ارائه الگوی مدیریت ریسک واردات در گمرک جمهوری اسلامی ایران و نقش آن در کسب وکارها
محورهای موضوعی : مدیریت کسب و کار
علیرضا فقیه نصیری
1
,
مرتضی یاراحمدی
2
*
,
علیرضا تمجید یامچلو
3
1 - دانشجوی دکترای، گروه مدیریت دولتی، واحد ساری، دانشگاه آزاد اسلامی، ساری، ایران
2 - استادیار، گروه مدیریت دولتی، واحد پرند، دانشگاه آزاد اسلامی، پرند، ایران
3 - استادیار، گروه مدیریت دولتی، واحد پرند، دانشگاه آزاد اسلامی، پرند، ایران
کلید واژه: مدیریت ریسک, واردات, گمرک, اقتصاد مقاومتی, کسبوکار,
چکیده مقاله :
مدیریت ریسک، ابزاری کلیدی برای بهبود عملکرد گمرک و تأثیرگذاری مثبت بر کسبوکارها است. گمرک ایران با وظیفه نظارت بر واردات و صادرات و مقابله با تجارت غیرقانونی، نیازمند طراحی و پیادهسازی الگوهای مؤثر مدیریت ریسک است. این پژوهش مدلی جامع برای مدیریت ریسک واردات با رویکرد اقتصاد مقاومتی ارائه میکند. روش تحقیق آمیخته بوده و شامل تحلیل کیفی و کمی است. در بخش کیفی، روش دلفی و مصاحبه با 14 نفر از خبرگان، از جمله رئیس کل گمرک و مدیران ارشد، به کار گرفته شد. در بخش کمی، دادههای 165 مدیر گمرکات کشور با استفاده از روشهای آماری تحلیل شد. یافتهها نشان میدهد که کمبود تجهیزات الکترونیکی، فقدان شایستهسالاری و تغییرات ناگهانی عوارض گمرکی از مهمترین ریسکهای وارداتی هستند. مدل پیشنهادی با شناسایی، اولویتبندی و تدوین راهکارهای مدیریتی میتواند فرآیندهای گمرکی را بهبود دهد، ریسکهای وارداتی را کاهش دهد و زمینه توسعه تجارت قانونی و رونق کسبوکارها را فراهم کند.
Risk management is a key tool for improving customs performance and positively impacting businesses. Iran Customs, responsible for overseeing imports and exports and combating illegal trade, requires the design and implementation of effective risk management models. This study presents a comprehensive model for import risk management based on the principles of the resistance economy. The research methodology is mixed-methods, including both qualitative and quantitative analyses. In the qualitative phase, the Delphi method and interviews with 14 experts, including the Head of Customs and senior managers, were conducted. In the quantitative phase, data collected from 165 customs managers were analyzed using statistical methods. The findings indicate that the lack of electronic equipment, absence of meritocracy, and sudden changes in customs duties are the most significant import risks. The proposed model identifies, prioritizes, and formulates management strategies that can improve customs processes, reduce import risks, and facilitate legal trade, ultimately supporting business growth and economic development.