بررسی وجوه روایتی پادشاه و کنیزک مثنوی معنوی و روایت های مشابه بر پایه الگوی تزوتان تودوروف
محورهای موضوعی : نقد ادبی و نظریه پردازی
حسین صادقی
1
(دانشجوی دکتری زبان و ادبیات فارسی دانشگاه سیستان و بلوچستان و دبیر اموزش و پرورش شهر تهران)
محمّد امیر مشهدی
2
(دانشیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، دانشکده ادبیّات و علوم انسانی، دانشگاه سیستان و بلوچستان)
عبدالعلی اویسی
3
(دانشیار گروه زبان و ادبیّات فارسی، دانشکده ادبیّات و علوم انسانی، دانشگاه سیستان و بلوچستان)
کلید واژه: مثنوی, وجوه روایتی, روایت شناسی, شاه و کنیزک, روایت, تزوتان تودوروف,
چکیده مقاله :
بررسی وجوه روایتی پادشاه و کنیزک مثنوی معنوی و روایت های مشابه بر پایه الگوی تزوتان تودوروف چکیده روایت شاه و کنیزک، عطف توجه به مولفه های درون ساختاری و نظام فکری مولوی، بنیادی ترین روایت مثنوی محسوب می شود. بی تردید، مولوی این روایت را از روایت های مشابه دیگر در ادب فارسی از جمله روایت فردوس الحکمه، نظامی عروضی در چهار مقاله، عطّار در مصیبت نامه و نظامی گنجه ای در اقبال نامه اقتباس کرده و با دخل و تصرف های منحصر به فرد خود، با بن مایه ای کاملا عرفانی، به شیوه ای بسیار نظام مند، گیرا و مؤثر بازتولید کرده است. در این پژوهش سعی شده است وجوه روایتی این حکایت ها بر پایه ی نظریه تزوتان تودوروف بررسی گردد تا از این رهگذر، مولفه های درون ساختاری حکایت ها که موجب گسترش و حرکت منطقی داستان ها می شوند، نشان داده شوند و بدینوسیله عوامل بنیادین شکل گیری داستان ها مشخص گردند و در نهایت آشکار شود که بسامد هر یک از وجوه روایتی در داستان ها به چه میزان است که این مهم خود ساختار نهایی حکایت را نشان خواهد داد. کلیدواژه ها: روایت، روایت شناسی، وجوه روایتی، تزوتان تودوروف، مثنوی، شاه و کنیزک.
A Study of the Narrative Aspects of “The King and the Maid” from Masnavi-e-Ma’navi and Similar Narrations based on Tzotan Todorv’s Model ABSTRACT “The King and the Maid” narration is the most fundamental one in Masnavi-e-Ma’navi with regard to intra-structural factors as well as Rumi’s thought system. Rumi has undoubtedly taken this narration from similar narrations in Persian literature such as Ferdows-al-hekmat, Nezamie-e-Aroozi, Attar’s MosibatNameh, and Nezami’s EghbalNameh and has reproduced the narration with mystic theme systematically. The present research is an attempt to study these narrations based on Tzotan Todorv’s theory in order to reveal the stories’ intra-structural factors which make the stories expand and move logically, through which the fundamental factors in shaping the stories will be unearthed. Finally, it is tried to find the frequency of the narrative aspects in the stories so as to show the final structure of the narrative. Keywords: Narration, Narrateology, Narrative Aspects, Tzotan Todorv, Masnavi-e-Ma’navi, The King and the Maid
_||_