پاسخ جوانهزنی گیاه دارویی قدومه گونه (Bracteatum) به تیمارهای شکست خواب
محورهای موضوعی : اکوفیزیولوژی و فیتوشیمی گیاهان دارویی و معطر
کلید واژه: گیاه دارویی, جوانهزنی, خواب درون‌زاد, شکست خواب, قدومه,
چکیده مقاله :
بذرهای اکثر گیاهان دارویی از جمله گیاه دارویی قدومه گونهAlyssum bracteatum در شرایط طبیعی دارای خواب می‌باشند، بنابراین شناخت عوامل موثر بر خواب بذرها و ایجاد شرایط بهینه برای جوانهزنی آن‌ها جهت کشت گسترده این گیاه دارویی لازم می‌باشد. هدف: این تحقیق در پاییز 1393 به منظور بررسی تأثیر روش‌های مناسب جهت شکست خواب و جوانهزنی بذر قدومه در آزمایشگاه تحقیقاتی زیست‌شناسی دانشگاه لرستان انجام گرفت. روش بررسی: آزمایش در قالب طرح کاملاً تصادفی با 6 تیمار و 4 تکرار انجام شد. تیمارهای اعمال شده در این مطالعه؛ شاهد (آب مقطر)، خراش‌دهی با کاغذ سمباده، خراش‌دهی به‌همراه 7 روز سرمادهی در دمای 5 درجه سلسیوس، سیلیکون (1مولار)، کلرید کلسیم (1/0مولار) و نیترات پتاسیم 2/0 درصد بودند. یافته‌ها و نتیجه‌گیری: نتایج تحقیق حاضر نشان داد که بیشترین درصد (33/64 درصد) و سرعت (14/1 بذر در روز) جوانهزنی در اثر اعمال تیمار خراش‌دهی (با کاغذ سمباده) به همراه 7 روز سرمادهی (دمای 5 درجه سلسیوس) قابل دسترسی است. تیمارهای خراش‌دهی (با کاغذ سمباده) و نیترات پتاسیم 2/0 درصد نیز اثرات قابل توجهی بر افزایش درصد جوانهزنی نشان دادند (به‌ترتیب 66/48 و 33/37 درصد). به طور کلی و با توجه به نتایج بدست آمده از تحقیق می‌توان این گونه نتیجه گرفت که بذرهای گیاه قدومه احتمالاً دارای هر دو نوع مکانیسم خواب درون‌زاد (فیزیولوژیکی جنین) و برون‌زاد (مقاومت پوشش بذر) است و تیمار خراش‌دهی (با کاغذ سمباده) به همراه 7 روز سرمادهی (در دمای 5 درجه سلسیوس) بهترین و مناسبترین تیمار جهت تحریک جوانهزنی و شکست خواب بذرهای این گیاه می‌باشد.
Seeds of most herbs such as medicinal plant Alyssum bracteatum are known to have a dormancy period in a natural condition. Therefore, the identification of factors affecting seed dormancy and germination in order to create optimum conditions for large-scale cultivation of medicinal plants is necessary. The survey was conducted at the Research Laboratory of Biology, University of Lorestan in autumn 2014 to assess the impact of appropriate methods to break dormancy and germination of seeds of Alyssum. The experiment is done in a completely randomized design with 6 treatments and 4 replications. Treatments in this study were; Control (distilled water), Scarification with sandpaper, Scarification with 7 days chilling at 5°C, Silicone (1 M), CaCl2 (0/1 M) and KNO3 0/2%. The results showed that the highest percent (64/33 percent) and speed (1/14 seed per day) is available in seed scarification (with sandpaper) with 7 days of cold (temperature 5°C) treatments. Scarification treatments (with sandpaper) and 0/2 percent potassium nitrate showed significant effects on the germination percentage (48/66 and 37/33 percent respectively). In general, according to the results of the study it can be concluded that the seeds of Alyssum probably possess both endogenous (physiological embryo) and exogenous (seed coating resistance) dormancy mechanisms and scarification treatment (with sandpaper) in 7 days of cold (at 5°C) is the best and most appropriate treatment for germination and seed dormancy breaking of this plant.