ارزیابی عملکرد بانک ها با استفاده از روش ترکیبی -TOPSIS FAHP
محورهای موضوعی : حسابداری مالی و حسابرسی
فرزانه حیدر پور
1
,
عبد العلی جلالی
2
,
فرید با بایی نعمتی
3
1 - استادیار حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی
2 - دانشجوی دکتری مدیریت استراتزیک و عضو هئیت علمی دانشگاه علوم و فنون هوایی شهید ستاری
3 - کارشناس ارشد حسابداری دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز
کلید واژه: TOPSIS, ارزیابی عملکرد, رتبه‌بندی, FAHP, بانک,
چکیده مقاله :
یکی از مهمترین ابزارهای تعیین نقاط قوت و ضعف عملکرد، شناسایی فرصت‌ها و تهدیدهای بیرونی شرکت‌ها و رتبه‌بندی شرکت‌ها است. با توجه به ابنکه بورس اوراق بهادار تهران بر اساس معیارهای کیفی از جمله به موقع بودن اطلاعات، کیفیت افشا و اطلاع¬رسانی مناسب اقدام به رتبه‌بندی می‌نماید، لذا مقاله حاضر با ترکیب روش AHPو نظریه فازی، شرایط عدم اطمینان را بگونه¬ای منطقی و کاربردی مدل‌سازی می‌نماید. از آنجایی‌که درجه اهمیت نسبت¬های مالی برای گروه‌های مختلف متفاوت است، از اینرو با استفاده از پرسشنامه توزیع شده بین گروه‌های مختلف تأثیرگذار در تصمیم‌های سرمایه¬گذاران، شامل اساتید دانشگاهی، حسابرسان مستقل و مشاوران سرمایه¬گذاری، وزن شاخص¬ها محاسبه و در نهایت با استفاده از روش TOPSIS بانک‌های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران در سال 1389 رتبه‌بندی گردید. نتیجه تحقیق نشان داد که رتبه‌بندی مذکور با رتبه¬بندی بورس اوراق بهادار تهران با توجه به استفاده از روش‌های متفاوت رتبه¬بندی، یکسان نمی‌باشد
One of the most important tools to determine performance strengths and weaknesses, identifying opportunities and corporate external threats is company ranking. Tehran Stock Exchange try to rank based on qualitative criteria, such as timeliness of information, disclosure quality and appropriate update notification but this paper by combining AHP method and Fuzzy theory consider the uncertainty conditions by logical and practical models. Because of the importance of financial ratios are different between different groups(such as teachers, auditors and investment consultants), by using a questionnaire; weights of indicates were calculated, then by using TOPSIS model in banks in Tehran Stock Exchange(2011) were ranked. The result of research showed that the mentioned rank with the Tehran Stock Exchange ranking according to using the different ways, are not the same.
ابزری، مهدی، سعید صمدی ، ناصر ایزدی نیا و مجتبی دهقان‌پور، (1387)، "ارزیابی عملکرد شرکتهای گروه فلزات اساسی در بورس تهران با استفاده از مدل EVA و بررسی رابطه آن با معیارهای حسابداری"، تحقیقات مالی، دوره دهم، شماره 26:20-3.
انواریرستمی، علیاصغرو محسن ختنلو، (1385)، "بررسی مقایسه ای رتبه‌بندی شرکتهای برتر بر اساس نسبت های سودآوری و شاخص‌های بورس اوراق بهادار تهران"، بررسیهای حسابداری و حسابرسی، شماره34، بهار1385: 43-25.
دانششکیب. معصومه و صفر فضلی، (1388)، "رتبه‌بندی شرکتهای سیمان بورس اوراق بهادار تهران با استفاده از رویکرد ترکیبی AHP-TOPSIS"، چشم‌انداز مدیریت، شماره 32: 109-129.
قدرتیان کاشان، جابر و علی اصغر انواری رستمی، (1383)، "طراحی مدل جامع ارزیابی عملکرد و رتبه‌بندی شرکت‌ها"، فصلنامه مدرس علوم انسانی: 134-109.
مومنی، منصورو حسن مرمضی، (1386)، "ارتقای کیفیت خدمات امور مالی با بکارگیری QFD و AHP"، بررسیهای حسابداری و حسابرسی،14(48):124-105.
مرادزاده فرد، مهدی و نورالدین موسی زاده، (1390)،"ارائه مدلی نوین در رتبه‌بندی و ارزیابی مالی شرکت‌ها مطالعه موردی صنعت فلزات اساسی بورس اوراق بهادار تهران"، بررسیهای حسابداری و حسابرسی، شماره 66: 41-52.
نمازی، محمد و شکرالله خواجوی، (1383)، "سودمندی متغیرهای حسابداری در پیش‌بینی ریسک سیستماتیک شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران"، بررسیهای حسابداری وحسابرسی، سال یازدهم، شماره 38: 93-119.
یحی زاده فر، محمود و شهابالدین شمس و سیدجعفر لاریمی، (1389)، "رابطه ارزش افزوده اقتصادی و نسبتهای سودآوری با ارزش افزوده بازار شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران"، بررسیهای حسابداری و حسابرسی،دوره17، شماره59: 113-128.
Ayas, Z., Ozdemir, R. G. ,(2006).”A Fuzzy AHP Approach to Evaluating Maching Tool Alternatives”. Journal of Intelligent Manufacturing, 17,PP. 179-190.
Benitez, J.M., Martin, J.C., & Roman,(2007).”Using Fuzzy Number for Measuring Quality of Service in the Hotel Industry”. Tourism Management, 28(2), PP.544-555.
Buckley, J. J.(1985).” Fuzzy Hierarchical Analysis”. Fuzzy Sets and Systems, 17, PP.233-247.
Basligil, H ,(2005).”The Fuzzy Analytic Hierarchy Process for Software ion Problems”. Journal of Engineering and Natural Sciences, 3, PP. 24-33.
Chan, F.T.S., & Kumar, N ,(2007).”Global Supplier Development Considering Risk Factors Using Fuzzy Extended AHP-Based Approach”. Omega International Journal of Management Science, 35, PP. 417-431.
Chang, D. Y ,(1996).”Applications of the Extent Analysis Method on Fuzzy AHP”. European Journal of Operational Research, 95, PP. 649-655.
Cheng, C. H., Yang, K. L., & Hwang, C. L ,(1999).”Evaluating Attack Helicopters by AHP Based on linguistic Variable Weight”. European Journal of Operational Research, 16(2), PP. 423-435.
Chou, T. Y., & Liang, G. S ,(2001) ,”Application of a Fuzzy Multi-Criteria Decision Making Model for Shiping Company Performance Eevaluation”. Maritime Policy & Management, 28(4), PP.375-392.
Chang, Y.H., Cheng, C.H., & Wang, T.C ,(2003) ,”Performance Evaluation of International Airports in the Region of East Asia”. In Proceeding of Eastern Asia Society for Transportation Studies, Vol.4, PP.213-230.
Deng, H ,(1999),”Multi Criteria Analysis with Fuzzy Pair-Wise Comparison”. International Journal of Approximate Reasoning, 21, PP.215-231.
Ertugrul, I., & Karakasoglu, N,(2006),”The Fuzzy Analytic Hierarchy Process for Supplier ion and an Application in a Textile Company“.In Proceedings of 5th International Symposium on Intelligent Manufacturing System, PP.195-207.
Ertugrul, I., & Karakasoglu, N,(2009),”Preformance Evaluation of Turkish Cement Firms with Fuzzy Analytic Hierarchy Process and TOPSIS Methods”. Expert System with Applications, 36, PP.702-715.
Ertugrul, I., Karakasoglu, N,(2006),”Fuzzy Topsis Method for Academic Member ion in engineering Faculty”.In Proceeding of the International Joint Conferences on Computer, Information and Systems Sciences and Engineering(CIS-EO6), USA.
Ertugrul, I., & Tus, A,(2007),”Interactive Fuzzy linear Programming and an Application Sample at a Textile Firm”. Fuzzy Optimization and Decision Making, 6, PP. 29-49.
Hsieh, T.Y., Lu, S.T., & Tzeng, G.H,(2004),”Fuzzy MCDM Approach for Planning and Design Tenders ion in Public Office Buildings”. International Journal of Project Management, 22, PP.573-584.
Haq, A.N., & Kannan, G,(2006),”Fuzzy Analytical Hierarchy Process for Evaluating and Slecting a Vender in a Supply Chain model”. International Journal of Advanced Manufacturing, 29, PP. 826-835.
Kahraman, C., Cebeci, U., & Ulukan, Z,(2003),”Multi-criteria Supplier ion Using Fuzzy AHP”. Logistic Information Management,16(6), PP.382-394.
Kahraman, C., Ruan, D., & Dogan, I,(2003),”Fuzzy Group Decision Making for Facility Location ion”. Information Sciences, 157, PP. 135-153.
Kahraman, C., Cebeci, U., & Ruan, D,(2004),”Multi-Attribute Comparison of Catering Service Companies Using Fuzzy AHP: The Case of Turkey”. International Journal of Production Economics, 87, PP.171-184.
Moyer, R.C., Mc Guigan, J.R., & Kretlow,.J,(1992),”Contemporary Financial Management”. USA: West Publishing Company.
Lee, A. H. I., Chen, W.C., & Chang, C.J,(2008),”A Fuzzy AHP and BCS Approach for Evaluating Performance of IT Department in the Manufacturing Industry in Taiwan”. Expert System with Applications, 34, PP.96-107.
Secme, Y.N., Bayrakdaroglu, A., & Kahraman, C,(2009),”Fuzzy Performance Evaluation in Turkish Banking Sector Using Analytic Hierarchy Process and TOPSIS“.Expert System with Applications.
Triantaphyllou, E., & Lin, C. T,(1996),”Development and Evaluation of Five Fuzzy Multi-Attribute Decision-Making Methods”. International Journal of Approximate Reasoning, 14, PP.281-310.
Tang, Y., & Beynon, M.J,(2005),”Application and Development of a Fuzzy Analytic Hierarchy Process within a Capital Investment Study”. Journal of Economics and Management, 1(2), PP.207-230.
Tang, L.L., Kuo, Y.C., & Lee, E.S,(2005),”A Multi-Objective Model for Taiwan Notebook Computer Distribution Problem”. In Y-C. Lan(Ed), Global Integrated Supply Chain Systems Hershey, pA, USA:Idea Group Publishing, PP.171-182.
Yuksel, I., Dagdeviren, M,(2010),”Using the Fuzzy Analytic Network Process(ANP) for Balanced Scorecard(BSC): A Case Study for a Manufacturing Firm ”. Expert Systems with Applications.