تحلیل خطر لرزه ای با رهیافت احتمالی و با استفاده از مدل کرایسس در شهر زرین شهر
محورهای موضوعی : برنامه ریزی شهریامین عیدیوندی 1 , قاسم خسروی 2 , عبدالله واعظ شوشتری 3
1 - کارشناس ارشد،گروه مخاطرات محیطی و سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی، واحد لنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
2 - استادیارگروه مخاطرات محیطی و سیستم‌های اطلاعات جغرافیایی، واحد لنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
3 - استادیارگروه عمران، واحد لنجان، دانشگاه آزاد اسلامی، اصفهان، ایران
کلید واژه: زلزله, زرین شهر, تحلیل خطر لرزه ایی, رهیافت احتمالی, مدل کرایسس,
چکیده مقاله :
زمین لرزه به عنوان یکی از شاخص ترین مخاطرات محیطی زمینی، اغلب مناطق ایران را مورد تهدید قرار می دهد. اهمیت خطر زلزله در کشور به واسطه گسترش سریع شهرها و تمرکز جمعیت و سرمایه در سال های اخیر بیشتر شده است. شهر زرین شهر به عنوان مرکز بخش شهرستان لنجان در استان اصفهان از حیث جمعیت، زیر ساخت های اقتصادی_ اجتماعی و از سویی به واسطه قرار گرفتن چندین گسل فعال در اطراف و نزدیک به آن از ریسک بالایی در برابر خطر لرزه ایی برخورد دار است، بر این اساس بررسی های مربوط به تحلیل خطر لرزه ای این شهر و یافتن مناطق پر خطر یکی از ضروریات مدیریت شهری می باشد. لذا از اهداف این تحقیق استفاده از روش احتمالی جهت تحلیل و پهنه بندی خطر زمینلرزه در شهر زرین شهر با استفاده از مدل کرایسس بوده است. روش انجام تحقیق توصیفی – تحلیلی بوده و با استفاده از مطالعات کتابخانه ای(اسناد، نقشه های زمین شناسی و توپوگرافی، مدل رقومی زمین ، کاتالوگ دادهای لرزه ای ،تصاویرگوگل ارث) اقدام به تحلیل شده است. نتایج حاصل از این پژوهش گواه آن است که بیش از هفده هزار هکتار از اراضی شهری در محدوده با خطر بالا قرار می گیرد و لذا با توجه به جمعیت پانزده هزار نفری ساکن در این بخش لزوم توجه به طراحی و اجرای ساز های مقاوم در برابر خطر لرزه ایی و همچنین مقاوم سازی بخش های فرسوده تر کمک قابل توجهی به کاهش خسارات احتمالی ناشی از زلزله می نماید.
Earthquake as one of the most significant environmental hazards of the earth, threatens most regions of Iran. in recent years the importance of earthquake hazards in the country has increased due to the rapid expansion of cities and the population and capital concentration. Zarin Shahr City as the center of Lenjan city in Isfahan province has a high risk of seismic hazard, in terms of population, socioeconomic infrastructure, and on the other hand, due to the presence of several active faults in and around of it. Accordingly, studies on seismic risk analysis of this city and recognizing high risk areas are one of the requirements of urban management. Therefore, the purpose of this study was to use a probabilistic method for analyzing and zoning the earthquake hazard in Zarrin Shahr city by using the Crisis model. The research method was descriptive-analytical and it has been analyzed by using library studies (documents, geological and topographic maps, digital elevation model, seismic data catalog, genealogy images). The results of this study show that more than 17,000 hectares of urban land are in high-risk areas and therefore, considering to the fifteen thousand of population which are inhabitants in this area, attention to the design and implementation of resistant structures to seismic hazard and also the strengthening of the worse parts will significantly help to reduce the possible damage which is caused by the earthquake.
1. المدرسی سید علی و همکاران، (1395) تخمین خسارت ناشی از زلزله با استفاده از مدل Radiusو GIS مطالعه موردی شهرستان اشکذر، مجله مخاطرات محیط طبیعی، دوره هفتم، شماره 16، سال 1397، صص 104-89.
2. آمبرنیر، ملویل، (1982)، تاریخ زمین لرزهای ایران، انتشارات دانشگاه کمبریج.
3. امینی جمال، (1389)، تحلیل آسیب‌پذیری مساکن شهری در برابر زلزله (مطالعه موردی منطقه شهرداری تهران)، پایان‌نامه کارشناسی ارشد سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی به راهنمایی منوچهر فرج‌زاده اصل، دانشگاه تربیت مدرس تهران، گروه سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی.
4. حاتمی‌‌‌نژاد حسین، (1388)، ارزیابی میزان آسیب پذیری لرزهای در شهر نمونه مورد مطالعه: منطقة 10 شهرداری تهران، پژوهش‌های جغرافیای انسانی، شمارة 68، دانشکدة جغرافیا، دانشگاه تهران.
5. حیدری مهدی و همکاران، (1380)، مطالعات لرزه خیزی، لرزه زمین ساخت و خطر زمین لرزه، استان خراسان.
6. زارع مهدی، (1387)، مبانی تحلیل خطر زمین لرزه، انتشارات پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله.
7. دانشجو فرهاد، (1378)، مبانی مهندسی زلزله و ریسک، انتشارات دانش فردا.
8. سلطانی یحیی؛ سادات ریاض راد زهره، (1393)، پهنه‌بندی خطر زمین لرزه به روش احتمالاتی در گستره استان خراسان جنوبی، شانزدهمین کنفرانس ژئوفیزیک ایران.
9. قانعی پرستو؛ شوشتری احمد، (1391)، آنالیز حساسیت روابط کاهندگی در تحلیل خطر زمین لرزه خراسان، وزارت علوم و تحقیقات فناوری دانشگاه فردوسی مشهد دانشکده علوم.
10. قانعی پرستو، (1392)، تحلیل خطر زمین لرزه به روش احتمالاتی استان کردستان، وزارت علوم و تحقیقات فناوری، دانشگاه کردستان.
کرمی فریبا و همکاران، (1395)، بررسی مخاطرات ناشی از زلزله اهر ورزقان در حوضه سرندچای و پیرامون آن، مجله مخاطرات محیط طبیعی، دوره ششم، شماره 14، زمستان 1396، صص 168-153.
11. گلی مختاری لیلا و همکاران (1395)، ارزیابی میزان آسیب پذیری محدوده شهری کاشان در برابر خطر زمین لرزه با استفاده از مدل IHPW، مجله مخاطرات محیط طبیعی، دوره هفتم، شماره 16، تابستان 1397، صص 126-105.
12. مرکز تحقیقات راه و مسکن شهرسازی، آیین نامه طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله استاندارد2800 ویرایش چهارم.
13. مرکز مطالعات زلزله و زیست محیطی تهران بزرگ و گروه مطالعات ژاپنی(1378 تا 1379)، تحت قرار داد آژانس همکاری‌های بین‌المللی ژاپن(جایکا) با عنوان ریز پهنه‌بندی لرزهای تهران بزرگ.
14. معماریان حسین و همکاران (1386)، با عنوان پهنه بندی و ریز پهنه بندی خطر زلزله در منطقه شهرکرد، دومین همایش مقابله با سوانح طبیعی، تهران، قطب علمی مهندسی نقشه برداری و مقابله با سوانح طبیعی، دانشکده فنی دانشگاه تهران.
15. محسنی محمود؛ جهانی احسان (1395)، با عنوان تحلیل خطر لرزه ای با در نظر گرفتن مفاهیم احتمالاتی، وزارت علوم و تحقیقات فناوری دانشگاه مازندران، دانشکده فنی و مهندسی.
16. وانو و همکاران، (2002)، منطقه بندی نواحی لغزشی زلزله، با استفاده از سیستم فازی (مطالعه موردی شمال شرقی فلات تبت).
17. هاشمی سید ناصر (1395)، استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی در بررسی و تحلیل توزیع مکانی خطر لرزه خیزی و تراکم جمعیت در ایران، مجله مخاطرات محیط طبیعی، دوره هفتم، شماره 16، تابستان 1397، صص 174-161.
18. Abo EL EZZ, Ahmad, Nollet, Marie-jose, Naster, miroslav(2015). Assessment of earthquake-induced damage in Quebec city, Canada, International journal of Disaster Risk Reduction. Volume 12, pp 16-24.
19. Allen, M.G.H., Khapp, B. (1988). Environmental Hazards, Earth surface processes, and landforms, 13(3): 193-292.
20. Aramas, I, Gavris, A. (2013). Social vulnerability assessment using spatial multi-criteria analysis (SEVI model) and the Social Vulnerability Index (SoVI model) a case study for Bucharest, Romania, Natural Hazards and Earth System Sciences, Volume 13, issue 6, pp 1481-1499.
21. Bonico, p. Galli, p. Naso, G. Pizzi, A. (2012). Zoning surface rapture hazard a long normal fault:Insight from the 2009, Mwl Aqnila, central Italy, Balleting of the seismological society of America, 102(3): 918-935.
22. Ghafory-Ashtiany , Mohsen ,2007: EARTHQUAKE RISK REDUCTION ACHIEVEMENT, “Iranian Experience” , International Institute of Earthquake Engineering and Seismology. Tehran.
23. Gutenberg B, Richter CF (1956). Magnitude and energy earthquakes. Ann Geoff’s 9:1–15.
24. Knopoff, L.and J.K.Gardner (1972). Higher seismic activity during local night on the raw worldwide earthquake catalog Geophys.
25. Mehmet,Servi.2004: Assessment of Vulnerability to Earthquake Hazards Using Spatial Multicriteria Analysis, MSc Thesis in Middle East Technical University, Turkey.
26. Safaei,H,(2005)’identify and evaluate the seismic potential of faults around Isfahan. ‘Final report of the research project, university of Isfahan,116p.
27. Sadigh, K. et al., 1997. Attenuation relationships for shallow crustal earthquakes based on California strong motion data. Seismological Research Letters, 68(1), pp.180–189.
28. Shoushtari, A.V., 2016. Seismic Hazard Assessment of Peninsular Malaysia Based on New Ground Motion Prediction Equations for Subduction Earthquakes. Doctoral Dissertation, Universiti Teknologi Malaysia.
29. Tang, A., and Wen, A.) 2009: (an intelligent simulation system for earthquake disaster assessment, Computers & Geosciences 35, 871– 879.
30. UNDP (2004), Reducing Disaster Risk, A Challenge for Development.
WebReferences
31. www.iiees.ac.ir
33. www.isc.ir
_||_