تحلیل انواع موسیقی میانی در اشعار نو و نیمه سنتی نیمایوشیج

محورهای موضوعی : متون زبان و ادبیات فارسی

محمود صادق زاده ¹ , نیلا نوربلین ²

1 - دانشیار گروه زبان و ادبیات فارسی دانشگاه آزاد اسلام واحد یزد
2 - دانشجوی دکتری زبان و ادبیّات فارسی دانشگاه آزاد اسلامی واحد یزد،ایران

تاریخ دریافت : 1397/07/06 تاریخ پذیرش : 1397/07/06 تاریخ انتشار : 1397/04/01

کلید واژه:

چکیده مقاله :

یکی از مشخصات اصلی شعر نیمایی، در مقایسه با شعر کلاسیک ،تحول در انواع موسیقی کلام به ویژه کاربرد موسیقی میانی و درونی است که در اشعار نیمایوشیج قابل توجه و بررسی است. در این مقاله به شیوة توصیفی، تحلیلی و کمی به بررسی کاربرد انواع موسیقی درونی در اشعار نو و نیمه سنتی نیما پرداخته می‌شود. ابتدا به طور کوتاه به اهمیت موسیقی درونی توجه شده و سپس انواع موسیقی میانی شامل سجع، جناس و اقسام تکرار،تکرار واج، واژگان و عبارت با شواهد و نمونه‌هایی تحلیل و ارزیابی شده است. باتوجه به بررسی صورت گرفته، تکرار صامت و مصوت بیش از موارد دیگر به کار رفته است؛ در این میان مصوت (آ) بیش تر تکرار شده و آن اغلب ناله و فریاد را تداعی می‌کند، که بیانگر روحیه بیدارگر شاعر است. پس از آن در بین انواع جناس، جناس لاحق، بیش‌ترین بسامد را دارد. تکرار جمله و عبارت و جناس لفظ، کمترین بسامد را دارند. آنچه مشخص است، نیما با آگاهی از موسیقی درونی در شعر بهره برده است، تا بتواند کمبود وزن را جبران کند.

چکیده انگلیسی:

One of the main features of Nimayi-style poetry (blank verse) in comparison with classical poetry is the change brought to the music of poems, and internal music in specific. The present research is to study, via a descriptive-analytical approach, the use of different types of internal music in Nima Youshij’s modern and semi-classic poems. To do so, the researchers have reviewed briefly the importance of internal music in poetry first, and then have examined and analyzed the different forms of internal music, including rhyming rhythm, pun, repetition, alliteration, and words. The results revealed that the use of assonance and consonance was more than other devices, and “A” (as pronounced in Persian /a:/) is repeated significantly more often, that associates the howl and outcry indicating the awakening and provoking spirit of the poet. On the other hand, while the repletion of clauses, phrases and homophonic puns have been less abundant in his poems, recursive puns appear frequently. Then, it is clear that Nima Youshij consciously has used internal music in his poetry as a way for compensating lack of meter

منابع و مأخذ:

کتاب ها

1. آل احمد، جلال. (1357). هفت مقاله، تهران: انتشارات امیرکبیر.


2. بیوپاز، اوکتاد. (1388). رنگین کمان تغزل، ترجمه: سیصد هنرمند، تهران: نشر جوان.


3. خانلری، پرویز. (1367) . وزن شعر فارسی، تهران: انتشارات توس.


4. راستگو، سیدمحمد.(1382). هنرسخن‌آرایی، تهران: انتشارات سمت.


5. زرین کوب، حمید. (1358). چشم انداز شعر نو فارسی، تهران انتشارات توس.


6. شفیعی کدکنی، محمدرضا. (1391). موسیقی شعر، تهران: انتشارات آگاه.


7. شمسیا، سیروس . (1381) . نگاهی تازه به بدیع، تهران: انتشارات فردوس.


8. طاهباز، سیروس. (1383). مجموعة کامل اشعارنیما، تهران: انتشارات آگاه.


9. طهماسبی، طغرل. (1380). موسیقی در ادبیات، تهران : انتشارات رهام.


10. علی پور، مصطفی. (1378) . ساختار زبان شعر امروز، تهران : انتشارات فردوسی.


11. قزوانچاهی، عباس. (1379) . نیما و شعر امروز گفتگو با محمد مختاری، تهران: انتشارات توس.


12. کرازی، میرجلال الدین. (1373).زیباشناسی سخن پارسی، تهران: کتاب ماد.


13. موسوی، میرنعمت ا.... (1382). فرهنگ بدیعی، تبریز؛ انتشارات احرار.


14. همایی، جلال الدین. (1379). فنون بلاغت وضاعات ادبی، تهران: نشرهما.

مقاله‌ها

1. روحانی، مسعود، (1290)؛ «بررسی کارکرد، تکرار در شعر معاصر» مجله بوستان ادب«دانشگاه شیراز» س 3، ش 2: 168-145


2. فیاض منش،‌پرند (1384)؛ « نگاهی دیگر به موسیقی شعر و پیوند آن با موضوع تخیل و احساسات شاعرانه» فصلنامه پژوهش زبان و ادبیات فارسی، ش 4 :189-163.