بررسی فرافکنی در قالب تمثیل در منطق‌الطیر عطار نیشابوری
محورهای موضوعی : روانشناسی (با ویژگی ادبی و هنری)
فرشته ربیع
1
,
عالیه یوسف فام
2
,
افشین طیبی
3
1 - دانشجوی دکتری گروه زبان و ادبیات فارسی ، واحد تهران مرکزی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران.
2 - استادیار گروه زبان و ادبیات فارسی ، واحد تهران مرکزی ، دانشگاه آزاد اسلامی ، تهران ، ایران.
3 - استادیار گروه روانشناسی ، واحد قشم ، دانشگاه آزاد اسلامی ، دانشگاه خوارزمی ، قشم.
کلید واژه: روانشناسی, فرافکنی, عطار نیشابوری, منطق‌الطیر, تمثیل,
چکیده مقاله :
فرافکنی در رفتار، گفتار و احساسات افراد و بخصوص در ادبیات فارسی وجود دارد و آثار آن در ارتباطات انسان با افراد و با جهان بیرون مشهود است که در قرون اخیر به عنوان یکی از مباحث علم روانشناسی مطرح شده‌است. رد پای این مفهوم در آثار کلاسیک بخصوص منطق‌الطیر عطار نیشابوری در شرح ماجرای سی مرغ در جستجوی سیمرغ دیده می‌شود؛ پرندگانی تمثیلی و نمادین که به دنبال محبوب ازلی و ابدی رهسپار سفری پر مخاطره هستند؛ گروهی از پرندگان بر حسب بینش درونی خود از رفتن در این راه امتناع می‌کنند و مطلوب غیر حقیقی را بر می‌گزینند و پندار خود را به محبوب حقیقی فرافکنی می‌کنند و در نهایت گروهی اندک به محبوب می‌رسند. روش تحقیق در این پژوهش بر مبنای هدف، توصیفی– تحلیلی است. یافته‌ها نشان‌می‌دهد که شکل فرافکنی با توجه به نمادین بودن شخصیت‌ها متفاوت است و از آنجایی که وحدت موضوع در کل اثر وجود دارد نوع فرافکنیها نیز از یک موضوع یکسان تبعیت‌می‌کند که در قالب جهان‌بینی‌های مختلف شخصیت‌ها مطرح شده‌است. در نتیجه هر کدام از شخصیت‌ها به نوعی ویژگی‌ها، افکار و احساسات خود را به مطلوب فرافکنی‌کرده‌اند و به سرکوبی یا انکار توانایی‌های خود پرداخته‌اند.
projection exists in people's behavior, speech, and feelings, especially in Persian literature, and its effects are evident in human relationships with people and the outside world, which has been raised as one of the topics of psychology in recent centuries. Traces of this concept can be seen in classical works, especially Mantegho-al-Teir of Attar Neyshaburi in the story of Simurgh in search of Simurgh; allegorical and symbolic birds that embark on a perilous journey in search of the eternal and eternal beloved; A group of birds refuse to go on this path according to their inner vision and choose the unreal ideal and project their idea to the true beloved, and finally a small group reaches the beloved. The research method in this research is based on the objective, descriptive-analytical. The findings show that the form of projection is different according to the symbolic nature of the characters, and since there is unity of the subject in the whole work, the type of projections also follows the same subject, which is presented in the form of different worldviews of the characters. As a result, each of the characters have somehow projected their characteristics, thoughts and feelings in a favorable way and suppressed or denied their abilities.