بررسی تأثیر برخی آلاینده‌های درون ساختمان بر گیاه سانسوریا (Sansevieria trifasciata L.)

محورهای موضوعی : فیزیولوژی گیاهی

ویدا اخوان ¹ , روح‌انگیز نادری ^{2 *} , الهام دانائی ³ , سپیده کلانه‌جاری ⁴ , فرشته نعمت‌اللهی ⁵

1 - دانشجوی دکتری، گروه علوم باغی و زراعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
2 - استاد، گروه مهندسی و علوم باغبانی پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه تهران، البرز کرج پردیس کشاورزی و منابع طبیعی دانشکاه تهران گروه باغبانی
3 - استادیار، گروه علوم باغبانی، ،دانشگاه آزاد اسلامی، واحد گرمسا ر،گرمسار، ایران
4 - استادیار، گروه علوم باغی و زراعی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران
5 - استادیار، گروه شیمی، دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شرق، تهران، ایران

تاریخ دریافت : 1400/04/03 تاریخ پذیرش : 1400/04/15 تاریخ انتشار : 1400/02/01

کلید واژه: "استون", "بنزن", "متانول", "اتانول", " گیاه زینتی",

چکیده مقاله :

به منظور ارزیابی اثر برخی آلاینده‌ها بر رنگیزههای فتوسنتزی و شاخص‌های بروز مقاومت نسبت به تنش در گیاه سانسوریا (Sansevieria trifasciata L.)، آزمایشی به صورت کاملاً تصادفی با 7 تیمار شاهد، بنزن 50 و 25 میلی‌لیتر در لیتر، استون 50 و 25 میلی‌لیتر در لیتر، اتانول 50 میلی‌لیتر در لیتر و متانول 50 میلی‌لیتر در لیتر با سه تکرار انجام شد. جهت اعمال تیمارها محیط‌های بسته اتاقک‌های شیشه‌‌ای با حجم و مساحت یکسان تهیه گردید که هر محفظه شیشه‌ای شامل دریچه‌ای جهت تزریق و یا مکش هوا بود. در هر اتاقک یک گیاه قرار ‌گرفت که حجم گیاه اندازه‌گیری شد و سپس غلظت‌های معینی از آلاینده‌ها به درون اتاقک‌ها تزریق گردید. نتایج نشان داد که آلاینده‌های گازی مورد ارزیابی تأثیر منفی بر شاخص‌های بررسی شده نسبت به شاهد داشتند، اما استون 50 میلی‌لیتر در لیتر موجب بروز شدیدترین تنش در گیاه سانسوریا و تحریک تولید گونه‌های اکسیژن فعال و از این طریق موجب افزایش تولید پرولین و نیز با افزایش سیستم دفاعی گیاه سبب افزایش سطح پروتئین‌ها شد. فعالیت فتوسنتزی گیاه سانسوریا نیز تحت تأثیر آلاینده‌های مورد بررسی افزایش یافت. بر این اساس، به نظر می‌رسد گیاه سانسوریا مقاومت خوبی نسبت به گازهای غالب موجود در فضای ساختمانی بیمارستان‌ها، آزمایشگاه‌ها و غیره دارد که جهت نگهداری در این مکان‌ها توصیه می‌گردد.