ارزیابی شدت بیابان زایی با استفاده از مدل ایرانی بیابان زایی IMDPA (مطالعة موردی: دشت عباس، استان ایلام)
محورهای موضوعی : توسعه سیستم های مکانیمریم ممبنی 1 * , عبدالعلی کرمشاهی 2 , فرزاد آزادنیا 3 , پرویز گرایی 4 , کامران کریمی 5
1 - دانش آموخته کارشناسی ارشد بیابان زدایی، دانشگاه ایلام
2 - استادیار دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی، دانشگاه ایلام
3 - اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان ایلام
4 - اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان ایلام
5 - دانش آموخته کارشناسی ارشد مدیریت بیابان، دانشگاه تهران
کلید واژه: سیستم اطلاعات جغرافیایی, مدل ایرانی بیابان زایی, معیار پوشش گیاهی و خاک, بیابان زایی,
چکیده مقاله :
تحقیق حاضر به منظور بررسی پتانسیل بیابانزایی دشت عباس در منطقه نیمهخشک ایلام به وسعت 8/18028 هکتار با تکیه بر معیارهای خاک و پوشش گیاهی با استفاده از مدل ایرانی بیابان زایی صورت گرفت. با استفاده از این مدل هر یک از شاخصهای عمق مؤثر خاک، بافت خاک، هدایت الکتریکی، درصد سنگ و سنگریزه، بهرهبرداری از پوشش گیاهی، تجدید حیات و وضعیت پوشش گیاهی با کمک نرمافزار ArcGIS®9.3، بدست آمده و نقشه مربوط به وضعیت هرکدام از معیارها تهیه شد. در نهایت با تلفیق و تعیین میانگین هندسی معیارها نقشه شدت بیابانزایی بدست آمد. نقشه شدت بیابان زایی بر اساس معیار خاک نشان می دهد که بالغ بر 4843 هکتار از منطقه که برابر با 8/28% است در طبقه کم و 13185 هکتار که معادل 13/73 درصد از منطقه است در طبقه متوسط قرار دارد. همچنین نتایج حاصل از میانگین هندسی شاخص های معیار پوشش گیاهی حاکی از این است که 99/7005 هکتار (86/38%) از مساحت دشت در طبقه کم، 45/407 هکتار (26/2%) از مساحت منطقه در طبقه متوسط و 35/10615 هکتار (88/58%) از مساحت منطقه در طبقه شدید جای دارد. نتایج حاصل از ارزش دهی معیارهای مورد بررسی بیان کننده این است که معیار پوشش گیاهی با ارزش 6/2 مؤثرترین معیار در افزایش شدت بیابان زایی دشت عباس است. بر این اساس مشاهده می شود که ارزش کمی شدت بیابان زایی برای کل منطقه در طبقه متوسط قرار گرفته است.
The aim of this study was assessed desertification potential of the Dashte Abbas in the semiarid region of Ilam provience18028.8 hectares by using the Iranian model of desertification potential assessment (IMDPA) on soil and vegetation cover indicators. The geometric average for each index including effective soil depth, soil texture, electrical conductivity of soil, percent of gravel, the operation of the plant, the revitalization of vegetation and vegetation condition was obtained using ArcGIS®9.3 and the status map of each criteria was prepared. Finally, by combining and determination of geometric mean desertification intensity map was obtained. The desertification intensity map based on soil criteria demonstrated that over 4843 hectares (28.86% of the total area) and 13185 hectares (73.13% of the total area) has been taken in low and moderate classes, respectively. Also the obtained results from geometric average of vegetation cover criteria indices showed that 7005.99 hectares (38.86% of the total area) in the lower classes and 407.45 hectares (2.26% of the total area) and 10615.35 hectares (58.88% of the total area) has been taken in moderation and Severe classes, respectively. The results of the assessment the considered Catteries indicating that vegetation cover criteria with values of 2.6 is the most influential criteria in the severity of desertification in the study area. Accordingly, it can be said that the quantitative value of the desertification intensity of the total area has been taken in moderate class.