ارزیابی تاثیر تراکم کاشت بر عملکرد ارقام مختلف گیاه کنجد
محورهای موضوعی : بوم شناسی گیاهان زراعی
کریم ریاحی کیاسری
1
,
شهریار یزدان پناه
2
*
,
سبحان قنبری
3
,
عباسعلی اندر خور
4
1 - زراعت، دانشکده تولید گیاهی گرگان
2 - دانشگاه فردوسی مشهد
3 - دانشگاه ازاد اسلامی قائمشهر
4 - عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات مازندران
کلید واژه: اجزای عملکرد, رقابت, دانه ی روغنی, درصد پروتئین, تعداد بوته در واحد سطح,
چکیده مقاله :
کنجد گیاه یک ساله‌است و ارتفاع اش بالغ بر یک متر است و مقاوم به خشکی است. به منظور بررسی اثر تراکم های مختلف کاشت و ارقام مختلف کنجد بر اجزای عملکرد و درصد روغن آزمایشی به صورت اسپیلت پلات در قالب طرح پایه بلوک های کامل تصادفی با 9 تیمار و 4 تکرار در سال 1391 در ساری اجرا شد . فاکتورهای آزمایش شامل تراکم های 40 ، 50 و 60 سانتی متر فاصله بین ردیف ها به عنوان عامل اصلی و سه رقم از ارقام کنجد به نامهای ناز ، اولتان و یکتا به عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. صفات اندازه گیری شده شامل ارتفاع بوته، شاخص برداشت، درصد روغن، درصد پروتئین بودند. نتایج بدست آمده نشان داد که اثر ارقام بر درصد روغن، درصد پروتئین در سطح احتمال 1 درصد معنی دار بود. و اثر تراکم بر ارتفاع بوته، در سطح احتمال 1 درصد و تعداد دانه در کپسول در سطح احتمال 5 درصد معنی دار شده است. همچنین نتایج مقایسات میانگین ها نشان داد که رقم کنجد یکتا از نظر پارامترهایی همچون ارتفاع، تعداد کپسول و دانه در کپسول، و عملکرد آن رقمی برتر و رقم ناز از نظر شاخص برداشت برتر بوده اندو رقم اولتان از نظر درصد روغن رقمی برتر بوده اند. به عنوان یک اصل کلی میتوان چنین نتیجه گیری کرد که در انتخاب تراکم کشت بایستی به ویژگی های ارقام توجه شود و تراکم به نحوی تنظیم شود که ضمن استفاده گیاه از عوامل محیطی، رقابت بین بوته ها به حداقل رسیده و حداکثر عملکرد اقتصادی حاصل شود.
Sesame is an annual plant and its height is up to one meter and it is drought resistant .In order to investigate the effect of different planting densities and different sesame cultivars on yield components and percentage of experimental oil as split plot in the form of a basic design, complete random blocks with 9 treatments and 4 replications were performed in 2012 in Sari. Experimental factors including densities of 40, 50, and 60 cm between rows were considered as the main factor and three cultivars of sesame cultivars named Naz, Ultan and Yekta were considered as sub-factors. The measured traits included plant height, harvest index, oil percentage, and protein percentage. The results showed that the effect of cultivars on oil percentage, protein percentage at 1% probability level was significant. The effect of density on plant height is significant at 1% probability level and the number of seeds per capsule at 5% probability level is significant. Also, the results of the mean comparisons showed that the unique sesame cultivar was superior in terms of parameters such as height, number of capsules and seeds in the capsule, and its yield was superior in number and cute cultivar in terms of harvest index. As a general principle, it can be concluded that in selecting planting density, the characteristics of cultivars should be considered and the density should be adjusted in such a way that while using the plant from environmental factors, competition between plants is minimized and maximum economic performance is achieved.