تأثیر تنش رطوبتی و مصرف پتاسیم بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود معمولی در منطقه میانه

محورهای موضوعی : بوم شناسی گیاهان زراعی

اسمعلی آزادمنش ¹ , منوچهر فربودی ^{2 *} , علی فرامرزی ³ , شهرام شاهرخی ⁴

1 -
2 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی واحد میانه، دانشکده کشاورزی، میانه، ایران.
3 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد میانه، دانشکده کشاورزی، میانه، ایران.
4 - استادیار دانشگاه آزاد اسلامی، واحد میانه، دانشکده کشاورزی، میانه، ایران.

تاریخ دریافت : 1388/06/22 تاریخ پذیرش : 1390/02/12 تاریخ انتشار : 1390/02/01

کلید واژه: نخود, سولفات پتاسیم, Cicer arietinum, کارآیی مصرف کود,

چکیده مقاله :

در این تحقیق، تأثیر تنش رطوبتی و مصرف کود سولفات پتاسیم بر عملکرد و اجزای عملکرد نخود رقم ILC482، در مزرعه ای در شمال غرب شهرستان میانه مورد بررسی قرار گرفت. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. فاکتورهای آزمایشی شامل آبیاری در چهار سطح بدون آبیاری و آبیاری در 50، 75 و 100 درصد نیاز آبی نخود و کود سولفات پتاسیم در دو سطح مصرف 100 کیلوگرم کود در هکتار و عدم مصرف آن بودند. در این آزمایش، تعداد شاخه های فرعی در بوته، تعداد روز تا رسیدگی، تعداد غلاف در بوته، عملکرد بیولوژیک، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و شاخص برداشت در واحد سطح اندازه گیری شد. تیمارهای مختلف آبیاری از نظر کارآیی مصرف کود در سطح احتمال 5% تفاوت معنی داری داشته و بیشترین کارایی مصرف پتاسیم در تیمارهای آبیاری کامل (شاهد) و 75 درصد نیاز آبی مشاهده شد. با کاهش میزان آبیاری به طور معنی دار از میزان صفات تعداد شاخه فرعی، تعداد غلاف در بوته، عملکرد بیولوژیک، عملکرد دانه و شاخص برداشت کاسته شد. تیمار آبیاری کامل همراه با مصرف کود پتاسیم بیشترین تعداد غلاف در بوته، عملکرد دانه و شاخص برداشت را داشته و کمترین مقادیر این صفات در تیمار بدون آبیاری و بدون مصرف کود مشاهده شد. بر اساس نتایج به‎دست آمده، عملکرد دانه و عملکرد بیولوژیک در تیمار کود پتاسیم با 100 درصد نیاز آبی به‎ترتیب 12/69 و 11/33 درصد بیشتر از تیمار بدون کود بدون آبیاری بود. هم‎چنین استفاده از کود پتاسیم اثر منفی ناشی از تنش رطوبتی را روی عملکرد دانه کاهش داد.

چکیده انگلیسی:

   The effects of drought stress and potassium application on yield and yield components of chickpea were studied in Northwest of Miyaneh city. The experiment was carried out as factorial based on a randomized complete block design. The experimental factors were irrigation at four levels (0, 50, 75, and 100% of chickpea plant water requirement) and potassium sulfate fertilizer application at two levels (0 and 100 kg.ha-1). The recorded characteristics were number of lateral branches, days to ripening, pod numbers per plant, biomass, thousand kernel weight, yield and harvest index. Irrigation treatments had significantly different effects on potassium fertilizer use efficiency. The highest fertilizer use efficiency was observed at 75 and 100% plant water requirement levels. The number of lateral branches, number of pods per plant, biomass, yield and harvest index were decreased by irrigation levels decrement. The most pod number per plant, grain yield and harvest index were obtained in 100% water consumption along with potassium fertilizer application. The lowest values of the mentioned characteristics were observed in non-irrigated and no potassium application. The yield and biomass in fertilizer application and 100% irrigation were 69.12 and 33.11% more than non-potassium and non-irrigation treatments, respectively. The application of potassium slightly compensated the negative effect of drought stress on yield.