیر دانش، مشارکت اجتماعی، اعتماد اجتماعی و استفاده از منابع اطلاعاتی 41 درصد نگرش رستاییان در خصوص محیط زیست را تبیین می‌کنند. بحث و نتیجه گیری: نگرش افراد یکی از مباحث پایداری و حفاظت از محیط زیست است. با توجه به مساعد بودن نگرش روستاییان و بالا بودن دانش آنها پیشنهاد می گردد که مسئولان نشست های عمومی را با حضور فعال تر روستاییان برگزار کنند. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  5 - شبیه سازی روند تغییرات کاربری اراضی شهر گچساران با استفاده از مدل سلول های خودکار
  محسن درخش سهیل سبحان اردکانی
  زمینه و هدف: با توجه به پیامدهای توسعه شهری از جمله تغییر و تخریب محیط‌زیست و تغییر در ساختار فیزیکی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی شهرها، پیش بینی و مدل سازی الگوهای گسترش و تغییرات فیزیکی شهرها طی بازه‌های زمانی مختلف می تواند در راستای دست‌یابی به توسعه پایدار شهری و فرا چکیده کامل

  زمینه و هدف: با توجه به پیامدهای توسعه شهری از جمله تغییر و تخریب محیط‌زیست و تغییر در ساختار فیزیکی، فرهنگی، اقتصادی و اجتماعی شهرها، پیش بینی و مدل سازی الگوهای گسترش و تغییرات فیزیکی شهرها طی بازه‌های زمانی مختلف می تواند در راستای دست‌یابی به توسعه پایدار شهری و فراهم کردن اطلاعات جامع برای مدیران و برنامه ریزان شهری از اهمیتی بسزا برخوردار باشد. لذا، این مطالعه با هدف شبیه سازی روند گسترش شهر گچساران با استفاده از مدل سلول های خودکار (CA) برای سال 2044 میلادی با در نظر گرفتن روند توسعه شهر طی سال‌های 1972 تا 2015 انجام یافت. روش بررسی: در این پژوهش توصیفی، با استفاده از تصاویر ماهواره لندست و سنجنده‌های MSS 1972،TM 1986، ETM+ 1999 و OLI 2015 نقشه ها و روند تغییرات کاربری اراضی طی دوره‌های زمانی مورد مطالعه استخراج شد. یافته‌ها: نتایج بیان‌گر رشد فزاینده کاربری شهری طی زمان به‌ویژه در نیمه شمالی شهر و کاهش کاربری طبیعی و بوم‌شناختی و به‌ویژه اراضی کشاورزی و مرتعی بود. همچنین مشخص شد که روند گسترش و توسعه شهر گچساران در طی دوره 1972 تا 2015 از الگویی مناسب تبعیت نکرده و از این‌رو به‌ویژه در قسمت غربی رشد ناموزون شهر نمایان است. از طرفی مطابق پیش‌بینی خروجی مدل، در سال 2044، در حدود %70 وسعت منطقه مورد مطالعه را کاربری شهری به خود اختصاص خواهد داد. بحث و نتیجه‌گیری: با استناد به یافته‌های پژوهش می‌توان اذعان داشت که مدل سلول های خودکار از دقت قابل قبول برای پیش‌بینی و شبیه‌سازی روند توسعه شهری برخوردار است و می‌تواند به‌طور موثر برای مطالعه پویایی شهری و به‌ویژه در شهرهایی با رشد سریع مورد استفاده قرار گیرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  6 - بررسی عملکرد و کیفیت پساب خروجی تصفیه‌خانه فاضلاب شهر بیرجند جهت مصارف کشاورزی
  محمد حسین فتح آبادی محمدحسین احمدی شادمهری سید مسعود فیض سیدعلی بنی هاشمی
  زمینه و هدف: امروزه اساسی ترین اقدام در جهت کنترل آلودگی های ناشی از فاضلاب ها و استفاده مجدد آن ها، احداث تصفیه خانه فاضلاب و نظارت دقیق بر عملکرد آن ها می باشد. تخلیه پساب های غیراستاندارد و استفاده از آن ها در کشاورزی و یا تخلیه آب های سطحی، مخاطرات بهداشتی و زیست مح چکیده کامل

  زمینه و هدف: امروزه اساسی ترین اقدام در جهت کنترل آلودگی های ناشی از فاضلاب ها و استفاده مجدد آن ها، احداث تصفیه خانه فاضلاب و نظارت دقیق بر عملکرد آن ها می باشد. تخلیه پساب های غیراستاندارد و استفاده از آن ها در کشاورزی و یا تخلیه آب های سطحی، مخاطرات بهداشتی و زیست محیطی زیادی را به دنبال خواهد داشت. از این رو، مطالعه حاضر با هدف بررسی عملکرد زیست محیطی و کیفیت تصفیه خانه فاضلاب شهر بیرجند جهت مصارف کشاورزی انجام شده است. روش بررسی: این مطالعه در سال 1399 به روش بررسی مقطعی طی سال های 1396 تا 1398 بر روی تصفیه خانه فاضلاب شهر بیرجند انجام گرفته است. یافته ها: یافته ها نشان داد که شاخص COD با میانگین 225 بیشترین عدم تطبیق با استاندارد را در سال 1396 دارا بوده است. شاخص TSS با میانگین 153 در جایگاه دوم، کلیفرم کل با میانگین 1300 در جایگاه سوم و کلیفرم گوارشی با میانگین 5/502 نیز در جایگاه چهارم قرار گرفته اند. این شاخص ها در سال 1398 در وضعیت استاندارد و مطلوب قرار گرفته است. نتایج: مقایسه نتایج مطالعه فعلی با استانداردهای فاضلاب خروجی نشان داد که استفاده از پساب این تصفیه خانه جهت مصارف کشاورزی به دلیل مطابقت با استانداردهای خروجی فاضلاب توصیه می شود. این روند در طی سال های 1396 تا 1398 وضعیت مطلوبی را نشان داده است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  7 - رژیم حقوقی مسئولیت مدنی ناشی از خسارات محیط زیستی
  مریم افشاری سبحان طیبی روح اله کریمی
  زمینه هدف: امروزه جایگاه حفاظت از محیط زیست بعنوان یک امر مهم و مطلوب محسوب می گردد. این مساله تا آنجایی اهمیت پیدا می کند که شاخص های قانونی برای آن در نظر گرفته می شود. تبیین و بحث مسوولیت مدنی و تشخیص درستی و نادرستی و انتخاب هر یک از مباحث آن از جمله نظریه تقصیر یا چکیده کامل

  زمینه هدف: امروزه جایگاه حفاظت از محیط زیست بعنوان یک امر مهم و مطلوب محسوب می گردد. این مساله تا آنجایی اهمیت پیدا می کند که شاخص های قانونی برای آن در نظر گرفته می شود. تبیین و بحث مسوولیت مدنی و تشخیص درستی و نادرستی و انتخاب هر یک از مباحث آن از جمله نظریه تقصیر یا خطر و همچنین استناد به نظریات فقهی همچون لاضرر از جمله امور مهم مورد بررسی در این ساختار می باشد. هدف از انجام این پژوهش بررسی مسایل محیط زیست در چارچوب مبانی مسوولیت مدنی و رویه ابزار و مسوولیت و همچنین رژیم حقوقی موجود است. این پژوهش به دنبال ارائه و تحلیل مبانی نظری ضرورت تحول مسوولیت مدنی ناشی از تخریب محیط زیست با استفاده از منابع ومبانی موجود در نظریات مسوولیت مدنی با امعان نظر به رژیم حقوقی موجود است. روش بررسی: پژوهش حاضر بر اساس مطالعات کتابخانه ای و به روش توصیفی و تحلیلی و بر اساس یافته های مروری نگارش گردیده است. یافته ها: ضعف ضمانتهای حقوق مسوولیت مدنی و عدم کفایت تدابیر اداری، ضرورت یاد شده را تقویت می کند با این حال کاربست حقوق مسوولیت مدنی برای حمایت از محیط زیست مستلزم ملاحظه بایسته هایی است که بدون توجه به آن ها نمی توان به تو فیق این حقوق امیدوار شد. بحث و نتیجه گیری: در این پژوهش سعی گردیده است تا نشان بدهد که چرا مسوولیت مدنی در حوزه خسارات محیط زیستی به ویژه بر مبنای آموزه های فقهی و حقوقی نیازمند تحول است. مهم ترین دستاورد این پژوهش بازشناسی آن دسته از نظریات مسوولیت مدنی حفاظت از محیط زیست از منظر فقه و حقوق است که با فلسفه بنیادین حفاظت حداکثری از محیط زیست سازگار است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  8 - شبکه اکولوژیکی، رویکرد نوین حفاظت از تنوع زیستی و زیستگاه ها در مقیاس سیمای سرزمین
  جلیل ایمانی هرسینی آیدا اشجعی
  زمینه هدف: انزوای جمعیت ها و کاهش تنوع ژنتیکی در اثر ایزوله شدن زیستگاه ها، مسئله ای قابل توجه در حفاظت از تنوع زیستی و زیستگاه ها محسوب می شود. شبکه های اکولوژیکی شامل عناصر طبیعی و نیمه طبیعی اند که در جهت نگهداری و ترمیم عملکردهای اکولوژیکی، حفظ تنوع زیستی و استفاده چکیده کامل

  زمینه هدف: انزوای جمعیت ها و کاهش تنوع ژنتیکی در اثر ایزوله شدن زیستگاه ها، مسئله ای قابل توجه در حفاظت از تنوع زیستی و زیستگاه ها محسوب می شود. شبکه های اکولوژیکی شامل عناصر طبیعی و نیمه طبیعی اند که در جهت نگهداری و ترمیم عملکردهای اکولوژیکی، حفظ تنوع زیستی و استفاده ی پایدار از منابع طبیعی ایجاد می شوند. هدف از مقاله ی مروری- توصیفی حاضر، معرفی شبکه ها ی اکولوژیکی به عنوان رویکردی نوین در راستای حفاظت از تنوع زیستی و زیستگاه ها در مقیاس سیما ی سرزمین است.روش بررسی: پژوهش حاضر با روش مروری- توصیفی و از نوع کاربردی بوده، و با بهره گیری از اسناد کتابخانه ای و پایگاه های اطلاعات الکترونیکی و بررسی جامع مقالات متعدد انگلیسی صورت گرفته است.یافته ها: نقش رویکرد نوین شبکه های اکولوژیکی در منابع مختلف، حفظ یکپارچگی و پایداری اکولوژیکی زیستگاه ها، حفظ فرآیند های اکولوژیکی، شناسایی مناطق با الویت حفاظتی، تقویت سیستم مناطق حفاظت شده، حفظ تنوع زیستی و استفاده پایدار از منابع طبیعی و مدیریت زیستگاه ها ذکر شده است؛ و یک ابزار مفید در راستای مدیریت مناطق حفاظت شده و مکمل آن محسوب می شوند.بحث و نتیجه گیری: با توجه به کارایی و کاربرد شبکه های اکولوژیکی، استفاده از این رویکرد توسط سازمان های دولتی و خصوصی، در راستای بهبود وضعیت فرآیند حفاظت و مدیریت زیستگاه ها وتنوع زیستی پیشنهاد می شود. مرور مقالات و منابع متعدد خارجی در زمینه ی شبکه های اکولوژیکی و ارتباط آن ها با امر حفاظت نشان دهنده ی نقش آن ها به عنوان ابزار مکمل در حفاظت است.کاربرد این رویکرد، کمک به بهبود مدیریت یکپارچه ی زیستگاه ها خواهد کرد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  9 - تحلیل هزینه فایده کنترل پدیده ریزگردها آیا درخت‌کاری کانون‌های ریزگرد داخلی استان خوزستان دارای توجیه اقتصادی است؟
  امیرحسین منتظرحجت حسن فرازمند نعمت اله جعفرزاده حقیقی فرد دنیا عموری
  زمینه و هدف: از سال 1384، ریزگردها به مشکلی اساسی در استان خوزستان تبدیل شده است و لزوم توجه و اقدام در جهت حل این معضل را بیشتر کرده است. از این رو درخت‌کاری کانون‌های حاد ریزگرد برای کنترل این پدیده در دستور کار سازمان جنگل‌ها، مراتع و آب‌خیزداری استان خوزستان قرار گر چکیده کامل

  زمینه و هدف: از سال 1384، ریزگردها به مشکلی اساسی در استان خوزستان تبدیل شده است و لزوم توجه و اقدام در جهت حل این معضل را بیشتر کرده است. از این رو درخت‌کاری کانون‌های حاد ریزگرد برای کنترل این پدیده در دستور کار سازمان جنگل‌ها، مراتع و آب‌خیزداری استان خوزستان قرار گرفت.روش بررسی: در این مطالعه، با بهره‌گیری از تحلیل هزینه-فایده، طرح درختکاری کانون‌های حاد استان خوزستان از منظر اقتصادی ارزیابی شد. بدین منظور منافع اجرای این سیاست بصورت کاهش در بیماری‌های قلبی و تنفسی در نظر گرفته شد که در زمان حال با ارزش فعلی هزینه‌های کاشت و داشت درختکاری مقایسه گردید.یافته‌ها: نتایج این مطالعه نشان داد که معیار ارزش خالص فعلی (NPV) مثبت و نسبت منافع به هزینه‌ها (B/C) بزرگتر یک است.بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج بدست آمده اجرای این سیاست دارای توجیه اقتصادی است. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  10 - اهمیت خدمات اکوسیستم آبخیز با تاکید بر نقش تولید رواناب و کاهش فرسایش
  ائلناز قابل‌نظام رئوف مصطفی‌زاده اباذر اسمعلی عوری زینب حزباوی
  زمینه هدف: با افزایش سریع جمعیت انسانی و مصرف بیش از حد منابع طبیعی، تقاضا برای خدمات اکوسیستم از ظرفیت تأمین آن‌ها فراتر رفته است. خدمات اکوسیستم مزایا و منافعی هستند که به‌طور مستقیم و یا غیرمستقیم بر رفاه انسان اثر می‌گذارند. با توجه به این‌که خدمات اکوسیستم، سامانه‌ چکیده کامل

  زمینه هدف: با افزایش سریع جمعیت انسانی و مصرف بیش از حد منابع طبیعی، تقاضا برای خدمات اکوسیستم از ظرفیت تأمین آن‌ها فراتر رفته است. خدمات اکوسیستم مزایا و منافعی هستند که به‌طور مستقیم و یا غیرمستقیم بر رفاه انسان اثر می‌گذارند. با توجه به این‌که خدمات اکوسیستم، سامانه‌های طبیعی و جامعه بشری را به هم متصل می‌کنند، لذا برای رونق اقتصادی، رفاه و ادامه حیات بشر ضروری هستند. روش بررسی: در مقاله حاضر به تبیین خدمات اکوسیستم آبخیز و با تأکید بر مسائل مرتبط با تولید رواناب و کاهش فرسایش در حوزه آبخیز پرداخته شده است. ضمن مرور کاملی از مطالعات انجام شده با اهداف مختلف، طبقه‌بندی انواع خدمات اکوسیستم، رویکردهای مورد استفاده در ارزیابی این خدمات مورد بررسی قرار گرفته است. در ادامه به چارچوب ارزیابی اکوسیستم هزاره (MEA) در رابطه با تعامل بین خدمات اکوسیستم و رفاه انسان پرداخته شده است. هم‌چنین ارتباط مدیریت آبخیز با بهبود خدمات اکوسیستم بحث شده است. مدل‌های مورد استفاده در برآورد خدمات اکوسیستم اشاره شده و در نهایت جمع‌بندی در خصوص نقش و اهمیت رواناب و کاهش فرسایش در خدمات اکوسیستم به‌عنوان یکی از مولفه‌های مهم پاسخ آبخیز صورت گرفته است. یافته‌ها: نتایج حاصل از مرور منابع نشان داد که اکثر مطالعات مرتبط فقط روی تعداد معدودی از خدمات اکوسیستم متمرکز شده‌اند و بررسی جایگاه تولید رواناب و کاهش فرسایش و تنظیم آن به‌عنوان یک خدمت اکوسیستم در این مطالعات چندان مشهود نیست. بحث و نتیجه‌گیری: با توجه به این‌که مسئله رواناب و فرسایش در جهان و به‌ویژه ایران یک مسئله جدی است، بنابراین اقدامات شناسایی عوامل، کنترل و حفاظت از مناطق مستعد تولید رواناب، رسوب و فرسایش از مهم‌ترین وظایف و اقدامات ملی در کشور است. بر این اساس می‌توان با گسترده‌تر کردن مطالعات و تحقیقات و ارائه روش‌هایی برای کمّی ‌نمودن و پیش‌بینی خدمات اکوسیستم مبتنی بر خدمات تنظیمی رواناب و کاهش فرسایش به اولویت‌بندی و پهنه‌بندی مناطق مستعد رواناب و فرسایش برای تبیین راهبردهای مدیریتی و بازدارندگی کمک شایانی نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  11 - تبیین چارچوبی در جهت حضور طبیعت در معماری بر اساس نگرش سیستمی
  مینو قره بگلو لاله رشاد
  زمینه هدف: این نوشتار در پی آن است که با استناد به تفکر سیستمی به تبیین چارچوبی برای حضور طبیعت در معماری بپردازد. پرسش اصلی این است که نحوه ارتباط طبیعت و معماری بر اساس تفکر سیستمی چگونه قابل تبیین است. در تفکر سیستمی به عنوان یک نگرش کل نگر شناخت بر اساس فهم کل سیستم چکیده کامل

  زمینه هدف: این نوشتار در پی آن است که با استناد به تفکر سیستمی به تبیین چارچوبی برای حضور طبیعت در معماری بپردازد. پرسش اصلی این است که نحوه ارتباط طبیعت و معماری بر اساس تفکر سیستمی چگونه قابل تبیین است. در تفکر سیستمی به عنوان یک نگرش کل نگر شناخت بر اساس فهم کل سیستم صورت می گیرد. از این رو تصویر دقیق تری از واقعیت را ارائه می دهد. روش بررسی: روش تحقیق ماهیتی توصیفی تحلیلی و استنباطی دارد که بروش تفکر سیستمی به کمک ابزار حلقه های علیت انجام گشته است. یافته ها: تبیین چارچوبی برای حضور طبیعت در معماری بر مبنای تفکر سیستمی، در بطن سیستم انسان- طبیعت معماری معنا می یابد. بر اساس شناسایی زیرسیستم های انسان و طبیعت و معماری، دوگانه های انسان- معماری، انسان - طبیعت و طبیعت معماری به عنوان روابط اصلی در سیستم مشخص گشت.. بحث ونتیجه گیری: یافته ها حاکی از آن است که چارچوبی از حضور طبیعت در معماری ملزومات سکونتی را از رابطه انسان -معماری و اهداف معرفتی را از رابطه انسان - طبیعت و روش ها را از رابطه طبیعت- معماری دریافت می کند. طی فرایند انسانی- فنی-طبیعی، ابتدا به کمک همزیستی با طبیعت در قالب درک توانش های بسترطبیعی در نظام معرفتی زیست بوم محور تعامل با محیط تحقق می یابد. در گام بعدی، بهره گیری از رویکرد الگوبرداری از طبیعت در قالب آموختن از آن و ادغام فضایی و بصری با طبیعت به شکل گیری کیفیاتی با وجوه انسانی در کالبد معماری می انجامد. تمامی رویکردها در ساختار معرفتی رویکرد تکمیل طبیعت، با هدف ارتقاء انسان و طبیعت در جهت اهداف و نیازهای انسانی تحقق امر سکونت را منجر می گردد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  12 - ارزیابی و طراحی پایدار منظر شهری منطقه 2 شهرداری تهران در جهت حرکت به سوی شهر اکولوژیک
  افروز اسلامی نسیم صحرائی نژاد سید حسین موسوی فاطمی
  زمینه هدف: عدم توجه به مبحث پایداری در فرآیند توسعه‌، شهرها را با سرعت فزاینده‌ای به سمت ناپایداری سوق می دهد. شهرهای اکولوژیک با برنامه‌ریزی و مدیریت یکپارچه و از طریق صرفه‌جویی‌ در مصرف انرژی، کاهش آلودگی و افزایش کیفیت زیست شهروندان، راه راجهت پایداری هموارتر می کنند چکیده کامل

  زمینه هدف: عدم توجه به مبحث پایداری در فرآیند توسعه‌، شهرها را با سرعت فزاینده‌ای به سمت ناپایداری سوق می دهد. شهرهای اکولوژیک با برنامه‌ریزی و مدیریت یکپارچه و از طریق صرفه‌جویی‌ در مصرف انرژی، کاهش آلودگی و افزایش کیفیت زیست شهروندان، راه راجهت پایداری هموارتر می کنند. درسال‌های اخیر خصوصا در کلانشهرتهران، کیفیت زندگی به شدت افت کرده، بنابراین با ایجاد شهراکولوژیک، تلاش میشود کیفیت زیست شهروندان، افزایش یابد. هدف اصلی از این پژوهش درابتدا تعیین عوامل موثر بر دستیابی رویکرد شهراکولوژیک و تبیین میزان اهمیت آنها، سپس امتیازدهی نواحی 9گانه منطقه2تهران براساس عوامل و در نهایت ارائه راهکارهای طراحی جهت دستیابی به پایداری و شهراکولوژیک است. روش بررسی: تحقیق حاضر ازنظر هدف، کاربردی و به لحاظ ماهیت، توصیفی-تحلیلی و داده های تحقیق نیز از طریق مطالعات کتابخانه‌ای، برداشت میدانی و پرسشنامه گردآوری گردید. پس از تعیین، معیارهای تاثیرگذار با مرورمبانی نظری واستفاده از نظرات خبرگان منظرشهری و روش تحلیلیAHP و مقایسه زوجی معیارها و محاسبات در نرم افزار Excel ، وزن دهی میزان اهمیت معیارها انجام شده و سپس پتانسیل نواحی مختلف منطقه 2تهران ارزیابی گردید. با استفاده از تکنیک SWOT، داده های گردآوری شده از طریق برداشت میدانی محدوده موردمطالعه نیز، جهت ارائه راهکارهای طراحی دقیقتر تحلیل خواهند شد. یافته ها: نتایج تحقیق نشان می دهد ناحیه 9 از میان نواحی مختلف منطقه2، از حیث بهره گیری از معیارهای ارزیابی شده موثر بر رویکرد شهر اکولوژیک، دارای بالاترین امتیاز بوده بدین معنی که در این محدوده در مقایسه با سایر نواحی، اقدامات بیشتری جهت حصول و دستیابی به این رویکرد انجام شده و در نهایت با انجام مطالعات شناخت و تحلیل ناحیه 9 منطقه 2 شهرداری تهران و با توجه به فرصت ها و محدودیت های این محدوده، راهکارهای مختلفی جهت طراحی پایدار و در مسیر دستیابی به شهر اکولوژیک در این ناحیه در قالب یک پلان راهبردی، پیشنهاد و ارائه گردیده است. بحث: بر اساس مطالعات مشخص می شود که طراحی اصولی منظر شهری براساس راهکارهای ارائه شده، بستری جهت افزایش پایداری و توسعه رویکرد شهر اکولوژیک و تبدیل این ناحیه شهری به زیستگاهی با کیفیت جهت اسکان و بقاء گونه‌های انسانی و غیرانسانی بوده و در عین حال الگوئی را برای سایر نواحی و مناطق شهری با شرایط مشابه تامین خواهد نمود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  13 - بهره گیری از تکنیک تصمیم گیری چند معیاره آنتروپی و TOPSIS در اولویت بندی تهدیدهای وارده بر تنوع زیستی: مطالعه موردی استان خوزستان
  سیدمحمد لاری بقال سولماز دشتی
  هدف: این پژوهش با هدف اولویت بندی تهدید های وارده بر تنوع زیستی کشور انجام پذیرفته است. در این راستا در گام اول عوامل تهدیدکننده، خطرات و عوامل بالقوه آسیب رسان شناسایی و سپس با توجه به معیارهای بزرگی ، احتمال وقوع و حساسیت محیط زیست کار ارزیابی و طبقه بندی تهدیدهای وار چکیده کامل

  هدف: این پژوهش با هدف اولویت بندی تهدید های وارده بر تنوع زیستی کشور انجام پذیرفته است. در این راستا در گام اول عوامل تهدیدکننده، خطرات و عوامل بالقوه آسیب رسان شناسایی و سپس با توجه به معیارهای بزرگی ، احتمال وقوع و حساسیت محیط زیست کار ارزیابی و طبقه بندی تهدیدهای وارده بر تنوع زیستی صورت گرفت. روش بررسی: در این مقالعه از فرایند طوفان ذهنی به منظور شناسایی تهدیدهای حائز اهمیت، از تکنیک تصمیم گیری چند معیاره انتروپی به منظور محاسبه وزن شاخص های احتمال وقوع، شدت و حساسیت هر عامل تهدید کننده استفاده شده است و با استفاده از مدل TOPSIS تهدیدهای شناسایی شده اولویت بندی شدند. یافته ها: نتایج بدست آمده نشان می دهد بالاترین مقدار به ترتیب مربوط به تخریب زیستگاه های طبیعی با 834/0، شکار غیر قانونی با 481/0و ورود گونه های مهاجم، زنده گیری و تجارت غیرقانونی و تغیرات آب و هوایی با 304/0 به ترتیب در اولویت اول تا سوم قرار گرفته است. بحث و نتیجه گیری: با توجه به ضرورت حفاظت از ذخایر ژنتیکی و حساسیت تنوع زیستی در استان خوزستان تصمیم گیری های اصولی و حساب شده و اجرای فعالیت های پیش گیرانه امری ضروری و اجتان ناپذیر بوده. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  14 - اولویت بندی مکان های دپو چوب در جنگل با استفاده از تحلیل سلسله‌مراتبی
  زهرا عزیزی حمداله صادقی
  زمینه هدف: یکی از چالش های پیش روی مدیران و برنامه ریزان واحد های جنگلی انتخاب و اولویت بندی مکان های مناسب برای کاربرد های گوناگون است. هدف از این پژوهش اولویت بندی مکان های مناسب دپو چوب در بخشی از جنگل ‌های حوضه لیره ‌سر استان مازندران است. روش بررسی: بدین منظور گزی چکیده کامل

  زمینه هدف: یکی از چالش های پیش روی مدیران و برنامه ریزان واحد های جنگلی انتخاب و اولویت بندی مکان های مناسب برای کاربرد های گوناگون است. هدف از این پژوهش اولویت بندی مکان های مناسب دپو چوب در بخشی از جنگل ‌های حوضه لیره ‌سر استان مازندران است. روش بررسی: بدین منظور گزینه هایی با حداقل شرایط لازم برای دپو چوب انتخاب شدند. در مرحله دوم معیار های مورد نظر برای انتخاب محل دپو مشخص شدند. این معیار ها شامل: شیب، موجودی سرپا و تراکم تاج پوشش بودند. در مرحله سوم وزن‌دهی معیار ها با استفاده از فرایند تحلیل سلسله مراتبی و نظر کارشناسی انجام گرفت. سپس تحلیل نرخ سازگاری مناطق مورد نظر اولویت بندی شدند. یافته ها: در این تحقیق معیار حجم سرپای توده های جنگلی مجاور محل دپو بالاترین وزن (575/0) را به خود اختصاص داده است. از بین 6 گزینه مورد بررسی، گزینه 3 با داشتن حجم سرپای 300- 400، تراکم تاج پوشش در محل دپوی 50-25% و شیب 10-5% به عنوان بهترین گزینه برای احداث محل دپو مشخص شد. بحثونتیجه گیری: نتایج وزن دهی معیار ها نشان داد، که حجم سرپای توده‌ های مجاور دپو بیشترین اهمیت را دارد. بهره‌ برداری از توده‌های جنگلی با حجم سرپای بالا لزوم وجود دپوها و انبار های چوب را در نزدیکترین نقطه به توده ‌های جنگلی ضروری می نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  15 - غلظت عناصر کم مصرف در گیاه آزولا در محیط آلوده به کادمیوم و شوری
  صلاح الدین مرادی لیلا جهانبان طیبه بساکی
  زمینه و هدف: پیشرفت سریع فناوری در دهه های اخیر با وجود مزایای فراوانی که برای بشر داشته، منابع طبیعی و اجزای محیط زیست را در معرض آلاینده های مختلف از جمله فلزات سنگین و سمی قرار داده است. روش بررسی: جهت بررسی پتانسیل آزولا، برای جذب کادمیم و عناصر غذایی کم مصرف از مح چکیده کامل

  زمینه و هدف: پیشرفت سریع فناوری در دهه های اخیر با وجود مزایای فراوانی که برای بشر داشته، منابع طبیعی و اجزای محیط زیست را در معرض آلاینده های مختلف از جمله فلزات سنگین و سمی قرار داده است. روش بررسی: جهت بررسی پتانسیل آزولا، برای جذب کادمیم و عناصر غذایی کم مصرف از محلول‌ های با شوری های مختلف یک آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در گلخانه اجرا شد. سطوح کادمیم عبارت بود از صفر، 5، 10، 20، 40 و 80 میلی گرم در لیتر کادمیم که از منبع سولفات کادمیم به محلول غذایی اپستین اضافه شد. غلظت نمک عبارت بود از صفر، 10، 20، 40 و 80 میلی مولار که از منبع کلرور سدیم به محلول غذایی اپستین اضافه گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که آزولا غلظت های بالایی از کادمیم را در بافت های خود تجمع داد. شوری باعث افزایش جذب کادمیم به وسیله آزولا شد. کادمیم موجود در محلول سبب افزایش غلظت کادمیم (در گیاه)، سدیم، منگنز و مس و کاهش غلظت آهن و روی شد. سطوح شوری سبب افزایش غلظت کادمیم و سدیم و کاهش غلظت آهن، روی، منگنز و مس شد. تیمارهای اثرات متقابل کادمیم و شوری سبب افزایش غلظت کادمیم و سدیم و کاهش غلظت آهن و روی شدند. بحث و نتیجه گیری: وجود عنصر سنگین کادمیم و شوری باعث کاهش رشد و حتی باعث مرگ حتمی گیاه در غلظت های بالا شد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  16 - بررسی عوامل موثر بر توسعه مسکن پایدار در روستای سرونو علیا استان کرمانشاه
  بهاره میری آئیژ عزمی محمد اکبرپور
  زمینه و هدف: مسکن پایدار جزیی مهم در توسعه روستایی به شمار می رود و لذا بررسی و پرداختن به آن از اهمیت بالایی برخوردار است. بر این اساس هدف این تحقیق بررسی عوامل موثر بر توسعه مسکن پایدار در روستای سرونو علیا استان کرمانشاه می باشد. روش بررسی: روش تحقیق توصیفی کاربردی چکیده کامل

  زمینه و هدف: مسکن پایدار جزیی مهم در توسعه روستایی به شمار می رود و لذا بررسی و پرداختن به آن از اهمیت بالایی برخوردار است. بر این اساس هدف این تحقیق بررسی عوامل موثر بر توسعه مسکن پایدار در روستای سرونو علیا استان کرمانشاه می باشد. روش بررسی: روش تحقیق توصیفی کاربردی و کمی است. برای جمع آوری اطلاعات از پرسشنامه جهت استفاده شده است. همچنین از نرم افزار SPSS برای تجزیه و تحلیل داده ها استفاده شد. پایایی ابزار تحقیق با استفاده از روش آلفای کرونباخ برابر با 84/0 بوده است. روایی ابزار تحقیق از طریق متخصصان جغرافیا و برنامه ریزی روستایی و توسعه روستایی و متخصصان محیط زیست مورد بررسی قرار گرفت. حجم نمونه به استفاده از فرمول کوکران برابر با 110 نفر محاسبه شد و روش نمونه گیری تصادفی سیستماتیک بوده است. یافته ها: تحلیل همبستگی اسپیرمن مشخص شد که ابعاد ساختاری و کارکردی بر مسکن پایدار روستایی تاثیرگذار هستند و نتایج رگرسیون نشان می دهد که از بین این دو بعد، بعد کارکردی(با مقدار بتای 72/0) بیشترین نقش را در پایداری مسکن روستایی دارد. بحث و نتیجه گیری: یافته های تحقیق نشان می دهند که در بعد ساختار مسکن روستایی متغیرهای اقتصادی توجه به اعطای وام برای بهسازی مسکن روستایی اهمیت بالایی دارد. در بعد کارکردی فضولات دامی و پسماندها در سطح روستا معضل مهمی است. همچنین عدم توجه به بافت بومی و محلی و شهری شدن مساکن و بافت روستا از جمله نگرانی های موجود به شمار می رود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  17 - بررسی‏‏ کیفیت‏‏ شیمیایی‏‏ و‏‏ آلودگی‌های‏‏ نفتی‏‏ و‏‏ فلزی‏‏ در‏‏ رواناب‌های‏‏ سطحی‏‏ مجتمع‏‏ پخش‏‏ و‏‏ پالایش‏‏ شازند‏‏ اراک
  عبدالرضا واعظی هیر محمد رنجدوست یامچی علی کدخدایی علیرضا گل محمدی
  زمینه و هدف: آلودگی روان آب‌ها با هیدروکربن های نفتی در پالایشگاه ها، جایگاه های سوخت‌گیری، مخازن نفت و فراورده های نفتی و در محل عبور لوله های انتقال سوخت، کاملا محتمل بوده و حساسیت ویژه ای دارد. هدف از چکیده کامل

  زمینه و هدف: آلودگی روان آب‌ها با هیدروکربن های نفتی در پالایشگاه ها، جایگاه های سوخت‌گیری، مخازن نفت و فراورده های نفتی و در محل عبور لوله های انتقال سوخت، کاملا محتمل بوده و حساسیت ویژه ای دارد. هدف از این پژوهش بررسی آلودگی مواد هیدروکربنی و همچنین بررسی هیدروشیمیایی و کیفیت روان آب‌های موجود در قسمت پخش و پالایشگاه شازند می باشد. روش بررسی: در این پژوهش رواناب‌های سطحی پالایشگاه شازند که توسط شبکه زهکشی پالایشگاه جمع‌آوری و وارد حوضچه‌های تبخیر می‌شوند، از نظر خصوصیات هیدروشیمیایی و میزان غلظت آلاینده ها مورد ارزیابی قرار گرفتند. برای این منظور 12نمونه‌ آب های سطحی مناطق مختلف پالایشگاه تهیه و به آزمایشگاه ارسال گردید. علاوه بر مواد هیدروکربنی، کاتیون‌ها و آنیون‌های اصلی، مواد مغذی و چند عنصر سنگین در نمونه‌ها مورد آنالیز قرار گرفتند. یافته ها: نتایج نشان داد که بسیاری از نمونه ها دارای غلظت در حد استاندارد مجاز بوده، ولی نمونه شماره (SW2) از نظر کیفیت با بقیه نمونه ها متفاوت بوده و مقادیر بالایی از عناصر محلول را نشان می‌دهد. علت این امر می‌تواند آلوده شدن آن با فاضلاب صنعتی باشد. در نتایج به دست آمده از آنالیز هیدروکربنی، در رواناب‌های بخش مرکزی پالایشگاه غلظت بالایی از بنزن و زایلن مشاهده گردید ولی آثاری از تولوئن و MTBE تشخیص داده نشد. بحث و نتیجه گیری: آلودگی‌های شناسایی شده در رواناب‌های پالایشگاه از دو منشأ می‌توانند ناشی شده باشند اول از ریزش‌های جوی که به دلیل آلودگی هوا در مناطق صنعتی، جزء منابع اصلی ایجاد آلودگی در رواناب‌ها می‌باشد و منشأ دوم آلودگی‌ها ناشی از فعالیت‌های صنعتی در محدوده پالایشگاه می‌باشد. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  18 - تأثیر آموزش درس مطالعات اجتماعی با روش پروژه‏ای بر سواد زیست‏ محیطی دانش‏آموزان پسر پایه ششم ابتدایی
  سردار اکبری مریم سامری
  زمینه و هدف: امروزه مسائل محیط زیستی در سراسر جهان وارد مرحله حساسی شده است و نیازمند مداخله در سطوح مختلف است پژوهش حاضر با هدف "تأثیر آموزش درس مطالعات اجتماعی با روش پروژه ای بر سواد زیست محیطی دانش آموزان پسر پایه ششم ابتدایی" انجام گرفت. روش بررسی: روش پژوهش از نو چکیده کامل

  زمینه و هدف: امروزه مسائل محیط زیستی در سراسر جهان وارد مرحله حساسی شده است و نیازمند مداخله در سطوح مختلف است پژوهش حاضر با هدف "تأثیر آموزش درس مطالعات اجتماعی با روش پروژه ای بر سواد زیست محیطی دانش آموزان پسر پایه ششم ابتدایی" انجام گرفت. روش بررسی: روش پژوهش از نوع شبه آزمایشی بوده که در اجرای آن از طرح پیش آزمون- پس آزمون با گروه کنترل استفاده شده است. آزمودنی های پژوهش شامل70 نفر از دانش آموزان پسر پایه ششم ابتدایی ناحیه دو شهر ارومیه در سال تحصیلی 96-1395 بودند که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب و به طور تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل قرار گرفتند. در این پژوهش، از ابزار سنجش سواد زیست محیطی صالحی عمران و آقامحمدی (1387)، با روایی محتوایی تأیید شده و ضریب پایایی 771/0 برای گردآوری داده ها استفاده شد؛ دادههای حاصل نیز با استفاده از آمار توصیفی ( شاخص های گرایش مرکز و پراکندگی) و استنباطی ( آزمون تی دو گروه مستقل و تحلیل کوواریانس) توصیف و تحلیل شدند. یافته ها: نتایج حاصل نشان داد که بین میانگین نمرات دانش آموزان گروه های آزمایش و کنترل در مورد سواد زیست محیطی (دانش، نگرش و توانش)، در سطح خطای 5% تفاوت معنیدار وجود دارد (05/0 > p) و این تفاوت به نفع دانشآموزان آموزش دیده با استفاده از شیوه پروژه ای می باشد. بحث و نتیجه گیری: بر اساس یافته های تحقیق می توان نتیجه گرفت که استفاده از شیوه فعال تدریس پروژه ای بر سواد زیست محیطی دانش آموزان تأثیر مثبت دارد. لذا پیشنهاد می شود به منظور افزایش سواد زیست محیطی دانشجویان زمینه های لازم برای اجرای روش تدریس پروژه ای در مدارس فراهم شود. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  19 - طبقه‏بندی و ارزیابی تغییرات کاربری اراضی با استفاده از تصاویر ماهواره‏ای لندست (مطالعه موردی: دشت ری)
  پگاه محمدپور رضا ارجمندی امیر حسام حسنی جمال قدوسی
  زمینه وهدف: تغییرات کاربری اراضی دراثرفعالیت های انسانی یکی ازموضوعات مهم دربرنامه ریزی های منطقه ایی وتوسعه ایی می باشد. عدم توجه به تغییرات کاربری اراضی درچنددهه اخیر مشکلات محیط زیستی فراوانی ازقیبل آلودگی منابع آب، خاک و...را بوجودآورده است. برهمین اساس بررسی وتجزیه چکیده کامل

  زمینه وهدف: تغییرات کاربری اراضی دراثرفعالیت های انسانی یکی ازموضوعات مهم دربرنامه ریزی های منطقه ایی وتوسعه ایی می باشد. عدم توجه به تغییرات کاربری اراضی درچنددهه اخیر مشکلات محیط زیستی فراوانی ازقیبل آلودگی منابع آب، خاک و...را بوجودآورده است. برهمین اساس بررسی وتجزیه وتحلیل کاربری اراضی درمقیاس های مختلف باهدف توسعه پایداردرمدیریت صحیح محیط زیست ومنابع طبیعی امری ضروری می باشد. سنجش ازدور وسیستم اطلاعات جغرافیایی، امکانات لازم وکافی راجهت استخراج وبه روزرسانی نقشه های کاربری اراضی وتعیین مقدار آنها در اختیار کاربران قرارمی دهد این پژوهش با هدف بررسی تغییرات تبدیل کاربری ها با استفاده از فن آوری سنجش از دور و تصاویر ماهواره ای برای چهار دوره زمانی 3 ساله، از سال 1387 تا 1399 در سطح دشت ری انجام شده است. روش بررسی: جهت تهیه نقشه های کاربری اراضی سال های مورد مطالعه از تصاویر ماهواره ای TM و OLI ماهواره های لندست 5 و 8 استفاده شد سپس طبقه بندی تصاویر ماهواره ای پس از انجام تصحیحات مورد نیاز با استفاده از 54 نقطه تعلیمی که معرف کاربری های مختلف در منطقه بودند از طریق برداشت های میدانی با دستگاه GPS به صورت تصادفی و به گونه ای که این نمونه ها سطح منطقه تحقیق را پوشش دهند انجام پذیرفت. در مرحله بعد تصاویر ماهواره ای به روش طبقه بندی نظارت شده و با استفاده از الگوریتم حداکثر احتمال همسایگی باصحت کلی39/87 تا 78/95 درصد و ضریب کاپا 85 تا 93درصد در چهارکلاس کاربری، طبقه بندی گردیدند. سپس نقشه های کاربری اراضی بایکدیگرمورد مقایسه قرارگرفتند. یافته ها: براساس تجزیه و تحلیل های صورت گرفته مشخص شد دربازه زمانی موردمطالعه07/26 کیلومترمربع ازاراضی بایراین محدوده به اراضی کشاورزی، صنعتی ومسکونی تغییرکاربری داده است درنتیجه مساحت اراضی بایردر طول سال های مورد مطالعه روند کاهشی و سایر کاربری ها روند افزایشی را طی نموده است، بطوریکه وسعت اراضی با کاربری کشاورزی، صنعتی ومسکونی به ترتیب به میزان 66/14 کیلومترمربع، 77/9 کیلومترمربع،64/1 کیلومترمربع، افزایش یافته است. بحث ونتیجه گیری: نتایج تحقیق انجام شده گویای این مطلب است که مهم ترین عامل تغییرات کاربری اراضی درمنطقه، فعالیت های انسانی است که موجب تغییرات بسیاری در کاربری اراضی شده است، تجزیه وتحلیل مساحت این کاربری ها نشان داد که سطح اراضی کشاورزی افزایش چشمگیری پیداکرده که عمدتا این افزایش نتیجه تبدیل کاربری بایربه کشاورزی می باشد. درنهایت نتایج این مطالعه گویای این است که تلفیق فن های سنجش ازدور و سیستم اطلاعات جغرافیایی در اجرای مدل های ارزیابی تغییرات مکانی - زمانی کاربری اراضی، به منظور آگاهی از نوع و درصد کاربری اراضی و میزان تغییرات آن ها، بسیار کارآمد می باشد و به عنوان یک پارامتر مدیریتی می تواند برنامه ریزان بخش های مختلف اجرایی را در پایش و مدیریت محیط زیست یاری نماید. پرونده مقاله
• دسترسی آزاد مقاله
  • صفحه چکیده
  • متن کامل
  
  20 - اولویت‏بندی ریسک‌های ساخت سکوهای نفتی با استفاده از روش تصمیم‏گیری TOPSIS فازی: مطالعه موردی، سکوی نفتی P4
  آرمین میانجی فرهاد خام چین مقدم سید ناصر باشی ازغدی
  زمینه و هدف: پروژه های سازه های دریایی، به ویژه ساخت سکوهای نفتی، بدلیل وجود عواملی همچون گستردگی منابع و عدم قطعیت های فراوان ، با ریسک ها و مخاطرات متعددی در مراحل مختلف طراحی، ساخت، نصب و بهره برداری مواجه هستند. شناسایی و ارزیابی این ریسک ها به عنوان یکی از مهمترین چکیده کامل

  زمینه و هدف: پروژه های سازه های دریایی، به ویژه ساخت سکوهای نفتی، بدلیل وجود عواملی همچون گستردگی منابع و عدم قطعیت های فراوان ، با ریسک ها و مخاطرات متعددی در مراحل مختلف طراحی، ساخت، نصب و بهره برداری مواجه هستند. شناسایی و ارزیابی این ریسک ها به عنوان یکی از مهمترین اقدامات در فرآیند مدیریت ریسک، نقش بسیار مهمی در برنامه ریزی بهتر این پروژه ها توسط مدیران خواهد داشت. روش بررسی: در این پژوهش جهت مدیریت ریسک پروژه سکوهای نفتی، ابتدا تمامی ریسک های محتمل در حوزه های مهندسی، اجرایی، محیط زیست و پدافند غیر عامل به صورت کتابخانه ای شناسایی و از بین آن ها تعداد 26 ریسک طبق نظر کارشناسان به عنوان ریسک های مهم و موثر بر پروژه مورد مطالعه شناسایی گردید. در نهایت، جهت ارزیابی و اولویت بندی ریسک ها، از مدل‌های تصمیم‌گیری چند معیاره در محیط ریاضیات فازی استفاده شد. یافته‌ها: در همین راستا، به دنبال تنظیم پرسشنامه، جهت آزمون فرضیه های تحقیق و با تکیه بر نظرات کارشناسان، ریسک های شناسایی شده با استفاده از مدل TOPSIS در محیط فازی رتبه‌بندی گردید. بحث و نتیجه‌گیری: بررسی رتبه‌‌های حاصل، نشان می دهد که گزینه طراحی نادرست به علت نقص در مطالعات ژئوتکنیک در حوزه مهندسی، گزینه توقف عملیات اجرایی ناشی از عدم تامین مصالح و تجهیزات لازم به علت تحریم در حوزه اجرایی، گزینه آتش سوزی و انفجار در حوزه پدافند غیرعامل و گزینه آلودگی آب دریا در حوزه محیط زیست به عنوان مهمترین ریسک های اثرگذار در هر یک از چهار حوزه بر پروژه مورد مطالعه به شمار می روند. پرونده مقاله