اراده الهی از دیدگاه غزالی و ابو هاشم جبایی
محورهای موضوعی : فلسفه اسلامی
سید سجاد ساداتی زاده
1
(
عضو هیئت علمی گروه فلسفه، واحد اهواز، دانشگاه آزاد اسلامی، اهواز، ایران
)
علی صبری
2
(
کارشناسی ارشد فلسفه و حکمت اسلامی
)
کلید واژه: معتزله, صفات خداوند, مشیت, اراده الهی, اشاعره,
چکیده مقاله :
شناخت خداوند به طرقی گوناگونی صورت می‌پذیرد که مهم‌ترین و جنجال‌آمیزترین روشی که متکلمان در معرفت خداوند درزمینه تبیین و توضیح آن باهم اختلاف و بحث داشتند بحث صفات الهی بود. با تقسیم صفات خداوند به ثبوتی و سلبی یا ذاتی و فعلی مشاجرات بیشتری رؤیت شد. این نوشتار بر آن است به بررسی یکی از مهم‌ترین صفات ثبوتی خداوند یعنی اراده، در دیدگاه دو متکلم شهیر اشعری (غزالی) و معتزلی (ابوهاشم جبایی) که هردو در اینکه خداوند دارای اراده است متفق‌اند، بپردازد. از طرفی ابوهاشم برخلاف دیگر معتزلیان و پدرش با گزینش نظریه حدوسط به طرح نظریه حال در باب صفات پرداخت و معتقد بود اراده خداوند حادث است اما نه در محل. غزالی از بزرگ‌ترین متکلمان اشعری که به موضع‌گیری در برابر گروه‌های مختلفی ازجمله معتزلی‌ها پرداخت و در باب اراده الهی به قدیم بودن اراده رأی داد.
Knowledge of God is done in different ways, the most important and most controversial way that theologians have explained and explained in the knowledge of God in the context of the discussion. The discussion was divine traits. By dividing the attributes of God into more firm and cumbersome or intrinsic and present controversies, there were more controversies. This paper seeks to study one of the most important attributes of God's will, namely, will, in the view of the two scholars of Shahir Ashaereh (Ghazali) and Mu'tazilie (Abu Hashem Jobaei), both of which agree on the fact that God has the will. On the other hand, Abu Hashem, unlike the other Mu'tazilies, and his father, with the choice of bounded theory, plotted the theory of the present on attributes, and believed that the will of God is a consequence, but not in place. Ghazali, one of the greatest Ash'aric theologians who took positions against various groups, including the Mu'tazilies, voted for the will of the Divine Will to be old.
_||_