بررسی جامعه شناختی تغییرات معنای زندگی مردان سالمند (مورد مطالعه: مردان سالمند منطقه 21 تهران، محله تهرانسر غربی، فاز دو)

محورهای موضوعی : خانواده

رقیه نوروزی ¹ (دانشجوی دکتری جامعه شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
سید محمد سیدمیرزایی ² (استاد گروه جمعیت شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)
مصطفی ازکیا ³ (استاد گروه جامعه شناسی، واحد علوم و تحقیقات، دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران)

تاریخ دریافت : 1396/12/15 تاریخ پذیرش : 1399/06/27 تاریخ انتشار : 1399/06/01

کلید واژه: واگرایی, تغییرات, سالمندی, معنای زندگی, ناهمنوایی,

چکیده مقاله :

پژوهش حاضر با توجه به رویکرد تفسیرگرایی اجتماعی، به بررسی عوامل معنا بخش در زندگی سالمندان می پردازد. داده های این پژوهش از طریق مصاحبه عمیق و با استفاده از روش نمونه گیری هدفمند و معیار اشباع نظری با 21 نفر از سالمندان 68 تا 81 ساله منطقه 21(تهرانسر) تهران، به دست آمد و اطلاعات بدست آمده از مصاحبه ها کدگذاری(باز و محوری) شده و مفاهیم و مقولات بدست آمده تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها با استفاده از روش نظریه زمینه محور شامل 10 مقوله است. مقوله محوری این پژوهش واگرایی است که بطور کلی تمامی مقولات دیگر را تحت پوشش قرار می داد. بر اساس مقوله هسته ای دو مورد از یافته های تحقیق، همگرایی و واگرایی می باشد که مهمترین دستاورد پژوهش نقش واگرایی(خانوادگی و اجتماعی) در بی معنایی زندگی و نیز نقش همدلی(خانوادگی و اجتماعی)، در معناداری زندگی می باشد. عواملی چون سلامتی یا بیماری، وضعیت اقتصادی و تقدیر گرایی سالمندان نیز، زمینه ساز به حساب می آیند که بیانگر رویکرد آنها به زندگی می باشد. در آخر نظریه بنیانی بدست آمده در قالب مدل پارادایمی ناسازگاری زناشویی و واگرایی با همسر به عنوان محوری ترین عامل بی معنایی در زندگی مردان سالمند، ارائه گردیده شد.

چکیده انگلیسی:

The present study investigates the meaningful factors in the life of the elderly according to the social interpretation approach. The data of this study were obtained through using in-depth interviews with purposeful sampling method and theoretical saturation criterion with 21 Elderly 68 to 81 years old in Tehran 21 district (Tehransar) and the information obtained from the interviews was coded (open and centered) and the concepts and categories were analyzed. Findings using the grounded theory approach consist of 10 categories.  The central theme of this research is divergence that in general is covered all other categories. According to the core category, two of the findings of the study are convergence and divergence as if the most important research achievement is the role of divergence (family and social) in the meaninglessness of life and the role of empathy (family and social) in the meaning of life. Factors such as health or illness, economic status and the fatefulness of the elderly are also factors Which illustrates their approach to life. At the end, the foundational theory presented in the paradigm model of marital maladjustment and divergence with spouse as the most central factor of nonsense in the life of the old men.