ارزیابی برخی خصوصیات جوانه‌زنی بذر و بنیه گیاهچۀ ارقام مختلف چغندرقند با آزمون پیری تسریع شده
محورهای موضوعی : پژوهش های به زراعیالهه آزادی 1 , آیدین حمیدی 2 , شهرام شعاعی 3 , فلورا نظری 4
1 - دانش آموخته ارشد
2 - دانشیار
3 - استادیار
4 - گروه علم و تکنولوژی
کلید واژه: بنیه گیاهچه, پیری تسریع شده, قابلیت جوانه‌زنی, ارقام مونوژرم چغندرقند,
چکیده مقاله :
به منظور ارزیابی برخی خصوصیات مرتبط با جوانه ز نی بذر و بنیۀ گیاهچه شش رقم چغندرقند تک جوانه ای با آزمون پیری تسریع شده، پژوهشی به صورت فاکتوریل6×4 (6 رقم و 4 اندازه بذر) با چهار تکرار برپایه طرح کاملاً تصادفی در آزمایشگاه تجزیه کیفی بذر مؤسسه تحقیقات ثبت و گواهی بذر و نهال کرج در سال1398 اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل ارقام توکان (Toucan)، دوروتیا (Doreata)، رستا (Rasta)، تربت (SBSI004)، پارس (SBSI005) و شریف (SBSI006) و اندازۀ های پهنای بذر2، 3، 3/25 و 3/5 میلی‌متر بودند. با انجام آزمون جوانه زنی استاندارد پس از پیری تسرع شده بذرها، درصد جوانه‌زنی نهایی، درصد گیاهچه های عادی، متوسط زمان جوانه زنی، سرعت جوانه‌زنی، ضریب یکنواختی جوانه‌زنی، وزن خشک و طول گیاهچه و شاخص های وزنی و طولی بنیه گیاهچه تعیین شدند. نتایج نشان داد، اثرمتقابل رقم× اندازه بذر برای تمامی خصوصیات اندازه گیری شده معنی دار بود. بالاترین درصد جوانه زنی نهائی و گیاهچه های عادی به بذرهای با اندازۀ 3/5 میلی متر رقم شریف تعلق داشت.همچنین، بذرهای رقم تربت با اندازۀ بذر3/5 میلی متر، دارای بیشترین سرعت جوانه زنی و کمترین متوسط زمان جوانه زنی بودند. بذرهای اندازۀ2 و 3 میلی متر رقم شریف، بالاترین ضریب یکنواختی جوانه زنی را داشتند. بالاترین وزن خشک گیاهچه به بذرهای ارقام رستا و دوروتیا با اندازۀ3/5 میلی مترتعلق داشت. بذرهای رقم رستابا اندازه 3/5 میلی متر نیز از بیشترین طول گیاهچه برخوردار بودند. بذرهای با اندازۀ 3/5 میلی متر رقم های پارس، رستا و توکان دارای بالاترین شاخص وزنی بنیه گیاهچه و بیشترین شاخص طولی بنیه گیاهچه در اندازه 3/5 و 3/2 میلی متر رقم تربت و اندازه 3/5 میلی متر رقم شریف مشاهده شد. به طورکلی بذرهای رقم شریف و اندازه بذر3/5 میلی متر از قابلیت جوانه زنی بذر بیشتر و بنیه گیاهچه قوی تری برخوردار بودند.
In order to evaluation of some related to seed germination and seedling vigor traits of six mono germ sugar beet cultivars by accelerated ageing test, a research was conducted as factorial 4×6 (6 cultivars and 4 seed size) by 4 replications based on completely randomized design in seed quality analysis laboratory of Seed and Plant Certification and Registration Institute (SPCRI) at Karaj during 2019. Experiment treatments were including, Toucan, Dorotea, Rasta, Sharif (006), Pars (005) and Torbat (004) cultivars and seed width sizes, including 2, 3, 3.25 and 3.5 mm. By standard germination test conducting, after seeds accelerated ageing, final germination and normal seedlings percent, germination rate, germination meantime, coefficient of germination uniformity, seedling dry weight and length and seedling weight and length vigour indices determined. Results revealed that cultivar× seed size interaction effect was significant for all measured traits. The most final germination and normal seedlings percent and belonged to Sharifcultivar3.5 mm size seeds. AlsoTorbatcultivar3.5 mm size seeds had the most germination rate and the lowest mean germination time. Sharif cultivar 2 and 3 mm size seeds had highest coefficient of germination uniformity. The highest seedling dry weight belonged to Rasta and Doreata cultivars 3.5 size seeds. Rasta cultivar 3.5 mm size also had the most seedling length. Pars, Rasta and Toucan cultivars 3.5 mm size seeds had the most seedling weight vigour index and the most seedling length vigour index investigated in 3.5 and 3.2 mm size seeds of Torbat cultivar 3.5 mm size seeds. Generally, Sharif cultivar and 3.5 mm size seeds had more germinability and strong vigour.
_||_