تأثیر مدیریت غیرعادی ریسک سازمانی بر مسئولیت اجتماعی شرکت: نقش تعدیلگری ترکیبی فرا اطمینانی مدیرعامل و مدیریت سود واقعی

محورهای موضوعی : حسابداری مالی و حسابرسی

محمد تقی کبیری ¹ , راضیه خانلری ² , محمد جودکی ³

1 - استادیار گروه مدیریت، دانشکده علوم اداری و اقتصادی، دانشگاه اراک، اراک، ایران
2 - دانشجوی کارشناسی ارشد،گروه حسابداری ، دانشکده اقتصاد و مدیریت،دانشگاه لرستان،خرم آباد ،ایران
3 - کارشناس ارشد، گروه حسابداری، دانشکده مدیریت و حسابداری، موسسه آموزش عالی امین، فولادشهر، ایران

تاریخ دریافت : 1401/03/26 تاریخ پذیرش : 1403/05/08 تاریخ انتشار : 1403/07/09

کلید واژه: مسئولیت اجتماعی شرکت, مدیریت ریسک سازمانی, مدیریت سود واقعی, فرا اطمینانی مدیرعامل,

چکیده مقاله :

مسئولیت اجتماعی شرکتی موضوعی جدید و حساسیت‌برانگیز در ادبیات نظری پژوهش‌های حسابداری بوده است و عامل اساسی بقای شرکت‌ها به شمار می‌رود و از جنبه‌های مختلف مورد توجه سرمایه‌گذاران، مدیران و پژوهشگران قرارگرفته است. محققان متغیرهای متعددی را به‌عنوان عوامل مؤثر بر ایفای مسئولیت اجتماعی شرکتی ذکر نموده‌اند؛ اما این پژوهش مشخصاً به بررسی عواملی مانند مدیریت ریسک سازمانی، مدیریت سود و فرا اطمینانی مدیرعامل بر مسئولیت اجتماعی شرکتی پرداخته است. در این پژوهش با استفاده از اطلاعات مربوط به ۱۲۱ شرکت پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران و در طی سال‌های ۱۳۹۰ تا ۱۳۹۹ و با استفاده از نرم‌افزار ایویوز به بررسی فرضیه‌ها پرداخته شد. نتایج حاصل از فرضیه اول نشان داد مدیریت غیرعادی ریسک بر مسئولیت اجتماعی شرکت تأثیر منفی و معنادار دارد. همچنین، نتایج فرضیه دوم نشان داد مدیرعامل فرا اطمینان، زمانی که مدیریت غیرعادی ریسک سازمانی افزایش می‌یابد، با درگیر شدن در مدیریت سود واقعی، مسئولیت اجتماعی بالاتری از خود بروز می‌دهد.

چکیده انگلیسی:

Corporate social responsibility has been a new and sensitive topic in the theoretical literature of accounting research and is a key factor in the survival of companies and has been considered by investors, managers, and researchers from various aspects. Researchers have mentioned several variables as effective factors in fulfilling corporate social responsibility; But this study examines factors such as organizational risk management, profit management, and CEO's confidence in corporate social responsibility. In this research, using information related 121 companies listed on the Tehran Stock Exchange from the years 2011 to 2020 and using EViews software, the hypotheses were examined. The results of the first hypothesis showed that abnormal risk management has a negative and significant effect on Social Responsibility of the company. Also, the results of the second hypothesis showed that the overconfident CEO shows higher Social Responsibility by engaging in real profit management when abnormal organizational risk management increases.

منابع و مأخذ:

فهرست منابع
پورفخاریان، پروین، ناصر ایزدی نیا و حجت اله هادی پور هفشجانی، (۱۳۹۹)، "بررسی تأثیر رقابت در بازار محصول بر رابطه بین مسئولیت‌پذیری اجتماعی شرکت و نگهداشت وجه نقد"، پژوهش‌های تجربی حسابداری، 10(4)، صص ۱۵۱-۱۷۶.
حاجیها، زهره و عبدالرضا شاکری، (1398)، "حاکمیت شرکتی، افشای مسئولیت اجتماعی و ارزش شرکت"، پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، 44 (44)، صص 175-192.
شفاعت، احمدرضا، محمد کاشانی پور و رضا غلامی جمکرانی و حسین، جهانگیر نیا، (۱۴۰۰)، "تأثیر متغیر تیپ شخصیتی مدیران بر مدیریت سود و نقش تعدیلی آن در رابطه بین مدیریت سود با افشای مسئولیت‌های اجتماعی شرکت"، دو فصلنامه علمی حسابداری ارزشی و رفتاری، 6(12)، صص ۳۰۸-۳۴۳.
عارف منش، زهره، منیژه رامشه و حامد شکوهی، (1401)، "رابطه بین مدیریت ریسک سازمانی و عملکرد شرکت با نقش مزیت رقابتی و سواد مالی. پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی"، 14(2)، صص 79-100.
عبدلی، محمدرضا، حمید پناهی و فاطمه رحیمیان، (۱۳۹۲)، "بررسی تأثیر ترکیب هیئت‌مدیره و ساختار مالکیت بر میزان مسئولیت‌پذیری اجتماعی شرکت‌ها در شرکت‌های پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار تهران"، دهمین کنفرانس بین‌المللی مدیریت استراتژیک.
مشایخ، شهناز، منا پارسایی و اکرم کران، (1400)، "رابطه بین مسئولیت اجتماعی شرکت‌ها با کیفیت اطلاعات حسابداری و گزارش حسابرس"، پژوهش‌های حسابداری مالی و حسابرسی، 13(51)، صص 41-64.
یاراحمدی، جاوید و عبدالله محمدی، (۱۳۹۹)، "تأثیر خانوادگی بودن شرکت‌ها بر رابطه بین مسئولیت اجتماعی و مدیریت سود"، پژوهش حسابداری و حسابرسی، 10(3)، صص ۹۳-۱۱۵.
Anthony W. I. & Hong , G. J, (۲۰۱۴), “Exploring the direct and indirect effects of CSR on organizational commitment”, International Journal of Contemporary Hospitality Management, ۲۶(۴), PP. ۵۰۰ – ۵۲۵.
Bardos, K. S, Ertugrul, M. & Gao, L. S, (۲۰۲۰), “Corporate Social Responsibility, Product Market Perception, and Firm Value”, Journal of Corporate Finance, ۶۲, PP. ۱۰۱-125.
Bauman, C. W. & Skitka, L.J, (۲۰۱۲), “Corporate social responsibility as a source of employee satisfaction”. Research in Organizational Behavior, ۳۲, PP. ۶۳-۸۶.
Brower, J. & Mahajan, V, (۲۰۱۳), “Driven to be right: A stakeholder theory perspective on the drive of corporate social performance”, Journal of BusinessEthics, ۱۱۷(۲), PP. ۳۱۳–۳۳۱.
Chatterji, M, (۲۰۱۴), “Corporate social responsibility”, New Delhi: Oxford University Press.
Dhaliwal, D, Radhakrishnan, S, Tsang, A. & Yang, Y, (۲۰۱۲), “Nonfinancial disclosure and analyst forecast accuracy: International evidence on corporate social responsibility disclosure”, The Accounting Review, ۸۷ (۳), PP. ۷۲۳–۷۵۹.
Dick, M. Wagner, E. & Pernsteiner, H, (۲۰۲۱), “Founder-controlled family firms, overconfidence, and corporate social responsibility engagement: Evidence from survey data”. Family Business Review, ۳۴(۱), PP. ۷۱-۹۲.
Dittrich, D., Guth, W. & Maciejovsky, B, (2005), “Overconfidence in Investment Decisions: an Experimental Approach”, European Journal of Finance, 11, PP. 471-491.
Dittmar, A. & Mahrt Smith, J, (2007), "Corporate Governance and the Value of Cash Holdings", Journal of Financial Economics. 83, PP. 599-634.
Donaldson, T. & Preston, L. E, (1995), “The stakeholder theory of the corporation: Concepts, evidence, and implications”. Academy of Management Review, 20(1), PP. 65–91.
Freeman, R, (1984), “Strategic Management: A Stakeholder Approach. Pitman Publishing Inc”, Massachusetts, Publishing Ine. PP. 276.
Fukuoka, K. & Furusho, M, (2016), “Relationship between latent conditions and the characteristics of holes in marine accidents based on the Swiss cheese model”. WMU Journal of Maritime Affairs v, 15, PP. 267-292.
Freeman, R. E, (۱۹۸۴), “Strategic management: A stakeholder approach”, Boston, MA: Pitman Books.
García Osma, B, Gomez-Conde, J. & Lopez-Valeiras, E, (۲۰۲۱), “Management control systems and real earnings management: Effects on firm performance”, Management Accounting Research, ۳۱(۴), PP. ۱۰۵-۱۲۵.
Ghaleb, A. B., Qaderi, S, Almashaqbeh, A. & Qasem, A, (۲۰۲۰), “Corporate social responsibility, board gender diversity and real earnings management: The case of Jordan”, Cogent Business & Management, ۸(۱), PP.۱۸۸-۲۲۲.
Gordon, L. A, Loeb, M. P. & Tseng, C. Y, (۲۰۰۹), “Enterprise Risk Management and Firm Performance: A Contingency Perspective”, Journal of Accounting and Public Policy, ۲۸(۴), PP. ۳۰۱-۳۲۷.
Gras-Gil, E., Manzano, M. & Fernandez, J, (2016), “Investigating the relationship between corporate socialresponsibility and earnings management: Evidence from Spain”, BRQ Business Research Quarterly, 19(4), PP. 289-299.
Green, T. & Peloza, J, (2014), “How do consumers infer corporate social responsibility? The role of organisa- tion size,” Journal of Consumer Behaviour, 13(4), PP. 282–293.
Hambrick, D.C. & Mason, P. A, (1984), “Upper echelons: the organization as a reflection of its top managers”, The Academy of Management Review, 9 (2), PP. 193-206.
Harjoto, M. & Laksmana, I, (۲۰۱۸), “The Impact of Corporate Social Responsibility on Risk Taking and Firm Value”, Journal of Business Ethics, ۱۵۱(۲), PP. ۳۵۳-۳۷۳.
Hoyt, R. E. & Liebenberg, A. P, (۲۰۱۱), “The Value of Enterprise Risk Management”, The Journal of Risk and Insurance, ۷۸(۴), PP. ۷۹۵-۸۲۲.
Kajuter, P. & Harri, I. K, (2005), “Open-book accounting in networks-potential achievements and reasons for failures,” Management Accounting Research, 16, PP. 179–204.
Kothari, S. P, Leone, A. J, & Wasley, C. E, (۲۰۰۵), “Performance matched discretionary accrual measures”, Journal of Accounting and Economics, ۳۹(۱), PP. ۱۶۳–۱۹۷.
Kuo, Y. F, Lin, Y. M. & Chien, H. F, (۲۰۲۰), “Corporate Social Responsibility, Enterprise Risk Management, and Real Earnings Management: Evidence from Managerial Confidence”, Journal Pre-proof, ۴۱, PP. ۱-۵۳.
Kolasinski, A. C. & Li, X, (2013), “Can Strong Boards and Trading Their Own Firm’s Stock Help CEOs Make Better Decisions? Evidence from Acquisitions by Overconfident CEOs”, Journal of Financial and Quantitative Analysis, 48(4), PP. 1173-1206.
Lamandi, I, (۲۰۰۷), “Corporate Social Responsibility and Social Responsiveness in a Global Business Environment A Comparative Theoretical Approach”, Romanian Economic Journal, ۲۳, PP. ۳-۱۸.
Li, S. & Wu, X, (2004), “The improvement in audit opinion and voluntary auditor switch: Descriptive statistics and implications from 1997–2003”, Auditing Research, 5, PP. 13-19 .
Lu, J, Ren, L, He, Y, Lin, W. & Streimikis, J, (2019), “Linking corporate social responsibility with reputation and brand of the firm”, Amfiteatru Economic, 21(51), PP. 442–460.
Malmendier, U. & Tate, G, (2008), “Who Makes Acquisitions? CEO Overconfidence and the Market’s Reaction”, Journal of Financial Economics, 89(1), PP. 20‐43.
Mattingly, J.E. & Berman, S.L, (۲۰۰۶), “Measurement of Corporate Social Action: DiscoveringTaxonomy in the Kinder Lydenberg Domini Ratings Data”, Business and Society, ۴۵, PP. ۲۰-۴۶.
Mishra, D, Sadok, R, El Ghoul., S, Guedhami, O, Chuk, C. & Kwok, Y, (2011), “Does Corporate Social Responsibility Affect the Cost of Capital?”, Journal of Banking & Finance , 35 (9), PP. 2388-2406.
Mitra, S., Jaggi, B. & Al-Hayale, T, (2017), “The effect of managerial stock ownership on the relationship between material internal control weaknesses and audit fees”, Review of Accounting and Finance, 16 (2), PP. 239-259.
Naseem, T, Shahzad, F, Asim, A. G. & Nawaz, F, (2020), “Corporate Social Responsibility Engagement and Firm Performance in Asia Pacific: The Role of Enterprise Risk Management”, Corporate Social Responsibility and Environment Management, 27(2), PP. 501-513.
Nasr, H, (2010), “corporate social responsibility disclosure:an examination of framework of determinants and consequences”, Doctoral thesis, Durham University. Available at Durham E-Theses, Online: http://etheses.dur.ac.uk/480.
Oberseder, M, Schlegelmilch, B. B, Murphy, P. E. & Gruber, V, (2014), “Consumers’ perceptions of corporate social responsibility: Scale development and validation”, Journal of Business Ethics, 124(1), PP. 101– 115.
Orlitzty, M, Schmidt, F. L. & Rynes, S.L, (2003), “Corporate Social and Financial Performance: A Meta-analysis”, Organization Studies, 24(3), PP. 403-441
Porter, M. E. & Kramer, M. R, (۲۰۰۶), “Strategy and Society the Link Between Competitive Advantage and Corporate Social Responsibility”, Harvard Business Review, ۸۴(۱۲), PP. ۷۸-۹۲.
Reason, J, (1990), “Human error”. Cambridge University Press.
Roychowdhury, S, (۲۰۰۶), “Earnings management through real activities manipulation”, J. Account. Econ, ۴۲, PP. ۳۳۵–۳۷۰.
Salvioni, D. M. & Gennari, F, (2017), “CSR, Sustainable Value Creation and Shareholder Relations”.
Suyono, E. & Farooque, O. A, (۲۰۱۸), “Do Governance Mechanisms Deter Earnings Management and Promote Corporate Social Responsibility?, Accounting Research Journal, ۳۱(۳), ۴۷۹-۴۹۵.
Tingchi Liu, M, Anthony W. I. S, Guicheng C. R. L. & Brock, J, (۲۰۱۴), “The impact of corporate social responsibility (CSR) performance and perceived brand quality on customer-based brand preference”, Journal of Services Marketing, ۲۸(۳), PP. ۱۸۱ – ۱۹۴.
Wang, T. S, Lin, Y. M, Werner, E. M, & Chang, H, (۲۰۱۸), “The Relationship between External Financing Activities and Earnings Management: Evidence from Enterprise Risk Management”, International Review of Economics and Finance, ۵۸, PP. ۳۱۲-۳۲۹.
Wen, F. H, Huang, D.L, Lan, Q.J. & Yang, X.G, (2007), “Numerical Simulation for Influence of Overconfidece and Regret Aversion on Return Distribution”, Syetems Engineering-Theroy & Practice, 27(7), PP. 10-18.
Wirawan, A, Jahidatul Falah, L, Kusumadewi, L. & Adhariani, D, (2020), “The Effect of Corporate Social Responsibility on the Firm Value with Risk Management as a Moderating Variable”, Journal of Asia-Pacific Business, 15 (3), PP. 25-49.
Wu, J. & Chen, Z, (۲۰۲۲), “Corruption culture and corporate social responsibility: evidence from China”, Asia-Pacific Journal of Accounting & Economics, ۲۹ (۱), ۶۵۰-۶۸۰.