بازنگری در کیفیات رنگی بوستان های شهری در جهت ارتقاء كيفيت زيبايي شناسي محيط (مطالعه موردی: بوستان نرگس، منطقه ١٨ شهرداري تهران)
محورهای موضوعی : طراحی محیط زیستسارا احمدی 1 , نسیم صحرائی نژاد 2 , حسین موسوی فاطمی 3
1 - کارشناس ارشد، گروه مهندسی محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
2 - دکتری مطالعات منظر، استادیار گروه مهندسی محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران. * (مسوول مکاتبات)
3 - دکتری شهرسازی، استادیار گروه مهندسی محیط زیست، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران.
کلید واژه: بوستان, رنگ, زیبایی شناسی, منظر شهری.,
چکیده مقاله :
زمینه و هدف: منظر شهری، یکی از عناصر ضروری زندگی روزمره شهری و مهم ترین بخش شهرها به شمار می روند و بخش مهمی از فضاهای عمومی و بازنمود زندگی مدرن شهری و محیطهایی برای تفریح، گذران اوقات فراغت و زندگی اجتماعی و فرهنگی محسوب می گردند. بنابراین توجه به کیفیات بصری و زیبائی شناختی در این مناظر می تواند نقش موثری بر سرزندگی و سلامت روحی و روانی شهروندان داشته باشد و در نهایت موجب دستیابی به پایداری مناظر شهری گردد. در این میان رنگ به عنوان يكي از مهمترين عناصر بصري ميتواند نمودي فعال وتاثيرگذاردر کیفیات زیباشناسانه منظر يك شهر داشته باشد. کیفیات رنگی در مناظر شهري می توانند موجب بروز هویتی مشخص و قدرتمند شوند و اين قابليت را به افراد ميدهند تا به آساني به تفكيك فضاها بپردازند و فضاهاي مختلف را از يكديگر تميز دهند. بنابراین می توان ادعا نمود که ارتقاء کیفیات زیباشناسائه مستلزم استفاده هماهنگ، متنوع و معنی دار از عنصر رنگ است. اما متاسفانه امروزه شهرهای ما دچار فقر رنگی هستند و بهره گیری اصولی از این عنصر قدرتمند و ارزشمند در مناظر شهری تا حدزیادی دچار غفلت گردیده است. در همین راستا، بوستان نرگس منطقه 18 شهرداری تهران به عنوان نمونه موردی در این تحقیق انتخاب شده و هدف از انجام این پژوهش، بازنگری در کیفیات رنگی این بوستان در جهت ارتقاء کیفیات زیبایی شناسی آن است. روش بررسی: این تحقیق، مؤلفه های اصلی مرتبط با تئوری رنگ را که شامل صفات رنگ، کنتراست رنگ و ترکیب بندی رنگ ها است مورد مطالعه و بررسی قرار می دهد تا از آن طریق ضمن تعیین میزان تاثیرگذاری هر یک از این عوامل بر ارتقاء کیفیات زیبائی شناسی در محیط، با بهره گیری از این عوامل به بازطراحی بوستان نرگس با هدف ارتقاء کیفیات زیبائی شناسی در آن بپردازد. روش تحقیق از نوع توصیفی-پیمایشی بوده و ابزار گردآوری اطلاعات آن، کتابخانه ای و میدانی(پرسش نامه و پیمایش) بوده و داده های جمع آوری شده در مرحله شناخت محدوده مورد مطالعه با استفاده از تکنیک SWOT و داده گردآوری شده از طریق پرسشنامه از طریق نرم افزار SPSSنسخه 21 مورد تجزیه و تحلیل قرار خواهد گرفت. یافته ها: نتایج بیانگر آن است که به ترتیب ترکیب بندی یا کمپوزیسیون رنگ ها با ضریب بتای 31/0، بهره گیری از کنتراست باضریب 22/0 و استفاده مناسب از صفات رنگی با ضریب 19/0 می توانند بر ارتقاء کیفیات زیبائی شناسی بوستان نرگس تاثیرگذار باشند و می توانند به فضا یکپارچگی و وحدت بخشیده و آن را از فضاهای پیرامون متمایز و هویت مند نمایند. بحث و نتیجه گیری: در نهایت نیز تلاش گردیده براساس نتایج حاصل شده، در این بوستان راهکارهای مناسب جهت بازطراحی و در نهایت طرح راهبردی ارائه گردد و باتوجه به نتایج حاصل از این تحقیق سعی شده در طرح پیشنهادی تمرکز بیشتری روی تنظیم و ترکیب رنگ‌ها و استفاده آن‌ها در کنار هم باشد.
Background and Objective: Urban landscape is one of the essential elements of daily urban life and the most important part of cities, and they are considered an important part of public spaces and representation of modern urban life and environments for recreation, leisure and social and cultural life. Therefore, paying attention to the visual and aesthetic qualities of these landscapes can have an effective role on the vitality and mental health of citizens and ultimately lead to achieving the urban landscapes sustainability. In the meantime, color as one of the most important visual elements can have an active and effective expression in the aesthetic qualities of a city's landscape. Color qualities in urban spaces can create a distinct and powerful identity and give people the ability to easily separate spaces and to separate different spaces from each other. Therefore, it can be claimed that the improvement of aesthetic qualities requires harmonious, diverse and meaningful use of the element of color. Unfortunately, today our cities are suffering from color poverty and the fundamental use of this powerful and valuable element in urban landscapes has been largely neglected. In this regard, the Narges Park in district 18 of Tehran municipality was selected as a case study in this research and the purpose of this research is to review the color qualities of this park in order to improve its aesthetic qualities. Material and Methodology: This research studies and examines the main components related to color theory, which includes color attributes, color contrast, and color composition, in order to determine the effectiveness of each of these factors on the improvement of aesthetic qualities in Using these factors, the environment should redesign the Narges park with the aim of improving its aesthetic qualities. The research method is a descriptive-survey type, and its data collection tools are library and field (questionnaire and survey), and the data collected in the stage of knowing the scope of the study by using the SWOT technique and the data collected through a questionnaire from It will be analyzed through SPSS version 21 software. Findings: The results show that the composition of colors with a beta coefficient of 0/31, the use of contrast with a coefficient of 0/22, and the appropriate use of color attributes with a coefficient of 0/19 can influence the improvement of the aesthetic qualities of Narges park and can add space to the space and give unity and make it distinct and identity from the surrounding spaces. Discussion and Conclusion: Finally, based on the results, it has been tried to provide suitable solutions for redesigning and finally a strategic plan in this park, and according to the results of this research, it has been tried to focus more on the arrangement and combination of colors and their use together in the proposed plan.
1. Pakzad, J., (2006). Urban Planning and Agriculture vice Decorate, publishment of Ministry of Housing and Urban Development, 100- 250. (In Persian)
2. Mortezaei, S. R. (2012). Basics of design in urban beautification. Tehran: Architectural art of the century. (In Persian)
3. Salehifard, M., Khakpour, B.A., Rafii, H., Tuwanger, M. (2010). An analysis of the social dimensions of urban green spaces with an emphasis on the citizens' point of view (case study: Mashhad metropolis). Geographical space journal. 29, 51-93. (In Persian)
4. Masoumi, A., Kalambardzfouli, M (2019). Measuring the factors affecting aesthetic quality in urban housing (case study: Jamal Abad neighborhood). City identity, 14(2), 81-94. (In Persian)
5. Grutter, Kurt (2014). Aesthetics in Architecture, translated by Jahashah Pakzad and Abdul Reza Homayun. Tehran: Shahid Beheshti University Press. (In Persian)
6. Carmona, M., & Punter, J. (2013). The Design Dimension of Planning: Theory, Content and Best Practice for Design Policies. Routledge.
7. Golkar, K., (2006). Concept of urban landscape. Abadi Quarterly of the 16th year. 53, 38-48. (In Persian)
8. Shamlou, S., Habib, F. (2012). Explaining the cognitive concept of aesthetic criteria in the city landscape. City identity, 16, 5-14. (In Persian)
9. Hospers, J., Scratton, R. (2016). Philosophy of Art and Aesthetics, translated by Yacoub Azhend. Tehran: University of Tehran Printing and Publishing Institute. (In Persian)
10. Khademolhosseini, A., Mansoorin, H., Sattari, M.H. (2010). Measuring the subjective quality of life in urban areas (case study: Noorabad city, Lorestan province). Geography and environmental studies. 3, 45-60. (In Persian)
11. Shi Ji Wa, Hidaki (1998). The Combination of Colors, translated by Faryal Dehdashti, Nasser Pour Bidar, Tehran: Karang Publishing House. (In Persian)
12. Zare, A., Lotfi, K., Color in the city with the approach of creating diversity and vitality in the urban space, Journal of Urban Planning and Research. 29, 99-110. (In Persian)
13. Kodeh Hatmian, T. (2018). Color poverty in the design of cities. The first international conference on sustainable development and urban development, Isfahan, Iran. (In Persian)
14. Zhang ,Shu. Li , Jun. Liu ,Yijie .(2013). Visual City’s Color Design Management (Taking the studying of Wuhan city color as an Example). International Conference on Education Technology and Management Science.
15. Nguyen, Luan. Teller ,Jacques. (2016). Color in the Urban Environment: A User -Oriented Protocol for Chromatic Characterization and the Development of a Parametric Typolog. Wiley Online Library.
16. Ahmadi, F., Shirazi, A., Rafiean, M. (2017). Investigating the role of color in urban landscape (case example of Khalja neighborhood of Isfahan). Geography and environmental studies. 6(23), 119-134. (In Persian)
17. Nia, H.,A., Suleiman, Y.H. (2018). Aesthetics of Space Organization: Lessons from Traditional European Cities. International Journal of Contemporary Urban Affairs, 2(1), 66-75.
18. Shakiba Menesh, A., Mahmoudi Deh Dehbiglou, K. (2004). Principles and basics of color science in architecture and urban planning. Helle publication. (In Persian)
19. Seyed Sadr, S.A. (2009), Architecture, Color and Man, Tehran: Andisheh Publications. (In Persian)
20. Sarmad, Z., Bazargan, A., Hejazi, E. (2015). Research methods in behavioral sciences. Tehran: Nashr Agah. (In Persian)
21. Criteria for urban green space design (2010). Nashriyeh journal No. 203. (In Persian)
22. Ahmadi, P., Sahraeinejad, N., Nahibi, S., (2022) Proposing a Stattegic Plan in order to Enhance Visual Qualities Surrounding Niayesh Urban Highway (from Saadatabads’s Exit to Farahzad). 6th National Conference on Sustainable Architecture and City: 2022, March, 09. Tehran, Iran. (In Persian)