بررسی غلظت فلزات سنگین مس و روی در بافت عضله میگوی بزرگ آب شیرین و تغییرات بافتی آبشش و هپاتوپانکراس
محورهای موضوعی : فصلنامه زیست شناسی جانوریعباس بزرگنیا 1 , مریم برزگر 2 , مهران مهدیپور 3 , حسینعلی ابراهیم زاده موسوی 4 , علی طاهری میرقائد 5 , مهرنوش معینی جزنی 6
1 - گروه شیلات، واحد قائمشهر، دانشگاه آزاد اسلامی، قائمشهر، ایران
2 - گروه بهداشت آبزیان، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
3 - گروه دامپزشکی، واحد گرمسار، دانشگاه آزاد اسلامی، گرمسار، ایران
4 - گروه بهداشت آبزیان، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
5 - گروه بهداشت آبزیان، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
6 - گروه بهداشت آبزیان، دانشکده دامپزشکی، دانشگاه تهران، تهران، ایران
کلید واژه: مس, روی, آبشش, میگوی بزرگ آب شیرین, هپاتوپانکراس,
چکیده مقاله :
امروزه یکی از مشکلات جدی جوامع بشری، معضل آلودگی آبها با فلزات سنگین است که از مهترین و خطرناکترین آلایندههای آبی و تهدیدی جدی برای سلامت انسان به شمار میآیند. بر همین اساس در بررسی حاضر با هدف تعیین میزان دو فلز سنگین روی و مس در عضله میگویبزرگآب شیرین (Macrobrachium rosenbergiiو بررسی تغییرات بافتی هپاتوپانکراس و آبشش ایجاد شده ناشی از آنهادر طی زمستان 1392 اقدام به صید20 نمونه میگوی آب شیرین از رودخانه سیاهرود در استان مازندران، گردید. نمونه بافت عضله جهت سنجش فلزات مس و روی و نمونههای بافت آبشش و هپاتوپانکراسجهت بررسی تغییرات بافتی برداشت شدند. تعیین غلظت فلزات با استفاده از دستگاه جذب اتمی اسپکتروفتومتر و آنالیز آماری توسط نرمافزار SPSS 19صورت پذیرفت. میانگین غلظت روی و مس در عضله میگوها به ترتیب برابر با 1 ±011/1 و02/0 ±785/1 بدست آمده و نتایج آنالیز واریانس تک نمونهای نشاندهنده وجود اختلاف معنیدار در مقادیر روی و مس است. در بررسی ضریب همبستگی طول و وزن و میانگین مقادیر فلزات روی و مس هیچ رابطه معنیدار بین این متغیرها بدست نیامد. همچنین میانگین غلظت روی و مس در عضله میگوها، کمتر از میزان حد مجاز تعیین شده در غذاهای دریایی بر اساس استانداردهای WHONHMRCو UK(MAFF)بوده و بنابراین مصرف میگوهای مذکور برای سلامت انسان خطرناک نمیباشد. در بررسیهای آسیب شناسی آبشش، بوضوح هایپرپلازی سلولهای اپیتلیال آبشش، ادم و تورم لاملاهای ثانویه بهمراه موکوس فراوان در سطح آبششها مشاهده گردیده و در هپاتوپانکراس نیز آتروفی سلولها قابل رویت بوده است.
Heavy metals are at present classified among the most important and dangerous water pollutants and are considered as the serious threat to human health. Current study has been focused on concentration of two heavy metals; Zinc and Copper in the flesh of Macrobrachium rosenbergii and to observe their induced histopathological alterations in gills and hepatopancreas. The levels of Zn and Cu in 20 giant freshwater prawn specimensfrom Siahrood River in Mazandaran Province, Iran, were investigated during winter 2013. The concentrations of the metals were carried out by using Atomic Absorption SpectrophotometerThe gills and hepatopancreas specimens from each prawn were sampled in order to reveal the histopathological changes. Statistical analysis was carried out by SPSS19 software. The mean concentrations of Zn and Cu in the muscle of examined prawn were 1/011 ± 0.01 and 1.785 ± 0.02(mg/kg dry weight) respectively. Using one sample t-test at 95% confidence limit, there were significant difference in the levels of Zn and Cu, but there were not any significant difference in correlation between the mean concentration of Zn and Cu and the average of body lengths and weights. The data show that the concentrations of Zn and Cu in the flesh of prawn are below the legal value for aquatic products established by WHO, NHMRC and UK(MAFF), showed that the giant freshwater prawn frominvestigated region are safety for human consumption. In histopathological view, Edema, Inflammatory cells and epithelial hyperplasia changes of gills with lots of mucus were observed. In hepatopancreas atrophy and fatty changes were existed.