بررسی مؤلفه های غنایی و کارکرد آن در منظومۀ بانوگشسب نامه

محورهای موضوعی : زبان و ادب فارسی

رقیه مهمان دوست کتلر ¹ , بتول فخر اسلام ²

1 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی- واحد نیشابور
2 - عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی – واحد نیشابور

تاریخ دریافت : 1396/07/10 تاریخ پذیرش : 1396/09/01 تاریخ انتشار : 1396/09/01

کلید واژه: بانوگشسب‌نامه, ادبیات غنایی, شعر حماسی, عاطفه و احساس, ghana literature, Epic poetry, Banoogoshasbnameh, emotion and feeling,

چکیده مقاله :

در آثار غنایی با استفاده از من شخصی (بیشتر) و اجتماعی (کمتر)، دغدغه های درونی صاحب اثر یا شخصیت های مخلوق او روایت می شود. عنصر احساس در این گونۀ ادبی اهمیت ویژه ای دارد. بدیهی است که عواطف بشری در قالب یک گونۀ ادبی خاص نمی گنجد و در همۀ آثار خلق شده، کم و بیش نمود دارد. متون حماسی نیز، از این قاعده مستثنی نیستند. در روایت های حماسی، شاهد پیوند مسائل درونی شخصیت ها با دغدغه های بیرونی آنها هستیم. هر کدام از پهلوانان از ویژگی های انسانی برخوردارند و عاطفه و احساس در تار و پور کردار، اندیشه و گفتار آنها جای گرفته است. به این اعتبار، در مقالۀ حاضر، مؤلفه های غنایی پرتکرار در سرودۀ حماسی بانوگشسب نامه بررسی شده است. به نظر می رسد شاعر با ذکر ماجراهای عاشقانه، توصیف، هجو و نکوهش، نیایش و مناجات، تقاضا، خمریه سرایی، مفاخره و رجزخوانی، و طنز، ضمن کاستن از خشونت ماهوی داستان های حماسی، با استفاده از عنصر عاطفه، باعث باورپذیری بیشتر شخصیت ها شده و به دغدغه های انتزاعی و ذهنی پهلوانان، عینیت بخشیده و مخاطبان را در جریان آن قرار داده است. همچنین، بخشی از آیین های پهلوانی و رسوم ایرانیان باستان با طرح موضوعات غنایی نشان داده شده است.

چکیده انگلیسی:

In the lyric works, using personal I (more) and social (less), the inner concerns of the owner of the work or creature's characters are narrated. The element of feeling in this literary form is especially important. Obviously, human emotions do not fit into a particular literary form, and they are more or less created in all works created. Epic texts are no exception to this rule. In epic narratives, we see the linkage of the inner issues of the characters with their exterior concerns. Each of the champions has human features and emotions and feelings are in the tune of their thoughts and speeches. Accordingly, in the present article, the frequent lyric components in the epic poem of Banoogoshasbname are investigated. It seems that the poet with mention of romantic adventures, descriptions, satire, prayers and supplications, demand, khayriyah-naraee, bastard and rebelliousness, and humor has visualized to abstract  and mental concerns of the wizards by using element of affection caused to more believability of characters and placed the audience in it while reducing the violent nature of epic stories. Also, part of the ancient aristocratic rituals and customs of the ancient Iranian have been shown with the lyric topics.