الزامات نظارت احتیاطی کلان و تأثیر آن بر ثبات نظام بانکی ایران*
محورهای موضوعی : اقتصاد مالیحسن سامانی پور 1 , تیمور محمدی 2 , عباس شاکری 3 , مهدی تقوی 4
1 - دانشجوی دکتری اقتصادمالی دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
2 - دانشیار دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبایی
3 - استاد دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
4 - استاد(بازنشسته) دانشکده اقتصاد دانشگاه علامه طباطبائی، تهران، ایران
کلید واژه: نظارت, C23, G21, E58, اقدامات احتیاطی, ثبات نظام بانکی, روش گشتاور تعمیم یافته. طبقه بندی JEL:E31,
چکیده مقاله :
بی ثباتی در اقتصاد می تواند منجر به پیامد های نامطلوب و دوره های عدم ثبات در اقتصاد کلان و شبکه بانکی کشور شود که در نتیجه به شکلهای مختلف از جمله افزایش در نرخ تورم، نرخ بهره بانکی، نرخ بهره وام های بین بانکی و مطالبات معوق بانک ها نمایان می شود. مطالعات اقتصاددانان نشان می دهد توجه به متغیر های ترازنامه ای بانک ها شرط لازم برای بررسی ثبات بانکی بوده و برای تحقق شرط کافی در برقراری ثبات، تأمل در متغیرهای اقتصاد کلان نیز ضرورت دارد. در این تحقیق با تبیین الزامات نظارت احتیاطی کلان و با استفاده از متغیرهایی اقتصاد کلان از قبیل تورم، نرخ ارز، رشد تولید ناخالص داخلی و متغیرهای برگرفته از ترازنامه بانکها منجمله سود، حقوق صاحبان سهام، مطالبات غیرجاری و تسهیلات اعطایی بانک ها به بررسی ثبات شبکه بانکی کشور می پردازیم. نتایج پژوهش نشان می دهد ثبات بانکی دوره قبل، تورم، اختلاف نرخ سود سپرده و تسهیلات، نرخ ارز، بازده حقوق صاحبان سهام، نسبت سرمایه به تسهیلات و نرخ رشد اقتصاد جهان دارای اثر مثبت بر شاخص ثباتمی باشند همچنین شاخص مالی بورس اوراق بهادار، قیمت نفت، نسبت نقدینگی به تولید ناخالص داخلی و مطالبات غیر جاری دارای اثر منفی بر ثبات بانکی هستند. برای انجام این تحقیق، داده های 31 بانک کشور در دوره زمانی سالهای 1385 تا 1395به روش گشتاورهای تعمیم یافته بصورت پنل پویا استفاده شده است.AbstractInstability in the economy can lead to undesirable consequences and periods of instability in the macro economy and banking network, resulting in various problems including increases in inflation, bank interest rates, interbank lending rates and deferred claims. Economists’ studies show that paying attention to banks' balance sheet variables is a prerequisite for bank stability review, and that it is necessary to reflect on macroeconomic variables in order to fulfill a sufficient condition for stability.This study explains macroeconomic prudential requirements using macroeconomic variables such as inflation, exchange rate, GDP growth, and bank balance sheets including profit, equity, non-performing loans and Banking Facilities.The results show that prior period bank stability, inflation, difference in deposit and facility rates, exchange rate, equity returns, capital to facility ratio and world growth have a positive effect on the stability of the banks as well as the financial index of the Stock Exchange, Oil prices, liquidity-to-GDP ratio and non-performing loans have negative effect on bank stability.For this research, the data of 31 banks in the period of 2006 to 2016 and the Generalized Moments Method (GMM) were used as a dynamic panel.
1) تقوی، مهدی، احمدیان، اعظم و کیانوند، مهران (1392). تحلیلی بر تأثیر حاکمیت شرکتی بر ثبات سیستم بانکی کشورهای در حال توسعه با تأکید بر شاخص مالکیت بانک ها. دانش مالی تحلیل اوراق بهادار، سال ششم، 19، 45 ـ 66.
2) حاجی شاه وردی، دنیا، زمردیان، غلامرضا، فلاح شمس لیالستانی، میرفیض و حنیفی، فرهاد (1398). طراحیسیستمپیشهشداردهندهبحرانبانکینظاممنددربازارمالی ایران )باکاربردزنجیرههایمارکوفی(، اقتصاد مالی، 47، 135-153.
3) ذالبگی دارستانی، حسام (1393). عوامل موثر بر ثبات درشبکه بانکی ایران. پژوهشهای پولی و بانکی. 7(20) ، 307-327.
4) شاهچراغی، مهشید (1392)، میزان انطباق اصول کمیته بال در نظام بانکی ایران، پژوهش های پولی و بانکی، 18، 109 ـ 122.
5) شاهچراغی، مهشید و اربابیان، شیرین (1392). بررسی ارتباط بین تمرکز و ثبات مالی در نظام بانکداری ایران. نخستین کنفرانس ملی توسعه مدیریت پولی و بانکی، مرکز همایش های بین المللی صدا و سیما.
6) شایگانی، بیتا و عبداللهی آرانی، مصعب (1390). بررسی ثبات در بخش بانکی ایران. جستارهای اقتصادی، 16، 147-168.
7) صدقی، حسین، خدایاری، محمد و علی معروفخانی(1393). ﺍﺻﻮﻝ ۲۹ ﮔﺎﻧﻪﺑﺮﺍﻱﻧﻈﺎﺭﺕﺑﺎﻧﮑﻲﻣﺆﺛﺮ اﺯﺍﻧﺘﺸﺎﺭﺍﺕﮐﻤﻴﺘﻪﻧﻈﺎﺭﺕﺑﺮﺑﺎﻧﮑﺪﺍﺭﻱﺑﺎﻝ. اداره مطالعات و مقررات بانکی بانک مرکزی.
8) مسعودیان، علیرضا، جعفری صمیمی، احمد، عرفانی، علیرضا و ابونوری، اسمعیل (1398). تحلیلیبرمحاسبهقیمتتمامشدهپولدربانکهایایران)مطالعهموردیشعببانکسپهاستانسمنان(. اقتصاد مالی، 47، 1-17.
9) مهر آرا، محسن و عبدی، رامین (1393). ارزیابیکاراییفنیصنعتبانکداریایرانوتعیینعواملموثربرآن )رهیافتمدلهایمرزیتصادفی(، اقتصاد مالی، 28، 83-105.
10) Acharya, V. V., Engle, R., and Richardson, M. (2012). Capital shortfall: A new approach to ranking and regulating systemic risks. The American Economic Review, 102(3), 59-64.
11) Acharya, V. V., Pedersen, L. H., Philippon, T., and Richardson, M. (2017). Measuring systemic risk. The Review of Financial Studies, 30(1), 1-47.
12) Aiyar, S., C. Calomiris, andWieladek, T. (2012). Does Macro Prudential Leak? Evidence from a UK Policy Experiment. Bank of England Working Paper Series. No. 445.
13) Adrian, T., and Brunnermeier, M. K. (2016). Conditional Value at Risk. The American Economic Review, 106(7), 1705-1741.
14) Aspachs, O., Goodhart, C. A., Tsomocos, D. P., Zicchino, L. (2007).Toward a measure of financial fragility. Annals of finance, 3(1), 37 – 74.
15) Beck, T., Demirguc– Kunt, A., &Merrouche, O. (2013). Islamic VS. Conventional Banking: Business model, efficiency and stability.
16) Beck, T., De Jonghe, O., and Schepens, G. (2013). Bank competition and stability: cross country heterogeneity. Journal of Financial Intermediation, 22(2), 218-244.
17) Beltratti, A., and Stulz, R. M. (2012). The credit crisis around the globe: Why did some banks perform better? Journal of Financial Economics, 105(1), 1-17.
18) Bertay, Demirgüç-Kunt, and Huizinga. (2013). compute z-score using mean value of ROA and equity-to-asset ratio, and standard deviation of ROA for five consecutive 4-year periods during a 20-year sample.
19) Borio, C. (2003). Towards a Macro Prudential Framework for Financial Supervision and Regulation.
20) Boyd, J. H., & Graham, S. L. (1986). Risk Regulation and Bank Holding Company Expansion into Nonbanking. Federal Reserve Bank of Minneapolis, Quarterly review, 10, 2–17.
21) Brownlees, C. T., and Engle, R. F. (2017). SRISK: A conditional capital shortfall measure of systemic risk. The Review of Financial Studies, 30(1), 48-79.
22) Cihak, M. and Hesse, H. (2007). Cooperative Banks and Financial Stability. IMF Working Papers 07/2.
23) Chiaramonte, L., Croci, E., and Poli, F. (2015). Should we trust the z-score? Evidence from the European banking industry. Global Finance Journal. 28, 111-131.
24) Christensen, I., C. A. Meh, and K. Moran. (2011). Bank Leverage Regulation and Macroeconomic Dynamics. Bank of Canada Working Paper Series. No. 2011–32.
25) Claessens, S., S. R. Ghosh, and R. Mihet. (2013). Macro Prudential Policies to Mitigate Financial System Vulnerabilities. Journal of International Money and Finance, 39, 153–85.
26) Clement, P. (2010). The term macro prudential: origins and evolution. BIS quarterly Review.
27) Crockett, A. (1996). The theory and practice of financial stability. De economist, 144(4), 531 – 568.
28) Crowe, C., Dell’Ariccia, G., Igan, D., and Rabanal, P. (2011). Policies for Macro financial Stability: Options to Deal with Real Estate Booms. IMF Staff Discussion Note No. SDN/11/02.
29) Delis, M. D., Tran, K. C., and Tsionas, E. G. (2012). Quantifying and explaining parameter heterogeneity in the capital regulation-bank risk nexus. Journal of Financial Stability, 8(2), 57-68.
30) Deltuvaite, V. (2010). The Concentration–Stability Relationship in the banking system: An Empirical Research, Economics and Management.
31) De Nicolo, G (2000). Size, charter value and risk in banking: An International Perspective. International Finance Discussion Paper No. 689.
32) De Young, R., and Torna, G. (2013). Nontraditional banking activities and bank failures during the financial crisis. Journal of Financial Intermediation, 22(3), 397-421.
33) Fang, Y., Hasan, I., and Marton, K. (2014). Institutional development and bank stability: Evidence from transition countries. Journal of Banking and Finance, 39, 160-176
34) Gelain, P., Lansing, K. J. and Mendicin, C. (2013). House Prices, Credit Growth and Excess Volatility: Implications for Monetary and Macroprudential Policy. International Journal of Central Banking, 9. 219–76.
35) Hakenes, H., Hasan, I., Molyneux, P., and Xie, R. (2015). Small banks and local economic development. Review of Finance, 19(2), 653-683.
36) Houston, J. F., Lin, C., Lin, P., and Ma, Y. (2010). Creditor rights, information sharing, and bank risk taking. Journal of Financial Economics, 96(3), 485-512.
37) Jiménez, G., Lopez, J. A., and Saurina, J. (2013). How does competition affect bank risk-taking? Journal of Financial Stability, 9(2), 185-195.
38) John, N. & Kick, T. (2012). Determinants of Banking System Stability: A Macro Prudential Analysis. Retrieved from:
40) Laeven, L., and Levine, R. (2009). Bank governance, regulation and risk taking. Journal of Financial Economics, 93, 259-275.
41) Lee, M., Carlo, A., & Kim, J. (2015). Effectiveness of Macro prudential Policies in Developing Asia: An Empirical Analysis, Asian Development Bank, ADB Economics Working Paper Series, 439.
42) Lepetit, L., and Strobel, F. (2015). Bank insolvency risk and Z-score measures: A refinement. Finance Research Letters, 13, 214-224.
43) Lim, C., Columba, F., Costa, A., Kongsamut, P., Otani, A., Saiyid, M., Wezel, T., and Wu, X. (2011). Macro prudential Policy: What Instruments and How to Use Them? Lessons from Country Experiences. IMF Working Paper Series. No. WP/11/238. Washington, DC: International Monetary Fund.
44) Lim, C., Krznar, I., Lipinsky, F., Otani, A., and Wu, X. (2013). The Macro-prudential Framework: Policy Responsiveness and Institutional Arrangements. IMF Working Paper Series. No. WP/13/166.
45) Mercieca S., Schaeck, K., & Wolfe, S. (2007). Small bank in Europe: Benefits from diversification. Journal of Banking and Finance, 31, 98 – 1975.
46) Sere-Ejembi, A., Udom, I. S., Salihu, A., Atoi, N. V., &yabba, B. N. (2014). Developing Banking System Stability Index for Nigeria. CBN Journal of Applied Statistics, 5(1), 49-77.
47) Stiroh, K. J. (2004). Do community banks benefit from diversification? Journal of Financial Services Research, 25(2-3), 135-160.
48) Storbel, F. (2011). Bank insolvency risk and different approaches to aggregate
z–score measures: a note. Applied Economics Letters, 18 (16), 1541 – 1543.
49) Tillmann, P. (2014). Estimating the Effects of Macro Prudential Policy Shocks. Center for Economic Research of Korea, Sungkyunkwan University, and the Korea Economic Research Institute.
50) Walentin, K. (2014). Housing Collateral and the Monetary Transmission Mechanism. The Scandinavian Journal of Economics. 116 (3). 635–38.
51) Yeyati, E. L., and Micco, A. (2007). Concentration and foreign penetration in Latin American banking sectors: Impact on competition and risk. Journal of Banking and Finance, 31(6), 1633-1647.
52) Zhang, Z., Xie, L., Lu, X., and Zhang, Z. (2016). Determinants of financial distress in large financial institutions: Evidence from US bank holding companies. Contemporary Economic Policy, 34(2), 250-267.
یادداشت‌ها