اثر سطوح تنش برگ‌زدایی و کود نیتروژن بر برخی خصوصیات کمی و کیفی گیاه دارویی کدو تخم کاغذی
محورهای موضوعی : بوم شناسی گیاهان زراعیسمیرا مالکی خضرلو 1 , سجاد انصاری اردلی 2 , مهدیه مالکی خضرلو 3 , عاطفه دستور 4
1 - دانشجوی دکتری زراعت
دانشگاه ارومیه
2 - دانشجوی دکتری فیزیولوژی گیاهان زراعی
دانشگاه شهید چمران اهواز
3 -
4 -
کلید واژه: اوره, اسید چرب, تغذیه گیاهی, حذف برگ, واحد فتوسنتزی,
چکیده مقاله :
چکیده به‌منظور تعیین اثر سطوح تنش برگ‌زدایی و کود نیتروژن بر برخی خصوصیات کمی و کیفی گیاه کدو تخم کاغذی، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سال 1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تربیت مدرس انجام گرفت. فاکتورهای مورد آزمایش شامل تنش برگ‌زدایی در سه سطح بدون برگ‌زدایی، 50%، 100% و کود نیتروژن در سه سطح 50، 100، 150 کیلوگرم در هکتار نیتروژن خالص از منبع کود اوره بود. به این منظور تنش برگ‌زدایی در مرحله شیری دانه‌ها و کود نیتروژن در دو مرحله رشدی گیاه اعمال شدند. پس از برداشت محصول، برخی صفات کمی شامل وزن میوه، قطر، طول، عرض، وزن و تعداد دانه و همچنین روغن و برخی اسیدهای چرب دانه به‌عنوان صفات کیفی مورد ارزیابی قرار گرفتند. سطوح کود نیتروژن و تنش برگ‌زدایی صفات مورد بررسی را تحت تأثیر قرار دادند، اما برهم‌کنش این تیمارها بر صفات معنی‌دار نشد. با افزایش سطوح کود نیتروژن و تنش برگ‌زدایی، بیشتر صفات کمی و کیفی دانه کاهش یافتند و بیشترین مقدار اسید لینولئیک، اولئیک، پالمیتیک و استئاریک به‌ترتیب با 3/44، 9/27، 03/17 و 98/4% در سطح 50 کیلوگرم در هکتار نیتروژن به‌دست آمد. همچنین، در تیمار بدون تنش برگ‌زدایی بیشترین مقدار اسیدهای چرب به دست آمد. بنابراین، حذف واحدهای فتوسنتزی در گیاه بر بیشتر خصوصیات رشدی گیاه تأثیرگذار بوده و افزایش مقدار مصرف کود نیتروژن علاوه بر افزایش هزینه نهاده مصرفی، اثر سوء بر خصوصیات کمی و کیفی محصول دارد. در مجموع، تیمار کود نیتروژن 50 کیلوگرم در هکتار و تیمار بدون برگ‌زدایی مناسب‌ترین تیمار از نظر حصول حداکثر عملکرد دانه توصیه می‌شود.
ABSTRACT To study the effect of defoliation stress and nitrogen on some quantitative and qualitative characteristics of filed pumpkin an experiment was conducted at Tarbiat Modares University Research Field of Agriculture Faculty. Three levels of defoliation including 0, 50 and 100% and three levels of plant nitrogen fertilizing including 50, 100 and 150 kg/h were studied in a randomized complete block design in three replications with factorial arrangement. Defoliation in the milky stage and of nitrogen fertilizers in two equal split applications were applied at two-leaf and flowering stages. Harvesting was carried out in mid of October. Fruit and grain weight, grain length, width and diameter, oil content, fatty acids linoleic, oleic, palmitic and stearic were evaluated. Grain morphological characteristics were influenced by nitrogen fertilization. Using of excessive nitrogen fertilizer had no positive effect on studied traits. The effect of defoliation stress on fruit and grain weight, grain width and diameter were highly significant (P ≤0.01). Under stress conditions, the highest percentages of linoleic, oleic, palmitic and stearic acid were achieved as 5.44, 3.28, 2.17 and 2.5%, respectively and also the minimum amount of those in complete defoliation were observed as 41, 24.9, 14.5, and 4.25%, respectively. On the whole, removal of photosynthesis unit by reducing production, production disruptions and assimilates allocation, was significantly reduced between different parts of the plant's production. increased levels of fertilizer did not increase yield. Nitrogen fertilizer in 50 kg/ha and no defoliation treatments have been recommended as the most suitable treatments for access to maximum seed yield.
_||_