تحلیل کامپیوتری پدیده ضربه قوچ در تاسیسات توربین برق- آبی
محورهای موضوعی : آنالیز سازه - زلزله
یوسف حسن زاده
1
()
سعید عباسی
2
()
کلید واژه:
چکیده مقاله :
پدیده ضربه قوچ در خطوط انتقال آب نیروگاههای برق- آبی یکی از مسایلی است که از دیرباز مورد توجه بسیاری از محققین بوده است. نظر به این که این پدیده می‌تواند اثرات زیانبار فراوانی روی خطوط لوله انتقال آب و تاسیسات توربین داشته باشد، ضرورت دارد که اثرات این امواج فشاری در طول خط لوله انتقال آب و توربین مورد مطالیه و بررسی قرار گرفته و روشهای مطلوب کنترل آنها ارائه شود. در این راستا یکی از روشهای موثر و کارآمد کنترل امواج فشاری، استفاده از برجهای فشارشکن می‌باشد. در این مقاله ضمن تشریح پدیده و بیان معادلات حاکم و نقش انواع برجهای فشارشکن، یک برنامه کامپیوتری به زبان برنامه‌نویسی Vistual Basic جهت تحلیل پدیده ضربه قوچ تدوین و ارائه گردیده که تغییرات فشار و سرعت را در طول یک خط لوله منفرد منتهی به یک شیر قطع و وصل جریان و نیز مجهز به یک برج فشارشکن محاسبه و نتایج و نمودارهای مربوطه را ترسیم و ارائه می‌نماید. پدیده ضربه قوچ در خطوط انتقال آب نیروگاههای برق- آبی یکی از مسایلی است که از دیرباز مورد توجه بسیاری از محققین بوده است. نظر به این که این پدیده می‌تواند اثرات زیانبار فراوانی روی خطوط لوله انتقال آب و تاسیسات توربین داشته باشد، ضرورت دارد که اثرات این امواج فشاری در طول خط لوله انتقال آب و توربین مورد مطالیه و بررسی قرار گرفته و روشهای مطلوب کنترل آنها ارائه شود. در این راستا یکی از روشهای موثر و کارآمد کنترل امواج فشاری، استفاده از برجهای فشارشکن می‌باشد. در این مقاله ضمن تشریح پدیده و بیان معادلات حاکم و نقش انواع برجهای فشارشکن، یک برنامه کامپیوتری به زبان برنامه‌نویسی Vistual Basic جهت تحلیل پدیده ضربه قوچ تدوین و ارائه گردیده که تغییرات فشار و سرعت را در طول یک خط لوله منفرد منتهی به یک شیر قطع و وصل جریان و نیز مجهز به یک برج فشارشکن محاسبه و نتایج و نمودارهای مربوطه را ترسیم و ارائه می‌نماید.
The water hammer phenomenon in hydroelectric power plant’s penstock is one of the famous troubles which have been an interest for researchers. Hence this phenomenon can cause many harmful effects on pipe lines and turbine, it is essential that effects of these surges along with line and turbine have been studied and suitable methods for controlling presented. In this way one of the most effective and appropriate methods for surges control, is the use of surge tanks.In this paper as demonstrating the phenomenon and illustrating the governing equations, a computer program developed ‘Visual Basic’ programming language for analyzing the water hammer phenomenon has been presented, which is able to calculate pressure and velocity gradients along with a pipe line ended by a valve and equipped with a surge tank, and also sketch results as diagrams or present as tables.