دانش مورفولوژی شهری و کاربرد آن در خوانش بافت شهری (نمونه موردی شهر تاریخی قزوین)
محورهای موضوعی : آمایش محیط
نسیم ایران منش
1
,
محمدرضا پورجعفر
2
,
کرامت الله زیاری
3
,
محمدرضا خطیبی
4
1 - دانشجوی دکتری، گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
2 - استاد دانشگاه تربیت مدرس، گروه شهرسازی، دانشگاه شهرسازی و معماری، تهران، ایران
3 - استاد دانشگاه تهران، دانشکده جغرافیا و برنامه‌ریزی محیطی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
4 - استادیار گروه شهرسازی، دانشکده معماری و شهرسازی، واحد قزوین، دانشگاه آزاد اسلامی، قزوین، ایران
کلید واژه: دانش مورفولوژی شهری, خوانش بافت شهری, شهر تاریخی قزوین,
چکیده مقاله :
بیان مسأله: برای خوانش دقیق و صحیح بافت شهری نیاز به رویکردی مؤثر و درست می‌باشد. دانش مورفولوژی شهری دارای کاربردهای مختلفی از جمله گردشگری و میراث شهری است. با کمک این دانش می‌توان با دقت و صحت بیشتری به بررسی و خوانش بافت شهری خصوصاً بافت تاریخی پرداخت و تصمیم‌گیری بهتر و اساسی‌تر در خصوص نحوه مداخله در بافت و اصلاح آن گرفت. هدف: استفاده از دانش مورفولوژی شهری به منظور تحلیل بهتر و اصولی بافت شهر خصوصاً در زمینه میراث و گردشگری. روش: استفاده از روش بریتانیایی که به نام کانزنی نیز مشهور است و البته تا حد زیادی مورد قبول بقیه رویکردهای مورفولوژی شهری نیز می‌باشد یعنی با تقسیم عناصر شکل شهر به چهار عامل بستر طبیعی، نظام ارتباطی، نظام قطعات، نظام ساختمان سعی شده است که بافت تاریخی شهر قزوین مورد بررسی قرار گیرد و مشخصات بافت براساس تقسیم بندی این عناصر تبیین گردد. یافته‌ها: با بررسی بافت تاریخی شهر قزوین بر اساس عناصر چهار گانه شکل شهر به این نتیجه رسیده شد که استفاده از این روش در خوانش بافت بسیار مفید و مؤثر است. نتیجه گیری: مقاله با بررسی ادبیات مربوط به دانش موفولوژی شهری و انتخاب مکتب بریتانیایی به عنوان روش مشترک بین مکاتب موفولوژی شهری در انتها نتیجه می‌گیرد که استفاده از چنین روشی در بررسی بافت شهری خصوصاً بافت تاریخی می‌تواند راهکاری باشد برای شناخت صحیح‌تر و و واضح‌تر خصوصیات بافت شهری و اتخاذ تصمیم‌گیری‌های مؤثر‌تر برای بافت‌های تاریخی جهت احیای هویت و اصالت آن‌ها است.
Background: urban morphology has different functions in various fields such as heritage and tourism. By the aid of this knowledge there will be more accurate study in urban fabrics of cities specially in historical urban fabric of cities. So it will be better to discuss about how to interrupt and improve the historical urban fabric. Objectives: surveying urban morphology knowledge and its attitudes which are three schools (British school , Italian school and French school) and integrated one which is ISUF and how to use the urban morphology knowledge for better and more systematic analysis of urban fabric specially in heritage and tourism fields to lead a better decision making to interrupt in urban fabric of cities.Method: In this research the Conzenian method have been used. This method is acceptable for most of attitudes of urban morphology. In this method the elements of the form of city are four elements: the natural context, the streets system, the plots system, the buildings system. The historical urban fabric of Qazvin city has been studied by these four elements to find the features of it. Result: By surveying the historical urban fabric of Qazvin city according the four elements of city form it was concluded that using this way is very effective to find out the characteristics of city more clearly.Conclusion: The paper concluded that in surveying the urban morphology knowledge and choosing British method as the common method among the urban morphology schools can be an effective way for better and more clear identification of the features of urban fabric.
_||_